Prvi problemi u radu bioskopa notirani su već 1951. godine, kada je holandski film Blagoslovljena nada zbog loše aparature prekidan sedam puta, puštan bez tona i nije dovršena projekcija. Ništa bolje nije bilo ni u slučaju ostvarenja I poslije svega sreća – prva dva dana prikazivanja, aparatura je bila u kvaru, dok su za posljednji karte rasprodate, a narod čekao ispred kino-sale sat vremena da bi nanovo došla obavijest o kvaru na uređajima. Izvještaji organa upravljanja ovom institucijom ističu nestručnost kinooperatera, „usljed čega često dođe do dužeg zastoja u radu”, te zastarjelost aparature. Od tada, pa do zatvaranja, praktično nije bilo godine, a da nije bilo ozbiljnih pritužbi na rad bioskopa Pobjeda.
ULAZNICE BEZ POREZA: Barski srez je posjećivao i putujući bioskop Crvenog krsta, te davao projekcije po selima. Krajem januara 1951. donijeta je Uredba o osnivanju, zadacima i radu Privrednog udruženja bioskopskih preduzeća. Svi bioskopi Crne Gore su bili dužni da se uključe u njega. Preduzeće je imalo svojstvo pravnog lica. Bioskopski repertoar su u početku sačinjavala samo sovjetska ostvarenja, a od 1952. počinju da se prikazuju i italijanski, francuski, engleski i američki filmovi.
Pokušaj revitalizacije bioskopa uslijedio je 1953. godine, kada je Narodni odbor barskog sreza skinuo porez s bioskopskih ulaznica, a od ulaznica za fiskulturne priredbe, zatim s potrošnje alkoholnih pića, držanja pasa, ubirala se taksa čija su sredstva išla za otvaranje novog bioskopa. Da je tadašnja lokalna uprava imala sluha i za čuvanje lokalnog filmskog blaga, govori podatak da je bioskopu dodijeljeno 50.000 dinara za otkup kopije dokumentarnog filma Bar.
Izvještaj o stanju kulture i prosvjete iz 1956. godine donosi informaciju o postojanju dva bioskopa u Baru – jedan je pristanska Pobjeda, a drugi bioskop u Starom Baru. Za ovaj drugi se kaže da „ima salu nepodesnu za ovu svrhu”, a povrh svega je i kinoaparatura stara. Zbog toga je te godine nakratko prekinut njegov rad. Izvještaj, međutim, precizira, da su „i pored svega, ova dva bioskopa za sada jedine i glavne ustanove za kulturno-zabavni život”. To potvrđuje i činjenica da je u 1956. godini organizovano 569 projekcija kojima je prisustvovalo 70.668 gledalaca. Pri bioskopima su formirani savjeti koji su trebali doprinijeti pravilnijem radu ovih ustanova.
„TARZAN” NAJZANIMLJIVIJI: I u Izvještaju iz iduće, 1957. godine, ponavljaju se tvrdnje. Član Savjeta bioskopa Petar Vukčević navodi kako s kinom u Baru „nema većih problema”, ali ističe da bioskop često „protiv svoje volje mora da sklopi ugovor za neke filmove čiju sadržinu ne zna”. Za starobarski bioskop kaže se da je „kinoaparatura vrlo slaba, te im preduzeća ne daju nove i dobre kopije filmova”.
„Sala je vrlo slaba – mala, krov joj prokišnjava, pod ravan, a stolice pokretne, vrata i prozori u trošnom stanju”, piše on.
Predložena je nabavka putujećeg bioskopa koji bi obilazio sela Opštine, a čija nabavka košta 600.000 dinara.
Godišnji Izvještaj rada barskog bioskopa Pobjeda, sačuvan u barskom Arhivu, donosi i kompletan repertoar prikazan u 1957. godini. Kaže se da bioskop ima 283 sjedišta, da je aparat 35 milimetarski, da je emitovano 339 projekcija (25 domaćih i 314 stranih filmova) za ukupno 57.939 gledalaca. Nekad bi bila prikazana i dva filma dnevno, jedan u 18, drugi u 20 sati. Najviše interesovanja pokazano je za pet projekcija Tarzana – pratilo ga je 1205 gledalaca, a najmanje za „Opsesiju” – samo 81 posjetilac. Prije filmova obavezno su se davali i „žurnali” – preteča TV dnevnika. Vijesti su, naravno, bile pune superlativa o događajima iz vremena „obnove i izgradnje”.
PET BIOSKOPA, BEZ DOMA KULTURE: U 1957. u barskom srezu radi pet bioskopa: Pobjeda na Pristanu, Napredak u Starom Baru, 13. jul na Virpazaru, Primorje u Petrovcu i Crvena zvezda u Ulcinju.
Kao jedan od gorućih problema Bara pedesetih i šezdesetih navodi se izgradnja Doma Kulture. U tu svrhu povučen je 23. oktobra 1957. godine prvi konkretan potez. Opštinska komisija je sačinila predračun za izgradnju Doma kulture u periodu 1958-60. Investitor bi bio NOO Bar, odjeljenje za prosvjetu, a predviđeno je da se nalazi u blizini putničke stanice i pristaništa. Trebalo je, po planu, da ima salu za bioskop sa 700-800 mjesta, bife, garderobu, sobu za projekcioni aparat, garderobu za glumce, zatim ljetnju pozornicu, kao i malu salu sa 100 mjesta za sastanke društvenih organizacija i naučna predavanja, čitaonicu sa bibliotekom za 50 osoba, prostorije za klub prosvjetnih radnika, sportska društva, omladinu i žene, dvosoban stan za čuvara doma i prodavnicu knjiga. U predračunu se takođe napominje da treba da se ,,za par godina izgradi još jedna manja sala sa 400 mjesta na drugom kraju grada”. Ambiciozno, nema što.
Ista ideja je aktuelna i 1961. godine. Predsjednik NOO Bar Ljubomir Marković šalje dopis Sekretarijatu Savjeta za kulturu NRCG o neophodnosti izgradnje Doma kulture, te ište zajam ili sredstva u vrijednosti od 200 miliona dinara. Očigledno da mu nije udovoljeno zahtjevu, jer se u dopisu NOO Bar, Odjeljenje za opštu upravu i društvene službe, Odsjek za prosvjetu, datiranom 27. novembar 1961, a upućenom Savjetu za kulturu NR Crne Gore odustaje od pompeznog Doma kulture i traži samo pomoć za izgradnju sale kapaciteta 500 sjedišta.
UČENICIMA ZABRANJENE VEČERNJE PREDSTAVE: Popularnost bioskopa nije svima bila po volji – na nju nisu blagonaklono gledali prosvjetari. Tako pomoćnik upravnika OŠ Bar Boro Stojović Opštini prigovara da „dio djece gotovo cio dan stoji ispred bioskopa da kupi kartu i vraća se kući poslije devet sati, te je tako nespremno za nastavu”. On takođe potencira da je „posebno pitanje što se djeca na večernjim predstavama veoma nepristojno ponašaju i ometaju odrasloj publici da se unese u film kao umjetničko djelo, što izaziva opravdana negodovanja i prigovore građana”.
Barski prosvjetari su zbog toga s upravom bioskopa, 15. decembra 1961. godine, sklopili dogovor da se odrede predstave za djecu od 16 ili 17 sati i nedjeljom u 10 ujutro, a đacima je i zvanično (uz prijetnju disciplinskih mjera) zabranjeno prisustvo na večernjim predstavama i zadržavanje na javnim mjestima poslije 19:30 zimi i 20:00 u proljećnjem i ljetnjem periodu.
U Baru je 15. i 16. aprila 1961. prikazana Revija umjetničkih filmova za učenike osnovnih škola s područja Opštine. Priredbu je organizovao Odbor društva prijatelja djece u okviru jugoslovenskih Pionirskih igara. Prikazana su tri filma: italijanski Čovjek u kratkim panatalonama, čehoslovački Opasan pronalazak i američki Toma Palčić. Filmove je u Starom Baru i na Pristanu pratilo oko 2.000 učenika. Svaku projekciju propratilo je i objašnjenje djeci o filmu koji se prikazuje.
(Nastavlja se)
DRUŠTVO4 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice
INTERVJU4 sedmice
INTERVJU4 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice
Izdvojeno2 sedmice
Izdvojeno2 sedmice