MONITORING
BRENDIRANJE BUDVE: Bez plana i koncepta
Tokom protekle sedmice Budvu je posjetio Karim Rašid, poznato ime u oblasti industrijskog dizajna i arhitekture enterijera, čije su ideje realizovane u više od 40 zemalja svijeta. Vodeći svjetski dizajner modernog, futurističkog stila, poznat i kao kolekcionar oko 300 nagrada za dizajn, čiji se radovi, prema podacima koji se mogu naći na Internetu, nalaze u stalnim postavkama u preko 14 muzeja širom svijeta, obreo se iznenada u Budvi, na poziv sekretara Sekretarijata za gradsku infrastrukturu i ambijent, Nikole Divanovića.
Iznenadna posjeta slavnog dizajnera izazvala je priličnu pažnju javnosti, protekla gotovo konspirativno i otvorila mnoga pitanja koja se tiču planiranja i uređenja prostora u Budvi.
Rašid je angažovan da osmisli vizuelni identitet grada, kazao je medijima sekretar Divanović i objasnio da je do posjete došlo nakon mukotrpnih pokušaja da preko privatnih kontakata stupi u vezu sa njim i dovede ga u Budvu.
Kako ovaj angažman nije uslijedio na osnovu prethodno donijetog plana uređenja grada i odluke organa lokalne uprave ili naloga predsjednika opštine da se pristupi izradi takozvanog vizuelnog identiteta grada, ispostavilo se da je sve bilo na nivou privatne inicijative ambicioznog opštinskog činovnika zaduženog za stambeno-komunalne poslove.
Sve opštine u Crnoj Gori imaju sekretarijat za stambene i komunalne djelatnosti, manje više istog naziva. Samo u Budvi ova služba ima nesvakidašnji, umjetnički naslov – Sekretarijat za gradsku infrastrukturu i ambijent, jer novom sekretaru nekako nije odgovarao uobičajeni naziv kao ni obaveze koje iz njega proizilaze. Umjesto rada na sprovođenju propisa iz stambeno-komunalne djelatnosti, održavanju gradskih ulica, javne čistoće i rasvjete, održavanju i uređenju javnih i parkovskih površina, i dugih komunalnih poslova, Divanović je velikodušno preuzeo na sebe poslove oko uređenja grada koji prevazilaze njegove ovlasti.
Sekretar je iznenadio građane Budve kada je tokom prošle godine preuredio dio gradskih javnih površina na kojima je instalirao specijalnu baštensku iluminaciju, skupe lampe od bijele plastike raznih oblika, italijanske firme Slide iz Milana, koje neodoljivo podsjećaju na sobne. Njima je opremljen dio Mediteranske ulice koja vodi prema Starom gradu, kružni tok u centru i dio gradskog parka. Nova investicija zahtijevala je da se počupaju i unište višegodišnji zasadi ukrasnih biljaka, cvijeća i grmlja, kako bi se na istom mjestu posadila engleska trava na kojoj razbacane male i velike lampe izgledaju efektnije. Prostor je dodatno opterećen metalnim ogradama koje sprečavaju slobodan prolaz pješaka. Na kružnom toku u centru postavljena je i neobična jelka uoči dočeka nove 2014. godine, sa raznobojnim ukrasima od istog materijala koji liči na stiropor. Na malom prostoru stvorena je na taj način gužva svega i svačega, šarenila, vrhunskog kiča i amaterizma.
Ideje sekretar Divanović prikuplja po svijetu. U Milanu je vidio zelenu travu, a u Monte Karlu novogodišnju jelku, pohvalio se u jednom od svojih javnih nastupa. Pa je principom copy-paste sve to prenio u Budvu. Pa neka košta kol'ko košta.
„Ambijentalno uređenje javnih i zelenih površina i saobraćajnica u nadležnosti je Sekretarijata za gradsku infrastrukturu i ambijent i dio je redovnih aktivnosti tekućeg održavanja javnih površina”, kazao je Divanović za Monitor, na pitanje da li postoji neka odluka lokalne uprave ili studija za uređenje javnih površina i da li je možda tražio stručno mišljenje u vidu nekog konkursa za pribavljanje predloga idejnog rješenja uređenja javnih površina.
Igrarije sekretara Divanovića po ulicama, trgovima i parkovima Budve koštale su građane više od 200.000 eura, koliko je prema planu budžeta za 2013. godinu na njih utrošeno.
Uređenje grada spada u domen urbanističkih planova a realizuje se na osnovu posebnih odluka gradske uprave o uslovima i načinu postavljanja, održavanja i zaštite gradskog urbanog mobilijara, prema utvrđenim pravilnicima, često i formiranjem komisija za opšte i komunalno uređenje grada. Tako se ne bi na gradskom trgu našle betonske kante za smeće sa utisnutim grbom stare Budve. Takva je praksa u mnogim opštinama koje smo kontaktirali.
Nijednim aktom lokalne uprave u Budvi oblast parternog uređenja grada, postavljanje urbanog mobilijara i opreme, montažnih i drugih objekata javne namjene, nije regulisano.
Nijesu ustanovljena pravila uređenja javnih prostora od posebnog značaja, Starog grada ili kontakt zone koja mu pripada, čiji su prostori prepušteni stihiji u kojoj svaki korisnik prostora radi šta mu je volja.
U susjednim opštinama Herceg Novi i Kotor, radi se drugačije. Usvojene su posebne studije za uređenje elitnih djelova grada. Na studijama urbanog mobilijara i vizuelnih komunikacija u prostoru rade timovi stručnjaka, arhitekti, urbanisti, dizajneri..
Budvanski sekretar za stambeno-komunalne poslove, vlasnik diplome turističkog fakulteta iz Bara, objedinjava sve te struke zajedno. Otvara investicije, planira, crta, naručuje i bira. Promoviše lični ukus i estetiku na uređenju milenijumskog grada koji je istovremeno i turistički centar Crne Gore.
Sloboda kojom raspolaže u odsustvu propisa osokolila ga je da pozove Karima Rašida, prošeta ga Budvom i naruči nekoliko skica za klupe, fontane, oglasne table i druge sitnice. Svaka privatna inicijativa od dobronamjerne lako prelazi u zloupotrebu.
Zvanično nije saopšteno koliko je koštalo gostovanje poznatog dizajnera niti ima informacija šta je na kraju ponudio.Naglašeno je kako je posjeta bila njegov poklon Budvi. Nezvanično, više izvora tvrdi da je ipak plaćena 25.000 eura.
Na sajtu Sekretarijata objavljena je informacija o skorom raspisivanju međunarodnog konkursa za prostorno-ambijentalni dizajn Opštine Budva, kome je posjeta Karima Rašida bila samo uvod.
Na naše pitanje ko je pripremio programski zadatak i na osnovu čega se konkurs sprovodi, dobili smo odgovor iz koga se vidi stepen improvizacije kojoj je Budva prepuštena: „Riječ je o ‘radnom naslovu’ jer još nijesmo definisali precizan projektni zadatak. Planiramo da nakon konsultacija, oformimo radnu grupu za istraživanje na ovu temu, sa zadatkom utvrđivanja stepena željene intervencije u prostoru i ciljem da formulišemo projektni zadatak. Nakon toga bi uslijedio predlog odluke o pokretanju internacionalnog konkursa na zadatu temu…”
To je primjer budvanizacije koja traje u gradu kula, betona i stakla, koji nema zelenih površina, parkova, parkinga, trotoara, dječjih igrališta, gradu poplavljenih ulica i zapušenih odvoda nakon prvih kiša, gradu kome je neophodna dobra sanacija prije vizuelnog identiteta. Budvani ističu kako nema tog dizajna koji može zasjeniti postojeći, trajni, vizuelni identitet Budve.
Branka PLAMENAC
Komentari
Nasilje i pokušaji da se ono zataška, prepoznatljiv su obrazac postupanja crnogorske policije duže od 30 godina. A možda i danas. Novitet su dokazi o sveprožimajućoj saradnji sa narkoklanovima
Crnogorska stvarnost. Dio visokorangiranih policajaca sarađivao je, a neki možda i dalje sarađuju, sa kriminalnim klanovima čiji se pipci protežu od Južne Amerike do Australije. Drugi su mučili ljude, snimali svoje iživljavanje nad uhapšenim/otetim i dijelili snimke na mrežama za koje su, nekada, računali da će ostati van vidnog polja kolega iz policije i konkurentskih organizovanih kriminalnih grupa.
Upućeni pretpostavljaju da su tim snimcima svojim šefovima dokazivali uspješno obavljen zadatak. Analitičari ukazuju kako je među kompromitovanim policajcima bilo i onih koji su pripadali i jednoj i drugoj grupi – korumpiranih i sadistički nastrojenih.
Od sredine marta, zbog navodne saradnje sa kavačkim narkoklanom, uhapšeno je više bivših i sadašnjih pripadnika crnogorske policije. Počev od pomoćnika direktora Uprave policije zaduženog za borbu protiv organizovanog kriminala Dejana Kneževića, pa do službenika kriminalističko obavještajne analitike iz Bijelog Polja Dragana Kojovića koji je uhapšen u srijedu, dok je pokušavao da napusti Crnu Goru.
Prema dostupnim informacijama, prvi je sarađivao sa kavčanima a drugi sa kriminalnom grupom specijalizovanom za šverc marihuane. Ta grupa nije koristila Skaj aplikaciju već Anom, konkurentski program koji je u međunarodni svijet kriminala podmetnula FBI, kako bi nadzirala njihove komunikacije i operacije. Otud su dešifrovani podaci stigli u Crnu Goru. Skupa sa onima koje je, vezano za Skaj aplikaciju, dostavio Europol.
Problem je što se u Podgorici ti podaci sporo čitaju a lako gube.
Tek zahvaljujući portalu libertaspress.me, saznali smo da postoje prepiska i fotografije koje pokazuju kako su pripadnici nekadašnjeg Odsjeka za posebnu operativnu podršku Uprave policije, pod komandom Mirka Banovića, tokom 2020. hapsili, otimali i zlostavljali ljude. I o tome izvještavali Radoja Zvicera, vođu kavačkog klana.
Ovaj Odsjek je rasformiran 2021., nakon promjena u izvršnoj vlasti. Treba dodati kako je u to vrijeme (2020.) šef Sektora za borbu protiv organizovanog kriminala i korupcije, bio Zoran Lazović jedan od najkontroverznijih pripadnika crnogorske državne i javne bezbjednosti (ANB i UP). On je, takođe, smijenjen u martu 2021.
Ispostavilo se da je, dobrim dijelom, riječ o već prijavljenim slučajevima policijske torture. Neki su i procesuirani od strane suda. Ali, većina osumnjičenih i optuženih policajaca i dalje radi u UP-u.
,,Početkom ovog mjeseca je jedan od okrivljenih inspektora, Nemanja Vujošević, koji je morao biti suspendovan još u martu prošle godine kada je optužen, čak dva puta nastupio na televizijama kao predstavnik Uprave policije, pa se tako i saznalo da do suspenzije nije došlo, uprkos zahtjevu za njegovu suspenziju koju je Uprava policije ministru dostavila u julu prošle godine”, navodi se u današnjem (četvrtak) saopštenju Akcije za ljudska prava (HRA) u kome se odnos izvršne sudske vlasti prema policajcima optuženim za policijsku torturu opisuje i skorašnjim primjerom iz sudnice.
Zoran RADULOVIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od petka 31. marta ili na www.novinarnica.net
Komentari
U Službi zaštite i spasavanja Herceg Novi strahuju da tokom ove godine neće imati valjanu podršku iz vazduha koja je neophodna da bi se uspješno borili sa vatrenom stihijom. Podsjećaju na „zabranu“ letenja iskusnim pilotima u Vojsci Crne Gore
Dolaskom toplijih dana svake godine slična priča – državne službe su nespremne za borbu protiv vatrenih stihija. A požara je iz godine u godinu sve više, pa je ta nespremnost vidljivija i opasnija.
„Blizu je ulazak u novu požarnu seozonu a nema poboljšanja od strane države“, kaže za Monitor Zlatko Ćirović, komandir Službe zaštite i spašavanja Herceg Novi. Vatrogasci u ovoj bokeljskoj opštini su se protekle godine mjesecima borili sa požarima, a mnoge ne bi uspjeli da ugase da nije bilo pomoći iz vazduha.
Ćirović, koji je inženjer zaštite od požara sa dvodecenijskim stažom u Službi zaštite i spasavanja, uoči početka požarne sezone upozorava: „Imamo hendikep, dva pilota su dobili premještaj iz pilotske jedinice Vojske Crne Gore u pješadiju, a imamo i prelazak iz te jedinice u Direktorat za zaštitu i spasavanje. Znamo da je Vojska bila ključni nosilac za gašenje iz vazduha, a ovu sezonu dočekujemo sa manjkom od četiri pilota“.
On ističe da im je neophodna podrška iz vazduha i podsjeća na iskustvo iz 2017. kada je gorjela Luštica, i kada su vatrogasci bili potpuno nemoćni da nije bilo podrške iz vazduha. „Prepoznali smo da ima nade kada smo vidjeli pilote VCG, dali su se bezrezrevno i bili su heroji. Međutim, od septembra počinje hajka na te ljude i profesionalce. Ne mogu da shvatim da ulažemo u pilote, da bi ih se tako lako odrekli“, naglašava Ćirović.
Smjene o kojima govori Ćirović su se desile 22. avgusta prošle godine, prvog radnog dana nakon što je u Skupštini Crne Gore izglasano nepovjerenje Vladi. Tadašnji ministar odbrane Raško Konjević smijenio je potpukovnika Jovana Radetu sa dužnosti komandanta Vazduhoplovstva VCG, a nakon nekoliko dana smijenjen je i dotadašnji komandir jedine letačke jedinice u VCG – Mješovite eskadrile, major Radovan Perović.
Predrag NIKOLIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od petka 31. marta ili na www.novinarnica.net
Komentari
Pitali smo: Koliko su vazni izbori u nedelju i kako ih vidite?
ZARIJA PEJOVIĆ
Hoće to s padom DPS-a
„U nedjelju se završava najduži januar u istoriji“. Jezgrovitom dosjetkom, moj prijatelj je pretkazao vjerovatan ishod drugog kruga predsjedničkih izbora. Promjena koja će se desiti u nedjelju, nije izraz kadrovskog razvoja unutar sistema, jer Đukanovićeva autokratija nije tolerisala formiranje snažnih političkih figura, kako unutar DPS-a tako i vani…
PAULA PETRIČEVIĆ
Valja obrađivati svoj vrt
Uprkos preovlađujućoj ,,ili-ili” atmosferi nisam ubijeđena u to da su ovi izbori ,,istorijski”, niti da je na sceni nekakava presudna gigantomahija, iako bih zbilja voljela da je tako. Ne slažem se sa tezom da izbor nikad nije bio lakši, meni lično nikada nije bilo teže nego na ovim izborima jer čak ni poražavajuća logika izbora ,,manjeg zla” ovaj put, makar za mene, nije bila primjenjiva. ,,Stisni zube, začepi nos i zaokruži” – to nije izbor na koji pristajem. Dovoljno sam se puta prevarila da bih se sada namjerno pravila neznavenom…
ĐURO RADOSAVOVIĆ, PISAC
Đukanovićev odlazak, prostor za nove ljude i pokrete
Ovi izbori su prekretnica, jer nije mala stvar živjeti pod režimom Mila Đukanovića još pet godina. Ukoliko se konačno skloni sa scene ,biće to prostor za nove ljude, nove pokrete i mogućnost da već jednom zaživi demokratija i smjenjivost političara…
VESKO RADULOVIĆ, ADVOKAT
Poruke i retorika kao 1997.
Predsjednički izbori u nedjelju možda su najneizvjesniji još od predsjedničkih izbora 1997. godine, na kojima je takođe učestvovao jedan od kandidata na ovim izborima, aktuelni predsjednik g-din Đukanović. Nažalost, to nijesu jedine sličnosti sa izborima koji su se desili prije više od 25 godina jer su poruke i retorika kandidata gotovo identični kao i na tim izborima…
STEFAN ĐUKIĆ, ANALITIČAR
Rezultat određuje sudbine DPS-a i PES-a
Nalazimo se u prilično paradoksalnoj situaciji za crnogorsko društvo. Pred nama su izbori koji su sa društvene strane veoma važni, jer će determinisati politička kretanja u narednih par godina (možda i duže) a situacija je sasvim mirna. Kada uporedimo ovo sa izborima 2020. godine, kada smo posljednji put imali izbore u svim opštinama kao da je prošlo 30, a ne 3 godine. Ta opuštenija atmosfera je proizvod toga da promjene nisu strašne, da treba mijenjati i da se treba mijenjati…
MARIJA POPOVIĆ KALEZIĆ, CEGAS
Kontinuitet ili ne
Ulazimo u još jedne izbore u nizu onih koji su se odvili u nesređenom izbornom zakonodavstvu uz veliki proj neusklađenosti i pravnih praznina. Tu su: nesređen registar prebivališta i boraviśta, uz loša rješenja Zakona o prebivalištu i boravištu, kao i nemogućnost utvrđivanja nezakonite dodjele drugog državljanstva, pored crnogorskog, i stalne zavisnosti od podataka zemalja iz regiona. Osujećenost povrđivanja kandidata za predsjednika i politizaciju Državne izborne komisije, koja mora pretrpjeti izmjene i uspostavljanje profesionalizovanog tijela, čije odluke u kontinutetu neće potpadati pod sumnju u pravnu ispravnost. Nesređen birački spisak, bez mogućnosti provjere matičnih registara iz kojih se izvodi, čini jedan od osnovnih razloga nepovjerenja u cjelokupan izborni proces…
Milena PEROVIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od petka 31. marta ili na www.novinarnica.net
Komentari
DRUGI KRUG: Čiji je rezervoar puniji
JAVNE TAJNE POLICIJSKE TORTURE: Kriminalci sa značkom
IMA LI DOVOLJNO PILOTA U SUSRET SEZONI POŽARA: Prekomandovani u kancelarije
-
Izdvojeno1 sedmicaI POMOĆNIK UPRAVE POLICIJE U ZATVORU ZBOG SUMNJI DA JE SARAĐIVAO SA KAVAČKIM KLANOM: Ko je kome gazda
-
INTERVJU1 sedmicaEDIN OMERČIĆ, ISTORIČAR, INSTITUT ZA ISTORIJU SARAJEVSKOG UNIVERZITETA: Politički je mit da je SDA bio jedini organizator otpora
-
Izdvojeno4 sedmiceANKETA: Favoriti i saputnici
-
FOKUS4 sedmicePRVI PREDSJEDNIČKI IZBORI NAKON PADA DPS-a: Na čijoj je strani neizvjesnost
-
OKO NAS3 sedmiceULCINJSKA PORT MILENA: Od simbola grada do septičke jame i nazad
-
INTERVJU4 sedmiceBETI LUČIĆ, GLUMICA: Nikog ne zanima mrtvo kazalište
-
FOKUS2 sedmicePRVI KRUG PREDSJEDNIČKIH IZBORA: Poraz ili pobjeda Đukanovićevog i Mandićevog partnerstva
-
DRUŠTVO4 sedmiceGRADONAČELNIK NIKŠIĆA NIJE KRIV ZA IZJAVE O ZLOČINU U SREBRENICI: Negiranje genocida na sudu prihvatljiv način