U kolašinskoj lokalnoj upravi trenutno je šest puta više administrativnih radnika nego što bi, prema evropskim standardima, bilo potrebno opštini koja ima oko 8.600 stanovnika. Iz opštinske kase platu prima 220 Kolašinca, a trebalo bi svega – 35.
Do prije dvije godine čak 310 radnika i funkcionera bilo je raspoređeno u nerealno mnogo sekretarijata, službi ili na savjetničkim funkcijama. Tri potpredsjednika stalna su postava, a neki od njih rijetko svrate u svoje kancelarije. Nikad do sada nijesu decidno saopštili šta su tačno njihova zaduženja.
Predsjednik Opštine Darko Brajušković je još prije četiri godine, dok je bio odbornik, insistirao da lokalni parlament usvoji zaključak, kojim bi se izvršna vlast obavezala da do sredine februara 2011. godine „završi postupak racionalizacije administracije kroz predloženi socijalni program”.
Brajušković je na čelu izvršne vlasti skoro tri godine, a taj posao, koji je nekad smatrao prioritetnim za druge, nije uspio da okonča. On tvrdi da to nije uspio zbog besparice, dok opozicija smatra da je razlog prolongiranja strah vlasti od gubitka glasača. Prvi čovjek grada priznaje da je još skoro 80 prekobrojnih, ali kad će ih poslati kući nije precizirao. Prema njegovim posljednjim izjavama to bi trebalo da bude na ljeto.
,,Opština Kolašin trenutno nema sredstava za sprovođenje plana sistematizacije, isplatu otpremnina i ostalih obaveza. Naš plan u vezi smanjenja broja radnika ne predviđa ishitrene i kratkoročne poteze, kao ni restriktivan odnos prema zaposlenima. U prethodnom periodu trudili smo se da broj radnika smanjimo putem sporazuma o prestanku radnog odnosa sa svakim zaposlenim, u obostranom interesu”, saopštili su nam iz Sekreterijata za finasije.
Smanjenje broja radnika, kažu u Opštini, biće sprovođeno u fazama, u dužem vremenskom periodu, a ,,u skladu s mogućnostima Opštine i prema politici Vlade”.
Broj radnika u minule tri godine smanjivan je odlaskom u penziju, transformacijom pojedinih budžetskih korisnika i isplatom otpremnina. Prema zvaničnim podacima Sekreterijata za finasije, tokom 2011. godine iz Opštine je otišlo trideset, iz Centra za kulturu sedam, iz Vodovoda osam, a iz Komunalnog devet radnika. Godinu kasnije nije mijenjan broj opštinskih službenika, a 2013. sporazumnim raskidom radnog odnosa ostalo ih je bez posla devet.
Tokom godine kada je Brajušković u naletu entuzijazma smanjio broj zaposlenih u lokalnoj upravi, preduzećima i ustanovama, čiji je osnivač Opština, bio je i neobično darežljiv. Svi koji su bili višak otišli su kući sa bogatim otpremninama. Na šezdesetak zaposlenih, tvrde upućeni, potrošeno je skoro 1,5 milon eura iz kredita Atlas banke na pet godina s kamatom od devet posto.
Svim zaposlenim na neodređeno vrijeme, koji su se tada prijavili za sporazuman raskid radnog odnosa isplaćene su otpremnine u visini od 12 bruto zarada i fiksni iznos od 2.000 eura. Za lokalne namještenike i službenike kojima do ostvarivanja prava na penziju nedostaje do dvije, odnosno pet godina, dodavani su i iznosi od tri, odnosno šest bruto zarada. Uz to, za svaku godinu radnog staža isplaćivano je dodatnih 50 eura.
Brajušković je tada odbio predlog opozicije da se otpremnine ne isplaćuju onima koji su se zaposlili nakon 2009. godine. Sve je rezultiralo time da su formalno raspoređeni na radna mjesta za koja niko nije znao da postoje (dispečeri, telefonisti i brojno obezbjeđenje), nakon samo godinu i po radnog staža u Opštini dobijali i po desetak hiljada eura otpremnina.
Među administrativnim radnicima, koji su se prvi javili da idu kući bilo je i onih na godinu ili dvije do penzije. Njihove otpremnine dostizale su i iznose od 25.000 do 30.000 eura. Oni koji će ubuduće ostajati bez posla proći će mnogo lošije, jer je odluka izmijenjena.
Iz opozicije tvrde da je prolongiranjem sistematizacije Brajušković oštetio opštinsku kasu za više od dva milona eura, te da je nerazumno darežljiv bio prema onima koji su prvi ostali bez posla. Otpremninom koju je dobio jedan od onih koji su tada sporazumno raskinuli radni odnos, kažu u Demokratskom fronutu, mogle bi biti isplaćene otpremnine za sve radnike u nekom od propalih kolašinskih preduzeća.
„Te otpremnine su bile plaćanje ‘zaslužnima’. Otpremnine su uzeli radno neaktivni, pa tim novcem nije otvoreno nijedno radno mjesto. S druge strane, građani nijesu rasterećeni izdržavanja glomaznog opštinskog aparata. Lokalna uprava se nije zaduživala za investicije, već da isplaćuje ‘zaslužne’. Izvršna vlast nije uspjela da obavi reorganizaciju, stanje se neznatno promijenilo, a potrošili su 1, 5 milon, koje će građani vraćati”, kaže nosilac izborne liste DF Aleksandar Saša Dožić.
U OO SDP smatraju da su „građani platili izborne kampanje Grupe građana i DPS”. Čudno je, kažu u toj partiji, kako je Opština koja nema para za najbolje sportiste, umjetnike i studente, odjednom imala novaca za enormne otpremnine. Ostavljanje sistematizacije za ljeto, kažu u SDP-u , dodatno će koštati građane Kolašina, a vlasti moguće otvoriti prostor za manipulaciju tokom izbornog procesa.
U lokalnoj upravi tvrde da godinama nijesu zaposlili nekog novog. I da hoće, kažu, ne bi imali gdje. Neki od dugogodišnjih lokalnih funkcionera, bili su iskreni, pa su prije nekoliko godina novinarima priznali da je „tokom izbornih kampanja zapošljavano više no što je trebalo” i da predstoji „škakljiv” posao njihovog otpuštanja.
„Besmisleno je nepriznati da smo tokom proteklih političkih procesa, a naročito tokom kampanja za rješavanje državnog statusa, svi zapošljavali više nego što treba i u državnim institucijama i u lokalnim upravama. Takođe, tvrdim da smo mi u kolašinskoj lokalnoj upravi tada vodili računa da zapošljavamo one kojima je posao bio neophodan i koji su na taj način obezbjeđivali egzistenciju svojih porodica. Mi smo zapošljavali i te ljude i tako ih spasili”, kazao je tada predsjednik SO Mile Šuković.
S obzirom na to da je prosječna plata u lokalnoj upravi do skoro iznosila 850 eura za one sa visokom, odnosno 707 i 513 eura za one s višom ili srednjom stručnom spremom, jasno je da su mnogi Kolašinci na taj način dobro prošli. Njihovim „spasavanjem” opštinska kasa je ispražnjena, a građani će još dugo vraćati višemilionske iznose prosute na javnu potrošnju.
Dragana ŠĆEPANOVIĆ
HORIZONTI3 sedmice
FOKUS3 sedmice
DANAS, SJUTRA3 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice
INTERVJU3 sedmice
Izdvojeno3 sedmice
Izdvojeno3 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice