Povežite se sa nama

DRUŠTVO

PREDIZBORNI BESPLATNI UDŽBENICI: Pravo ili mito

Objavljeno prije

na

Kad su ove jeseni zapljuštale vijesti o dijeljenju besplatnih udžbenika u ovoj, pa u onoj opštini, naivni su mogli pomisliti kako je riječ o koracima koji vode prema ispunjavanju ustavne odredbe da je u Crnoj Gori ,,osnovno školovanje obavezno i besplatno”. Analiza Da li su besplatni udžbenici zaista besplatni, koju je ovih dana objavio Centar za građansko obrazovanje, međutim, ukazuje kako je mnogo vjerovatnije da je riječ tek o još jednoj predizbornoj zloupotrebi.

U školskoj 2015/16. besplatno osnovno školovanje bilo je obavezno za 68.108 učenika koji pohađaju redovno osnovno obrazovanje i 733 učenika sa posebnim obrazovnim potrebama. Zvaničnih podataka o broju učenika u školskoj 2016/17. nema, ali se procjenjuje da su slični prošlogodišnjim.

Zbog činjenice da je obezbjeđivanje besplatnih udžbenika za osnovce naglo ,,zaživjelo” u izbornoj godini u CGO su se zapitali da li su ova ,,ulaganja” vezana za istinsku posvećenost lokalnih samouprava obezbijeđivanju besplatnog osnovnog obrazovanja ili su dio predizbornih aktivnosti.Zato su poslali zahtjeve za slobodan pristup informacijama svim crnogrskim opštinama, Glavnom gradu i Prijestonici, odnosno ukupno 23 zahtjeva. Do 12. oktobra dobili su ukupno 18 odgovora. I pored više urgencija, iz Budve, Bijelog Polja, Plava, Rožaja i Gusinja, informacije nijesu stigle.

U posljednje tri školske godine iz budžeta 18 lokalnih samouprava za besplatne udženike je izdvojeno 689.679 eura: Od toga u 2016. godini – 444.697, godinu ranije – 188.817, a u 2014 – 56.094 eura.

Podaci su pokazali da od 18 opština, samo Andrijevica i Pljevlja nijesu izdvojile ni cent za udžbenike. U Beranama, Plužinama i Podgorici novac za udžbenike namijenjene osnovcima izdvajali su tokom posljednje tri, uz primjetan rast tokom ove školske godine godine.

U Baru, Herceg Novom i Petnjici besplatnih knjiga je bilo tokom posljednje dvije godine. Čak deset opština je ,,brigu o najmlađima” pokazalo po prvi put ove godine: Danilovgrad, Žabljak, Kolašin, Kotor, Mojkovac, Nikšić, Tivat, Ulcinj, Cetinje i Šavnik.

Sa oko 13 procenata u 2014. broj opština koje su izdvojile novac za besplatne udžbenike u ovoj godini porastao je na bilizu 70 odsto.

To, kako CGO primjećuje u Analizi, otvara pitanje da li se zaista radi o tako značajnom iskoraku kad je riječ o finansiranju obrazovanja od

strane lokalnih samouprava ili je ovo jedan od ,,podstreka” izbornoj kampanji za izbore 2016.

,,CGO pozdravlja opredjeljenje onih opština koje su već napravile napore da uspostave ovu praksu u prethodnim godinama, ali istovremeno izražava ozbiljne sumnje da je nagli porast ovih primjera u izbornoj godini jedan vid pokušaja izbornih manipulacija”, ocjenjuju u ovoj nevladinoj organizaciji i najavljuju da će pomno pratiti ove tendencije i u narednim godinama.

Ubjedljivo najviše novca za besplatne udžbenike izdvaja Opština Berane. Ove godine su podijelili besplatne knjige za sve osnovce i za to potrošili blizu 190 hiljada eura.

U Opštini Berane naglašavaju da njihove aktivnosti oko dodjele besplatnih udžbenika nemaju veze sa izborima i da traju već tri godine. ,,Prva smo Opština u Crnoj Gori koja je 2014. godine pokrenula takvu aktivnost i uvela ‘praksu’ kojom su se povele i

ostale crnogorske opštine”, kazali su Monitoru iz Službe predsjednika Opštine Berane. Podsjetili su da su 2014. dodijelili besplatne udžbenike i školski pribor svim đacima prvacima sa područja opštine; 2015. godine udžbenike su dobili učenici do četvrtog razreda. Ove godine besplatni udžbenici dodijeljeni su svim učenicima osnovnih škola od prvog do devetog razreda. ,,Riječ je o značajnoj mjeri za poboljšanje životnog standarda našeg stanovništva”, ocjenjuju u Opštini Berane i kažu da će i naredne godine obezbijediti sredstva za ovu vrstu pomoći građanima.

,,CGO je, praktično, kroz svoju analizu Da li su besplatni udžbenici zaista besplatni, zagrebao vrh ledenog brijega koji se odnosi na pitanje besplatnih udžbenika. Mi smo i ranije upućivali apel nadležnim organima da obezbijede besplatne udžbenike za sve osnovce u Crnoj Gori, jer ovo pitanje ne može biti izraz trenutnog hira ili političkog marketinga, već se radi o Ustavom zagarantovanom pravu svih učenika osnovne škole da imaju besplatno školovanje”, kaže za Monitor Mira Popović, saradnica na programima u Centru za građansko obrazovanje. Ona naglašava da se zbog visoke stope nezaposlenosti i sve goreg standarda mora naći način da se ujednači praksa i da se obezbijedi poštovanje prava svih na besplatno osnovno obrazovanje u punom smislu te norme.

,,Bilo bi nam jako drago ako je ovo pokazatelj da su opštine zaista prepoznale značaj ovakve Ustavne odredbe i odlučile da ispune Ustavnu normu. No, pošto se to dešava baš u izbornoj godini, teško se oteti utisku da se radi o pokušaju sticanja glasova više nego istinskom poštovanju Ustava”, kaže Mira Popović.

CGO predlaže da se uspostave jasne budžetske linije u lokalnim samoupravama kroz koje bi svake školske godine bila opredijeljena sredstva za obezbjeđenje besplatnih udžbenika za osnovce, a ne da

ona postoje samo u izbornim godinama.

Najskuplji među udžbenicima za osnovnu školu su oni potrebni djeci u sedmom razredu. Koštali su ove godine 93,70 eura. Najjeftinije su bile knjige za prvake – 43,10 eura, za drugi razred koštale su 50,80, za treći 47,70, a za četvrti 59,60 eura. Komplet udžbenika za peti razred koštao je 67,30, za šesti 79,80, a za osmi i deveti po 88,20 eura. U zemlji u kojoj se prosječna plata vrti oko 500 eura to nije malo novca ni za one koji imaju jedno dijete. I u tim, a naročito u porodicama koje imaju više đaka, taj trošak se, na rate, razvlači mjesecima. Besplatni udžbenici za dio đaka ove jeseni izvjesno su bili ozbiljna pomoć građanima. Dogodine ćemo tačno znati važi li samo u izbornim godinama. Budući da je ta pomoć zavisila od volje opštinskih vlasti bila je neujednačena, uprkos tome što bi ustavno pravo na besplatno osnovno obrazovanje moralo važiti za sve i biti briga države. Ali, država uvijek ima prečih briga.

Miloš BAKIĆ

Komentari

DRUŠTVO

ANDRIJA MANDIĆ I ALEKSA BEČIĆ NE MOGU SLUŽBENIM AVIONOM PREKO HRVATSKE: Ni  zemljom, ni nebom

Objavljeno prije

na

Objavio:

Monitor od više dobro obaviještenih izvora u crnogorskoj vlasti i državnoj upravi, saznaje da  predsjednik parlamenta Andrija Mandić i potpredsjednik Vlade Aleksa Bečić ne mogu Vladinim avionom preko Hrvatske. To je  iznenadilo   crnogorske vlasti, koje su  mislile da  odluka susjedne Hrvatske iz jula ove godine, da se Mandić, Bečić i lider DNP Milan Knežević, proglase osobama non grata, važi samo na – zemlji

 

 

Da predsjednik parlamenta Andrija Mandić i potpredsjednik Vlade Aleksa Bečić ne mogu službenim, Vladinim avionom preko Hrvatske, crnogorske vlasti shvatile su kada je Mandić, nedavno, planirao službeni put  preko Hrvatske, saznaje Monitor od više dobro obaviještenih izvora u crnogorskoj vlasti i državnoj upravi. Do tada se mislilo da odluka susjedne Hrvatske iz jula ove godine, da se Mandić, Bečić i lider Demokratske narodne partije (DNP) Milan Knežević, proglase osobama non grata, važi samo na – zemlji.

Odluka Hrvatske da proglasi tri crnogorska funkiconera za osobe non grata, podsjećamo, donešena je nakon što je crnogorski parlament krajem juna ove godine usvojio Rezoluciju o Jasenovcu, čija je svrha u stvari bila da relativizuje  glas Crne Gore u UN o Srebrenici. Crna Gora je prethodno, u maju ove godine, u skupštini UN glasala za Rezoluciju o Srebrenici, a nakon velikog pritiska koji je dolazio od strane srpskih vlasti, SPC, ali i unutrašnjih političkih struktura koje su pod uticajem tih adresa.

Hrvatska je  tada obrazložila da je Mandića, Kneževića i Bečića proglasila nepoželjnima “zbog sistemskog djelovanja na narušavanju dobrosusjedskih odnosa i kontinuiranog zloupotrebljavanja Republike Hrvatske u unutrašnje političke svrhe”.

Monitor je pokušao da dobije zvanične odgovore od nadležnih o tome zašto i kako Mandić i Bečić ne mogu službenim avionom preko hrvatskog neba, i šta to znači za Crnu Goru. Niko nije javno želio da govori o tome.  Jasno je, međutim, iz nezvaničnih razgovora, da crnogorske vlasti nijesu znale da se hrvatska odluka odnosi i na nebo.

Na pitanje da li je Mandić već krenuo na službeni put, pa  saznao da ne može preko Hrvatske , ili se to shvatilo ranije, dok je naumio  da putuje,  izvor u crnogorskoj vlasti koji je želio da ostane anoniman kazao je: „Naumio“.

Milena PEROVIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od petka 1. novembra ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

DRUŠTVO

IZVJEŠTAJ EVROPSKE KOMISIJE ZA 2024.: Napredak protkan kurtoazijom 

Objavljeno prije

na

Objavio:

Crna Gora  je konačno, nakon 12 godina mrcvarenja „pregovora,“ u mogućnosti da krene sa zatvaranjem poglavlja.  Po izvještaja ambasadora  EU Johana Setlera- čaša je polupuna. Ima i onih za koje je poluprazna, i ne samo među crnogorskom opozicijom

 

 

rije dva dana Evropska komisija (EK) je objavila  izvještaje o napretku zemalja Zapadnog Balkana na putu za članstvo u EU. Očekivano, Crna Gora je najpozitivnije ocijenjena među zemljama kandidatima. U prezentaciji izvještaja, ambasador EU Johan Setler je naglasio da je ovaj izvještaj u odnosu na prethodnu godinu „jasno pozivitniji“ i da je Crna Gora „učvrstila svoju poziciju kao predvodnik pristupanja u EU“. Dobar dio pozitivnog se odnosi na „veliki napredak u oblastima vladavine prava“ tj. poglavljima 23 i 24 i pozitivnom IBAR-u na početku ljeta. Njime je Crna Gora konačno, nakon 12 godina mrcvarenja „pregovora,“ u mogućnosti da krene sa zatvaranjem poglavlja (ukupno 33 u grupama -klasterima). Do sada su samo tri privremeno zatvorena.

Izvještaj ocjenjuje “značajan napredak” u dva poglavlja, “dobar napredak” u šest, “ograničen napredak” je opis za 22 poglavlja, dok su tri “bez napretka”. Pohvaljena je dosadašnja reforma pravosuđa, borba protiv korupcije i sloboda izražavanja i medija. Setler napominje da je važno izabrati predsjednika Vrhovnog suda, donijeti zakon o finansiranju političkih partija i krenuti u „sveobuhvatnu reformu izbornog zakonodavstva uključujući i birački spisak, pravo glasa…“. Izvještaj takođe navodi da su „institucije krhke i ranjive na političke krize i potencijalne institucionalne blokade“. Sve u svemu, po ambasadoru Setleru- čaša je polupuna.

Ima i onih za koje je poluprazna, i ne samo među crnogorskom opozicijom. Iako je izabran Sudski savjet, kompletiran Ustavni sud, i došlo do hapšenja velikog broja „krupnih riba“ (isključivo zahvaljujući Europolu i dokazima dobijenim od zapadnih policija) Crna Gora do sada nema ni jedne pravosnažne presude za visoku korupciju i organizovani kriminal. Šanse su da ih neće ni biti još dugo godina gledajući kako se (ne) odvija suđenje bivšoj šefici pravoduđa Vesni Medenici i drugim sličnim kalibrima.

Jovo MARTINOVIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od petka 1. novembra ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

DRUŠTVO

TRAGEDIJA U SELU SOKOLAC I POTJERA ZA ALIJOM BALIJAGIĆEM OPET OGOLILA BEZBJEDNOSNI SISTEM: Vrijeme je za odgovornost

Objavljeno prije

na

Objavio:

Policija, vojska, specijalne jedinice i drugi organi bezbjednosti danima ne uspijevaju da uhvate opasnog ubicu, dok se strah i nepovjerenje u organe reda širi Crnom Gorom. To se neće promijeniti dok se za propuste ne bude snosila  odgovornost. Do vrha

 

 

Velike tragedije uvijek prikažu sposobnost jednog državnog sistema u pravom svjetlu. Tako je i ova posljednja,  u bjelopoljskom selu Sokolcu, pokazala nesposobnost i okoštalost bezbjednosnog sistema u Crnoj Gori.

Višestruki počinilac najtežih krivičnih djela, Alija Balijagić, u petak veče, 25. oktobra, ubio je Jovana (60) i Milenku Madžgalj (69), brata i sestru koji su se nalazili u svojoj seoskoj kući u Vraneškoj dolini. Više svjedoka i nalaza iz istrage ukazuje na to da su pokojni Madžgalji prethodno ugostili i nahranili odbjeglog Balijagića. Nakon što je posjedio i objedovao, Balijagić se vratio i kroz prozor upucao brata i sestru. Potom se dao u bjekstvo koje traje već sedmicu.

Mještani svjedoče da su više puta prije tragedije policiji prijavljivali da se kroz njihovo i okolna sela šeta sumnjivo naoružano lice. Prethodno se već Vraneškom dolinom proširila vijest da je iz jedne od okolnih kuća ukradena puška. Međutim, organi reda i mira nisu uspjeli da zaštite mještane koji i dalje žive u strahu od ubice.

Strah se, u međuvremenu, proširio po okolnim selima jer policija i vojska danima ne uspijevaju da uhvate Balijagića, koji se, kako sumnjaju, krije u okolnim planinama i šumama. Osuđivani silovatelj i pljačkaš, već ima iskustvo odmetništva. Mještanima tog kraja poznat je kao kriminalac koji se osamdesetih krio po planini i pljačkao sela u Srbiji i Crnoj Gori.

Predsjednik Mjesne zajednice Tomaševo Vesko Gogić kaže da policija deset dana nije ništa uradila da pronađe Balijagića. I Dragan Grba iz Sokolca tvrdi da su njegove komšije prijavljivale Balijagića, ali da policija nije reagovala.

Ivan ČAĐENOVIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od petka 1. novembra ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

Izdvajamo