Ispred izloga prodavnice na kojoj piše Ovdje počinje bolji život u podgoričkom naselju Stari Aerodrom protekle nedjelje uslikan je konj, zalegao na travi. Zahvaljujući medijima obratila se pažnja na ždrebe staro pola godine koje je danima lutalo po ulicama Starog Aerodroma. Stanari ovog naselja davali su mu vodu i hranu, kontaktirali su opštinske i državne službe ali niko ni da se okrene. Građani su javno negodovali jer se ne zna ko je nadležan i pitali su se da li uopšte žive u gradu.
Jovana Janjušević iz NVO Grin hom za Monitor kaže da su oni dobili više poziva i žalbi od građana: ,,Zvali smo veterinare a oni su nam rekli da neće da liječe tuđe konje po ulicama. Onda sam ja rekla da je konj moj, a oni su tražili da im to dostavimo napismeno. Njima je važno da utvrde vlasništvo da bi imali kome da ispostave račun”.
Konačno, na teren su izašli komunalni i veterinarski inspektor, u isto vrijeme. Dok se konj prevrtao po travi, inspektori su privukli pažnju okupljenih građana. Svađom. Jedan na drugog su prebacivali odgovornost. Komunalni inspektor je tvrdio da su samo mrtve životinje u njihovoj ingerenciji, a veterinarski da su oni zaduženi samo za životinje na stočnoj pjaci. Otišli su, ostavili konja i zatečene građane.
Janjušević kaže da su zahvaljujući preduzeću Čistoća uspjeli da obezbijede kamion kojim su bolesno ždrebe prebacili na imanje njihovog aktiviste u Martinićima. Dok su okupljeni građani ubacivali životinju u kamion, pojavio se i policajac i pitao treba li kakva pomoć. Rekli su mu da bi par ruku da utovare nemoćnu životinju dobro došao. Odgovorio je da ne može da prlja službenu uniformu.
Janjušević kaže da su veterinari ustanovili dijagnozu da su u pitanje teške kolike. Dali su mu ljekove i preporučili čekanje. Ono što ih je iznenadilo jeste da su im veterinari priznali da u Crnoj Gori ne postoji operativna sala za velike životinje niti mogućnost dijagnostike, te da imaju malo ili nimalo iskustva sa liječenjem konja.
,,Što se tiče operacija konja naša ustanova ih ne radi ali postoje kolege u Crnoj Gori koje rade lakše operacije na konjima, uglavnom kastracije. Teže operacije se u Crnoj Gori na konjima koliko sam ja upoznat ne rade”, kaže za Monitor Predrag Stojović iz veterinarske ustanove Mont Vet.
Iz Grin homa su zatim zvali i konsultovali se sa stručnjacima klinika u Ljubljani, Zagrebu, Veterinarskog fakulteta u Sarajevu, ergela konja u Srbiji. Kako ždrebetu nije bilo bolje pomislili su da je rješenje da transportuju ždrebe do Sarajeva ili u neki drugi centar ali su im rekli da ono ne bi podnijelo taj put a i da nema neophodne dokumente za prelazak granice. Zatim su pokušali da dovedu veterinare iz tih centara, ali oni nijesu htjeli da dođu jer ovdje nema uslova za operaciju.
Ždrebe je u nedjelju uginulo. Nakon smrti u želudcu su pronađena dva džaka od krompira, kese, žice za čišćenje… Dijagnoza nije bila tačna a ždrebe je bilo gladno i hranilo se otpadom iz kontejnera.
Ovo nije prvi ovakav slučaj. I krajem juna je konj lutao Starim Aerodromom. Na pozive građana, tada su iz Komunalne policije odgovorili da će reagovati kada konj ugine. Krajem aprila izvršena je eutanaziju ostavljenog iznemoglog konja na kružnom toku kod spomenika Svetom Petru Cetinjskom…
Stojović kaže da se tokom godine dese tri-četiri ovakva slučaja u Podgorici, ali da ovaj problem ne rješavaju oni koji bi trebali, a to su organi lokalne samouprave. ,,Na nivou grada treba da postoji služba koja bi brinula o nezbrinutim i drugim životinjama kao što je primjer u drugim gradovima u okruženju (Ljubljana, Zagreb i Beograd ) gdje takve službe postoje”, kaže Stojović.
On ističe da se ovakvi problemi sada ,,rješavaju” prvo prepucavanjem raznih inspekcija koje se proglašavaju nenadležnim, a onda slučaj preuzmu nevladine organizacije koje najčešće snose troškove veterinarske intervencije. ,,Veterinari u najvećem broju slučajeva naplaćuje samo utrošena sredstava, ljekove”, kaže Stojović.
Nevladine organizacije su nezadovoljne dosadašnjim postupanjem veterinara. Naglašavaju da im Glavni grad plaća preko 20.000 eura godišnje za brigu o napuštenim životinjama u Skrovištu za životinje, a da se veterinarske ustanove prijavljuju i na tendere za brigu o konjima u policijskoj ergeli iako su sami priznali da u taj posao i nijesu baš upućeni.
Janjušević priča da ih je u cijelom slučaju ohrabrilo to što su primili veliki broj poziva građana koji su pored novca nudili i svoja imanja u okolini Podgorice za smještaj konja.
Nakon uginuća ždrebeta sve je više prijedloga da se građani sami organizuju na volonterskoj osnovi i oforme azil za velike napuštene životinje. Dok se nadležni ne dogovore oko nadležnosti.
Predrag NIKOLIĆ