Poznati turistički grad Budva ima u svom centru, nadomak Starog grada i gradske luke, mali Trg Republike, površine oko 2.000 metara kvadratnih, koji neugledan i zapušten služi kao parking.
Mali je broj Budvana koji znaju da taj prostor uopšte ima naziv Trg Republike, poznatiji je kao – parking ispred bivše poslovnice JAT-a, bivšeg srpskog avioprevoznika.
Gradski trgovi obično predstavljaju centar, srce i dušu jednog grada na kome se ogleda njegov društveni život, istorija i kultura. Pored njih su smještene najljepše građevine, muzeji, pozorišta, zgrade državnih i lokalnih institucija, ekskluzivni restorani. Ukrašavaju se raskošnim fontanama, skulpturama, zelenilom, imena dobijaju po znamenitim ličnostima ili istorijskim događajima.
U Budvi, međutim, nije tako. Trg turističke metropole Crne Gore, ni ne zaslužuje ime koje nosi jer predstavlja ruglo grada.
Bivša lokalna vlast nije imala u planu da ovaj prostor uredi za potrebe svojih građana i turista, u skladu sa pozicijom koju budvanska opština zauzima u crnogorskom turizmu.
Plan je bio posve drugačiji, originalan i jedinstven. Da se Trg Republike proda te da se i na tom, rijetkom neizgrađenom prostoru podigne još koji soliter, stambeno-poslovni objekat ili kondo hotel, u čemu Budva inače oskudijeva.
Urbanističkim planom DUP Budva centar, Trg Republike preimenovan je u građevinski Blok 2 na kome je predviđena izgradnja 12 hiljada kvadrata stanova i poslovnog prostora u zgradama sa oko 10 spratova. Trg je za te potrebe planom parcelacije pretvoren u jednu urbanističku parcelu zajedno sa katastarskim parcelama sa kojima se graniči. Jedna, površine 450 m2 u vlasništvu Duška Kneževića, vlasnika Atlas grupe, dok je druga legat budvanske porodice Luketić, za koju su bili zainteresovani investitori oko Svetozara Marovića. Vlasnici tih dviju parcela dobili su na ovaj način preduslove da grade i profitiraju na prostoru koji je u vlasništvu Opštine i svih građana Budve.
Podsjećamo, bivša opštinska vlast je parcelu površine 520 m2 porodice Luketić prodala 2010. godine, uprkos protivljenju i peticijama građana, ali je kupac odustao od kupovine nakon onog spketakularnog hapšenja budvanskih čelnika u aferi Zavala. Parcela je nakon odustajanja kupca, kompanije Astro Montenegro iz Uzbekistana, vraćena u opštinsko vlasništvo.
Zajednička urbanistička parcela Bloka 2 pokriva površinu od 3.138 m2, i na njoj su ucrtani blokovi višespratnica i garaža posred Trga sa tri podzemne etaže, za potrebe novog stambenog bloka.
Formiranje zajedničke urbanističke parcele, Atlas banke, legata Luketića i Trga Republike, urađeno je sa ciljem da se vlasnicima graničnih parcela omogući gradnja zgrada većih gabarita, sa daleko većim urbanističkim parametrima nego što bi mogli dobiti na sopstvenom zemljištu. Zajednička urbanistička parcela je forma osmišljena da se vlasnicima katastarskih parcela omogući i kupovina kvadrata koji pripadaju Trgu, putem dokompletiranja urbanističke parcele. To je praksa zahvaljujući kojoj su mnogi partijski funkcioneri DPS-a i njihovi štićenici postajali vlasnici javnih gradskih površina. Zauzimali su ulice, trotoare, parkove, pa što ne bi i jedan Trg Republike u centru grada.
Do realizacije ovih planskih rješenja još nije došlo, što ne znači da uskoro neće. Čini se da je investitorima po čijim je željama Trg pretvoren u građevinsku zonu, nedostajao kapital.
Nedavno je u Budvi obavljena zanimljiva transakcija koja sudbinu budvanskog Trga ponovo dovodi u žižu interesovanja javnosti. Branislav Brano Mićunović je kupio zgradu stare Pošte, sadašnju Atlas banku, koja se nalazi na izuzetno atraktivnoj lokaciji u Budvi, pored gradskog parka i pristaništa.
Prodavac je bio Duško Knežević, koji je do ove vrijedne nekretnine došao početkom devedesetih, tako što je nekadašnjoj, moćnoj agenciji Montenegroekspress, njegova banka dala kredit od nekih 200.000 dolara koji nije u roku vraćen. Te je Knežević ušao u posjed.
Bilo kako bilo, zgrada stare Pošte prešla je u ruke Mićunovića, koji na lokaciji pored, posjeduje velelepnu zgradu Zeta filma, čime je zaokružio vrijedan posjed u centru budvanske Opštine.
Obje zgrade i Zeta film i Atlas banka okružuju Trg Republike.
Kupovinom zgrade Atlas banke Mićunović je naslijedio mogućnost gradnje zgrade sa oko 10 etaža, zahvaljujući zajedničkoj UP. Može da bira da li da gradi samo na svojoj maloj parceli ili će prihvatiti rješenje iz DUP-a prilagođeno interesima Kneževića i graditi na polovini zemljišta koje pripada trgu, koje može otkupiti od Opštine. Jer ova rješenja iz DUP-a Budva centar nisu stavljena van snage.
To su planovi bivše vlasti pravljeni u sprezi sa tajkunima. Kako će nova vlast bivših opozicionih partija postupiti u slučaju planirane uzurpacije budvanskog Trga, vidjećemo uskoro. Dobili su povjerenje građana Budve upravo na uvjeravanjima da će kada preuzmu vlast zaustaviti betoniranje Budve, te da se „mora sačuvati ono što je preostalo”. Trg je za sada preživio, a da li će tako i ostati, ne zna se.
Jedan od prvih koraka nove vlasti bio je uvođenje moratorijuma na gradnju stanova za tržište i stavljanje van snage pomenutog DUP-a. Gradnja hotela nije ograničena, pa se može očekivati da investitor sa takvim zahtjevom, u skladu sa planom, zatraži dozvolu za gradnju na Trgu. Građevinske dozvole za gradnju hotela izdaje Ministarstvo održivog razvoja i turizma, koje nema nijedan razlog da je ne odobri.
U planu lokalne uprave je izrada novog programskog zadatka za izmjenu DUP-a Budva centar. Građani očekuju poništenje svih koruptivnih planskih rješenja bivše vlasti, između ostalih i ona koja se odnose na Trg Republike. Nečuveno je i u svijetu vjerovatno nepoznato da je neka lokalna vlast prodala gradski trg.
Zato je definisanje statusa Trga Republike u Budvi, pravi ispit za novu vlast.
Građani Budve zaslužuju ljepši i uređeniji grad, koji je tokom decenijske vladavine DPS-a strahovito zapušten. Ako siromašnija opština, poput Nikšića na primjer, može priuštiti rekonstrukciju i uređenje Trga Slobode, koji izrasta u jedan od ljepših trgova u zemlji, Budva, čiji je budžet gotovo duplo veći, daleko je od takvih ideja.
Koliko je odluka bivše vlasti u Budvi neshvatljiva pokazuje upoređenje sa sličnom situacijom u glavnom gradu, u Podgorici. I tamo je Trg Slobode do nedavno bio običan neugledan parking, ali je odlukom gradskih vlasti rekonstruisan u uređeni prostor bez kojeg se Podgorica danas ne može zamisliti. A mogao je biti prodat i zazidan soliterima, kao što je planirano u Budvi.
Branka PLAMENAC
Izdvojeno4 sedmice
SVIJET4 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
INTERVJU3 sedmice
Izdvojeno2 sedmice