Vlast u Budvi ne posustaje, insistira na kontinuitetu kao da se ništa u proteklom periodu nije dogodilo. Optimizam je na zavidnom nivou, najavljuje se spektakularna proslava dočeka nove 2016. godine, na trgu ispred Starog grada, bogati zabavni programi i trodnevno feštanje uz koncerte muzičkih zvijezda, Zdravka Čolića, Džibonija i drugih manje poznatih pojedinaca i grupa. Najzaduženiji grad u regionu čija dugovanja premašuju stotinu miliona eura, grad u kome zaposlenima kasne plate i po nekoliko mjeseci, izdvojiće za novogodišnje ludovanje više od 200.000 eura.
Slavlje se priprema kao da Budvi cvjetaju ruže, kao da nisu vodeći funkcioneri dvije garniture vlasti u zatvoru. Preko 50 osoba, dva gradonačelnika sa sekretarima, gradskim menadžerima, direktorima javnih preduzeća i službenicima, optuženi za kriminalno udruživanje i zloupotrebu vlasti u predmetima teškim na desetine miliona eura, čekaju na slobodi ili u zatvoru ishod tužilačkih istraga i pavosnažnih presuda u brojnim aferama, među kojima je i afera oko izgradnje podijuma za koncerte poznatih pop zvijezda Rolingstounsa i Madone. Svejedno njihovi nasljednici pripremaju nove neiventivne muzičke spektakle, sa zvijezdama koje su izgleda pretplaćene na budvanski budžet i trg, sa honorarima za dva sata nastupa koji premašuju iznose od 100.000 eura.
Ni teška politička kriza nastala raspadom vladajuće koalicije DPS-SDP i bojkotom parlamenta predstavnika opozicije, ne muti slavljeničko raspoloženje. Vijest o novom visokobudžetnom slavlju u Budvi stigla je nakon objavljivanja Izvještaja Državne revizorske institucije o reviziji završnog računa Opštine za 2014. godinu.
Riječ je o dokumentu kojim je do detalja prikazan kriminalan način vođenja finansija u Budvi.
„Finansijskom revizijom Odluke o završnom računu Opštine Budva za 2014. godinu utvrđeno je da isti ne daje istinit i objektivan prikaz iskazanih primitaka i izdataka na gotovinskoj osnovi te u skladu sa tim nadležni Kolegijum izražava negativno mišljenje”, navodi se u izvještaju koji potpisuje Dragiša Pešić kao rukovodilac, dok je član tog tijela bio Nikola Kovačević.
Iscrpni izvještaj sačinjen na 94 strane daje sliku poslovanja Opštine koja vrvi od nepravilnosti i nepoštovanja zakonskih propisa koji regulišu rad lokalne uprave takvog „obima i karaktera” da je Kolegijum DRI naložio da se sa sadržajem izvještaja upoznaju najviši državni organi, Skupština i Vlada, odnosno Ministarstvo unutrašnjih poslova i Ministarstvo finansija „radi preduzimanja mjera na uspostavljanju zakonskog okvira i odgovornosti u upravljanju javnim finansijama”. DRI nalaže da se sa sadržajem izvještaja upozna i Odbor za ekonomiju, budžet i finansije Skupštine Crne Gore. To liči na zahtjev za raspuštanje vlasti i uvođenje vanrednih mjera u Budvi.
Revizijom pravilnosti završnog računa utvrđeno je da Opština nije uskladila poslovne aktivnosti sa zakonskim i drugim propisima koji regulišu budžetsko poslovanje. Opština je poslovala mimo zakona, navedena je neusklađenost sa čak devet zakona koji regulišu finansijsko poslovanje i ukupno 14 Vladinih uredbi, pravilnika, uputstava i odluka. Funkcionisala je kao država u državi, sa sopstvenim pravilima upravljanja državnom imovinom.
Opština je u završnom računu budžeta za 2014, prikazala primarni suficit od 10,4 miliona eura, koji je nalazima revizije korigovan na iznos od svega 87 hiljada. Nije izvršen ni rebalans budžeta uprkos smanjenju planiranih prihoda od ostvarenih za 16,7 miliona eura.
U gotovo svim segmentima finasijskog poslovanja Opštine konstatovane su nepravilnosti, od načina transfera novca, planiranja budžeta, sistema unutrašnje kontrole, trezorskog poslovanja, finansijskog izvještavanja, zaduživanja i izmirivanja obaveza, evidencije opštinske imovine do javnih nabavki ili vođenja sudskih sporova. Sve je rađeno u stilu opšteg javašluka, nesposobnosti zaposlenih i mahinacijama u poslovima sa brojnim privatnim firmama.
U izvještaju se navodi da Opština u velikom broju slučajeva nije plaćala direktinim transferom novca sa glavnog računa trezora na žiro-račun dobavljača, već je zatvaranje obaveza obavljala po ugovorima o preuzimanju duga, o ustupanju potraživanja i raznim kompenzacijama.
Opština Budva se kreditno zadužila i dala garancije u iznosu od 77 miliona eura. Stanje kredita bez garancija na kraju 2014. godine bilo je 67,8 miliona eura.
„Revizijom je utvrđeno da je Opština zaključivala ugovore o kreditu ili preuzimanju duga bez saglasnosti Vlade, ili nije prezentirala državnom revizoru saglasnost Vlade na uvid”.
Izvještaj Opštine i nalaz revizora drastično se razlikuju po pitanju datih garancija. „U izvještaju o budžetskom zaduženju Opština je iskazala zaduženja po osnovu izdatih garancija u iznosu od 2,4 miliona eura, a obaveze po izdatim garancijama na kraju te godine iskazane su u iznosu od 54 hiljade eura”.
U postupku revizije utvrđeno je da je iznos izdatih garancija daleko veći, čak 9,3 miliona eura. Ove garancije odnose se na firmu WTE za desalinizaciju morske vode, kod Hypo Alpe Adria banke na iznos od 5,6 miliona eura, zatim na garanciju za kompaniju TOB Co, ćerku firmu opštinske Turističke organizacije, na iznos kredita od 3,5 miliona eura i za garancije date Komunalnom preduzeću na iznos od 115 hiljada eura.
„Na osnovu prezentirane dokumentacije nije se moglo utvrditi kolike su obaveze Opštine Budva po osnovu izdatih garancija na dan 31. decembar 2014. godine”, navodi se u izvještaju.
Te garancije su davane bez saglasnosti Vlade i lokalne Skupštine „što je suprotno članu Zakona o budžetu koji je važio u momentu davanja garancija”, navodi se u izvještaju.
Kompanija TOB Co kredit je uzela kod Prve banke za potrebe plaćanja dijela basnoslovnog honorara za koncert pop pjevačice Madone na Jazu u septembru 2008. godine. Mnogi investitori plaćali su tada milionske svote za nastup Madone, koje su se vodile kao avansno plaćanje komunalnih taksi.
Opština Budva je jedna od stranaka u čak 177 sudskih sporova čija procijenjena vrijednost iznosi više od 55 miliona eura. Ovaj iznos je i veći jer njime nije obuhvaćeno 25 sporova u kojima nije definisana vrijednost spora.
Po osnovu prinudne naplate Opština je u 2014. godini isplatila više od pet miliona eura dok je zbog nelikvidnosti budžeta i velikog duga iz prethodnog perioda često potpisivala sudska poravnanja. Kako Opština svoje obaveze nije izvršavala, obaveze su naplaćivane prinudnim putem uvećane za kamatu.
S tim u vezi naveden je primjer firme Copyright iz Budve, koji se u revizorskom izvještaju detaljno opisuje.
Opština Budva i TOB Co i Preduzeće za zaštitu autorskih prava i pružanje usluga, zaključili su međusobno ugovor o realizaciji autorskog projekta – strategije turističke valorizacije kulturno istorijskog nasljeđa njegovom implementacijom u savremene markentinške alate (ma šta to značilo), za period 2010-2013. na iznos od 813.683 eura na godišnjem nivou (bez PDV) i periodom trajanja od četiri godine. Opština nije u predviđenom roku platila taj iznos pa je sproveden sudski postupak i poravnanje po kome je Opština preduzeću Copyright isplatila 4.686.749 eura, od čega je glavni dug – 3.158.402 eura i zatezna kamata 1,5 miliona eura.
Zanimljivo, Opština je prhvatila klauzulu da će navedni iznos platiti i ako dođe do raskida ugovora. U postupku revizije Opština nije dostavila dokaz da su prozvodi firme Copyright uopšte isporučeni, nema otpremnica, zapisnika ili drugih akata koji bi to potvrdili. Zato se u javnosti u Budvi sve češće pominje ovaj slučaj kao sljedeća afera na dnevnom redu Državnog tužilaštva.
Dok državni revizori traže intervenciju državnih organa povodom nezakonitog vođenja opštinskog budžeta i finansija, dugogodišnji čelnik Sekretarijata za finansije Mihailo Đurović, kadar SDP-a, neposredni izvršilac budvanskih budžetskih vratolomija, nagrađen je novom funkcijom, foteljom direktora JP Morsko dobro.
Opštini je ostavljen rok od šest mjeseci da izvijesti DRI o preduzetim mjerama na ispunjenju preporuka iz izvještaja za dovođenje poslovanja u zakonske okvire, ili… Nije navedeno kakve sankcije, u suprotnom, očekuju Budvu.
Najveće plate
Zaposleni u lokalnoj upravi u Budvi primali su najveće plate u Crnoj Gori. Prosječna neto zarada bila je 570 eura, što je više od prosječne zarade državnih službenika koja je u to vrijeme bila 485 eura. Svi zaposleni primali su i varijabile svakog mjeseca u iznosu od 100 eura – zbog izuzetne uspješnosti i posebne efikasnosti u radu. Naknade od 200 do 500 eura primali su opštinski funkcioneri – po osnovu povećanog obima rada. Tu su i razne nagrade za članove velikog broja komisija, radnih grupa i odbora koji su osnivani za svakojake, bizarne situacije.
Branka PLAMENAC
DRUŠTVO4 sedmice
HORIZONTI3 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
DANAS, SJUTRA4 sedmice
INTERVJU3 sedmice
ALTERVIZIJA4 sedmice
FOKUS3 sedmice