Nakon alarmantnih statističkih podataka s Biroa rada u Beranama, čelnici Opštine uputili su otvoreni poziv nadležnim državnim organima i institucijama da preduzmu odgovarajuće mjere u cilju smanjenja nezaposlenosti u ovom gradu na sjeveru Crne Gore.
Predsjednik Opštine Dragoslav Šćekić izrazio je nadu da će država u narednom periodu uložiti više novca u ovu opštinu, prvenstveno u privredu, te otvoriti nova radna mjesta.
„Posljednjih decenija Berane je napustio veliki broj stanovnika, prevashodno zbog toga što nijesu mogli da pronađu zaposlenje. Posebno su bili ugroženi ljudi koji nijesu pripadali vladajućim strankama na državnom nivou. Zato smo u posljednje četiri godine u lokalnoj upravi morali da zapošljavamo u granicama mogućeg, jer svaki čovjek ima pravo na rad”, objašnjava gradonačelnik Berana.
On napominje da će, u okviru mogućnosti, to nastaviti da rade i u narednom periodu.
„Nadamo se da će država više sredstava opredjeljivati za otvaranje radnih mjesta u privredi”, naglasio je Šćekić.
Podaci ukazuju da je posljednjih decenija broj nezaposlenih u opštini Berane drastično rastao.
Ngativan trend, koji poprima zabrinjavajuće razmjere, posebno je izražen u posljednjoj godini. Svaki četvrti stanovnik, ako u odnosu na broj stanovnika, računamo djecu i starce, u opštini Berane je nezaposlen.
Ukupan broj nezaposlenih, evidentiranih na Birou rada na teritoriji Opštine u januaru ove godine iznosio je 6.223, što je u odnosu na isti period prošle godine više za 3.235 lica ili 120 odsto. Brojke se odnose i na opštinu Petnjica, koja još nema svoj biro rada. Ovi podaci ukazuju da Berane ima skoro najveću stopu nezaposlenosti u Crnoj Gori. Skoro nevjerovatnih 57,53 odsto.
Šćekić smatra da se to može prevazići jedino konkretnim potezima za oživljavanje Biznis zone na Rudešu s državnog nivoa.
„Da bi se smanjila nezaposlenost potrebno je da se država na pravi način okrene Beranama i cijelom sjeveru. Biznis zona na Rudešu mora da se proglasi za zonu od nacionalnog interesa. To podrazumijeva da Vlada ulaganjima stvori dodatne mogućnosti za otvaranje proizvodnih pogona na Rudešu. Ljudima koji kreću u biznis u Beranama treba ponuditi konkretne povlastice, onako kako su to uradile zemlje u okruženju”, smatra Šćekić.
Po njegovom mišljenju, uz podsticajne mjere za bavljenjem biznisom, treba da se stvori valjan pravni okvir za oživljavanje proizvodnih djelatnosti.
„Lokalna uprava stoji na raspolaganju ljudima koji se bave proizvodnjom, kao i potencijalnim investitorima, koliko joj to zakonske mogućnosti dozvoljavaju. Međutim, za perspektivnu priču potreban je dobar pravni okvir koji će na odgovarajući način pratiti ovu problematiku. To do sada nijesmo imali što je u dobroj mjeri kumovalo ovakvom stanju”, kaže Šćekić.
Bivši radnici, koji su se u tranzicionim procesima preselili na Biro rada, tvrde da su pljačkaška privatizacija nekad moćnih privrednih kolektiva u Beranama kao i neravnomjernom regionalni razvoj Crne Gore glavni uzročnici porasta broja nezaposlenih.
„Mi smo decenijama ukazivali da je blizu deset hiljada radnika unesrećeno i ostavljeno bez posla u doba tranzicije. Zvanične institucije predočavale su nam podatke o broju nezaposlenih daleko od svake realnosti”, kažu neki od bivših sindikalnih lidera propalih fabrika.
Ipak, izgleda da su stvarni podaci tek sada izašli na vidjelo.
„Do sada se taj broj namjerno skrivao jer se raznim manipulacijama htjelo prikazati kako država posebno vodi računa o zapošljavanju na sjeveru Crne Gore”, naglašavaju bivši radnici.
Da su podaci ranije frizirani iz političkih razloga, vjeruje i predsjednik Opštine Berane. On smatra da posljednji podaci govore u prilog tome da je u ranijem periodu broj nezaposlenih smišljeno umanjivan da bi se stvorio utisak kako se u Beranama, pod dirigentskom palicom DPS-a, dobro živi.
„Tačno je da je od stupanja na snagu Uredbe o isplati nadoknada za majke sa troje i više djece na Birou rada intenzivirano prijavljivanje određenih osoba. Radi se o starijima, koji se do sada nijesu nalazili na evidenciji Zavoda za zapošljavanje. Međutim, najnoviji podaci ukazuju da su tek sad počeli da se saopštavaju stvarni podaci o broju nezaposlenih u opštini Berane. Do sada je taj broj namjerno skrivan jer je preko raznih manipulacija htjelo da se prikaže kako DPS posebno vodi računa o zapošljavanju na sjeveru Crne Gore”, kaže Šćekić.
Stvari su, prema njegovim riječima, počele da se mijenjaju onog trenutka kada je Demokratska partija socijalista izgubila vlast u Beranama.
„Sve ovo ima i političku pozadinu, jer neko smišljeno hoće da prikaže kako lokalna vlast ne radi ništa za dobrobit građana, što svakako nije tačno. Na to ukazuje i podatak da je u posljednjem periodu u Beranama, samo u privredi, zaposleno preko tri stotine radnika” – kaže Šćekić.
Podaci jasno ukazuju da je posljednjih godina broj nezaposlenih i u susjednoj opštini Andrijevica drastično rastao. Negativan trend posebno je izražen u posljednjoj godini. U ovoj opštini skoro svaki četvrti stanovnik je nezaposlen.
Po zvaničnim informacijama, ukupan broj nezaposlenih na teritoriji opštine Andrijevica, evidentiranih na Birou rada, trenutno iznosi 1038, što je dvostruko više nego prošle godine.
Andrijevica ima skoro najveću stopu nezaposlenosti u Crnoj Gori. Socijalnim davanjima u ovoj opštini obuhvaćeno je više od petsto osoba, a Andrijevica ima oko sedamsto penzionera.
Predsjednik opštine Srđan Mašović izjavio je da mu nije jasno otkuda odjednom toliko nezaposlenih u Andrijevici.
„Najnoviji podaci o broju nezaposlenih za mene su neočekivani, jer prosto ne mogu da vjerujem da ih ima toliko. Tim prije, što ih je donedavno bilo svega 500″, kazao je Mašović.
U opozicionim strankama misle kao i u Beranama, da je broj do sada namjerno skrivan.
,,Umjesto da je država svih ovih godina izdvajala više sredstava za nerazvijena područja kao što je Andrijevica, ona je s ovog prostora uzimala sve što se moglo uzeti. Stvarni podaci o broju nezaposlenih do sada su vješto skrivani kako bi se opravdala pogubna politika koju aktuelni režim vodi prema sjeveru Crne Gore”, smatraju u DF u Andrijevici.
I u SNP u Andrijevici kažu da je vrijeme pokazalo da su bila smiješna uvjeravanja da će Vlada uspjeti da valorizuje raspoložive resurse i prirodne ljepote sjevera i da će ovo područje pronaći svoje mjesto na najpoznatijim turističkim destinacijama Evrope.
„Priča o otvaranju malih i srednjih preduzeća ostala je samo priča, jer je stvoren takav ambijent gdje jedino mogu da rade privilegovani monopolisti i tajkuni. Umjesto najavljivane privredne ekspanzije na sjeveru Crne Gore danas imamo industrijsku pustoš”, kažu u andrijevičkim SNP-u.
Propašću nekadašnjih jakih firmi, oko hiljadu andrijevičkih radnika izgubilo je posao, među njima je mali broj onih koji su ponovo zasnovali radni odnos. U Beranama je u srećno vrijeme samo u privredi radilo desetak hiljada radnika, dok ih je danas jedva nekoliko stotina. Ti podaci se više ne mogu frizirati. Nema boje koja može prekriti sve nijanse sive, kada se radi o propadanju sjevera države.
Tufik SOFTIĆ
Stav2 sedmice
FOKUS4 sedmice
INTERVJU4 sedmice
DANAS, SJUTRA4 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice
INTERVJU4 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
HORIZONTI4 sedmice