Povežite se sa nama

OKO NAS

BERANE I ANDRIJEVICA: DRAMATIČAN RAST STOPE NEZAPOSLENOSTI: Sve nijanse sive

Objavljeno prije

3 godine

na

berane

Nakon alarmantnih statističkih podataka s Biroa rada u Beranama, čelnici Opštine uputili su otvoreni poziv nadležnim državnim organima i institucijama da preduzmu odgovarajuće mjere u cilju smanjenja nezaposlenosti u ovom gradu na sjeveru Crne Gore.

Predsjednik Opštine Dragoslav Šćekić izrazio je nadu da će država u narednom periodu uložiti više novca u ovu opštinu, prvenstveno u privredu, te otvoriti nova radna mjesta.

„Posljednjih decenija Berane je napustio veliki broj stanovnika, prevashodno zbog toga što nijesu mogli da pronađu zaposlenje. Posebno su bili ugroženi ljudi koji nijesu pripadali vladajućim strankama na državnom nivou. Zato smo u posljednje četiri godine u lokalnoj upravi morali da zapošljavamo u granicama mogućeg, jer svaki čovjek ima pravo na rad”, objašnjava gradonačelnik Berana.

On napominje da će, u okviru mogućnosti, to nastaviti da rade i u narednom periodu.

„Nadamo se da će država više sredstava opredjeljivati za otvaranje radnih mjesta u privredi”, naglasio je Šćekić.

Podaci ukazuju da je posljednjih decenija broj nezaposlenih u opštini Berane drastično rastao.

Ngativan trend, koji poprima zabrinjavajuće razmjere, posebno je izražen u posljednjoj godini. Svaki četvrti stanovnik, ako u odnosu na broj stanovnika, računamo djecu i starce, u opštini Berane je nezaposlen.

Ukupan broj nezaposlenih, evidentiranih na Birou rada na teritoriji Opštine u januaru ove godine iznosio je 6.223, što je u odnosu na isti period prošle godine više za 3.235 lica ili 120 odsto. Brojke se odnose i na opštinu Petnjica, koja još nema svoj biro rada. Ovi podaci ukazuju da Berane ima skoro najveću stopu nezaposlenosti u Crnoj Gori. Skoro nevjerovatnih 57,53 odsto.

Šćekić smatra da se to može prevazići jedino konkretnim potezima za oživljavanje Biznis zone na Rudešu s državnog nivoa.

„Da bi se smanjila nezaposlenost potrebno je da se država na pravi način okrene Beranama i cijelom sjeveru. Biznis zona na Rudešu mora da se proglasi za zonu od nacionalnog interesa. To podrazumijeva da Vlada ulaganjima stvori dodatne mogućnosti za otvaranje proizvodnih pogona na Rudešu. Ljudima koji kreću u biznis u Beranama treba ponuditi konkretne povlastice, onako kako su to uradile zemlje u okruženju”, smatra Šćekić.

Po njegovom mišljenju, uz podsticajne mjere za bavljenjem biznisom, treba da se stvori valjan pravni okvir za oživljavanje proizvodnih djelatnosti.

„Lokalna uprava stoji na raspolaganju ljudima koji se bave proizvodnjom, kao i potencijalnim investitorima, koliko joj to zakonske mogućnosti dozvoljavaju. Međutim, za perspektivnu priču potreban je dobar pravni okvir koji će na odgovarajući način pratiti ovu problematiku. To do sada nijesmo imali što je u dobroj mjeri kumovalo ovakvom stanju”, kaže Šćekić.

Bivši radnici, koji su se u tranzicionim procesima preselili na Biro rada, tvrde da su pljačkaška privatizacija nekad moćnih privrednih kolektiva u Beranama kao i neravnomjernom regionalni razvoj Crne Gore glavni uzročnici porasta broja nezaposlenih.

„Mi smo decenijama ukazivali da je blizu deset hiljada radnika unesrećeno i ostavljeno bez posla u doba tranzicije. Zvanične institucije predočavale su nam podatke o broju nezaposlenih daleko od svake realnosti”, kažu neki od bivših sindikalnih lidera propalih fabrika.

Ipak, izgleda da su stvarni podaci tek sada izašli na vidjelo.

„Do sada se taj broj namjerno skrivao jer se raznim manipulacijama htjelo prikazati kako država posebno vodi računa o zapošljavanju na sjeveru Crne Gore”, naglašavaju bivši radnici.

Da su podaci ranije frizirani iz političkih razloga, vjeruje i predsjednik Opštine Berane. On smatra da posljednji podaci govore u prilog tome da je u ranijem periodu broj nezaposlenih smišljeno umanjivan da bi se stvorio utisak kako se u Beranama, pod dirigentskom palicom DPS-a, dobro živi.

„Tačno je da je od stupanja na snagu Uredbe o isplati nadoknada za majke sa troje i više djece na Birou rada intenzivirano prijavljivanje određenih osoba. Radi se o starijima, koji se do sada nijesu nalazili na evidenciji Zavoda za zapošljavanje. Međutim, najnoviji podaci ukazuju da su tek sad počeli da se saopštavaju stvarni podaci o broju nezaposlenih u opštini Berane. Do sada je taj broj namjerno skrivan jer je preko raznih manipulacija htjelo da se prikaže kako DPS posebno vodi računa o zapošljavanju na sjeveru Crne Gore”, kaže Šćekić.

Stvari su, prema njegovim riječima, počele da se mijenjaju onog trenutka kada je Demokratska partija socijalista izgubila vlast u Beranama.

„Sve ovo ima i političku pozadinu, jer neko smišljeno hoće da prikaže kako lokalna vlast ne radi ništa za dobrobit građana, što svakako nije tačno. Na to ukazuje i podatak da je u posljednjem periodu u Beranama, samo u privredi, zaposleno preko tri stotine radnika” – kaže Šćekić.

Podaci jasno ukazuju da je posljednjih godina broj nezaposlenih i u susjednoj opštini Andrijevica drastično rastao. Negativan trend posebno je izražen u posljednjoj godini. U ovoj opštini skoro svaki četvrti stanovnik je nezaposlen.

Po zvaničnim informacijama, ukupan broj nezaposlenih na teritoriji opštine Andrijevica, evidentiranih na Birou rada, trenutno iznosi 1038, što je dvostruko više nego prošle godine.

Andrijevica ima skoro najveću stopu nezaposlenosti u Crnoj Gori. Socijalnim davanjima u ovoj opštini obuhvaćeno je više od petsto osoba, a Andrijevica ima oko sedamsto penzionera.

Predsjednik opštine Srđan Mašović izjavio je da mu nije jasno otkuda odjednom toliko nezaposlenih u Andrijevici.

„Najnoviji podaci o broju nezaposlenih za mene su neočekivani, jer prosto ne mogu da vjerujem da ih ima toliko. Tim prije, što ih je donedavno bilo svega 500”, kazao je Mašović.

U opozicionim strankama misle kao i u Beranama, da je broj do sada namjerno skrivan.

,,Umjesto da je država svih ovih godina izdvajala više sredstava za nerazvijena područja kao što je Andrijevica, ona je s ovog prostora uzimala sve što se moglo uzeti. Stvarni podaci o broju nezaposlenih do sada su vješto skrivani kako bi se opravdala pogubna politika koju aktuelni režim vodi prema sjeveru Crne Gore”, smatraju u DF u Andrijevici.

I u SNP u Andrijevici kažu da je vrijeme pokazalo da su bila smiješna uvjeravanja da će Vlada uspjeti da valorizuje raspoložive resurse i prirodne ljepote sjevera i da će ovo područje pronaći svoje mjesto na najpoznatijim turističkim destinacijama Evrope.

„Priča o otvaranju malih i srednjih preduzeća ostala je samo priča, jer je stvoren takav ambijent gdje jedino mogu da rade privilegovani monopolisti i tajkuni. Umjesto najavljivane privredne ekspanzije na sjeveru Crne Gore danas imamo industrijsku pustoš”, kažu u andrijevičkim SNP-u.

Propašću nekadašnjih jakih firmi, oko hiljadu andrijevičkih radnika izgubilo je posao, među njima je mali broj onih koji su ponovo zasnovali radni odnos. U Beranama je u srećno vrijeme samo u privredi radilo desetak hiljada radnika, dok ih je danas jedva nekoliko stotina. Ti podaci se više ne mogu frizirati. Nema boje koja može prekriti sve nijanse sive, kada se radi o propadanju sjevera države.

Tufik SOFTIĆ

Komentari

POVEZANE VIJESTI:
nastavi čitati

Izdvojeno

PODRŠKA ŽENSKOM PREDUZETNIŠTVU NA SJEVERU: Mrvice iz opštinskih kasa

Objavljeno prije

2 dana

na

30 Jula, 2021

Objavio:

Većina opština ispoštovala je formalnu obavezu, pa su i ove godine opredijelili sredstva za podršku sugrađankama koje bi da pokrenu ili unaprijede svoje biznise. Međutim, prema broju i vrsti projekata kojima su konkurisale, jasno je da se žene na sjeveru još sa strahom upuštaju u preduzetništvo

 

Prema ocjeni Privredne komore Crne Gore (PKCG) žensko preduzetništvo je najbrže rastuća kategorija u preduzetničkom svijetu. Podrška s lokalnog nivoa tom vidu ženskih poslovnih incijativa, ipak, na sjeveru, stagnira već tri godine. U većini opština, bez obzira na visnu budžeta, sredstva koja se godišnje izdvaju da osnaže žene preduzetnice ne prelazi 10.000 eura. Tako je, na primjer, u Brenama, čija je opštinska kasa ove godine „teška“ više od devet miliona eura, ali i u Kolašinu i Mojkovcu čiji su dvanaestomjesečni prihodi polovinu tog iznosa.

Odluku da pomažu sugrađankama, koje bi da se oprobaju ili unaprijede svoje biznise, opštine u Crnoj Gori nijesu donijele same. Ženska politička mreža (ŽPM) uspjela je 2018. godine da se izbori da se u lokalnim budžetima opredijele posebna sredstva namijena podsticaju razvoja ženskog preduzetništva. Naredne godine, oko 15 opština uvelo je posebnu budžetsku liniju za podršku preduzetništvu  svojih sugrađanki.

No, od tada do danas, sredstva koja se izdvaju za tu namjenu ostaju ista, s izuzetkom rijetkih opština koje su ih povećale. Na primjer, nakon što je dvije godine zaredom u budžetu Opštine Bijelo Polje za žensko preduzetništvo izdvajano po 10.000 eura, ove godine su taj iznos udvostručili. Očekivano, s obzirom na to da su bjelopljski prihodi i rashodi planirani na skoro 12,5 milona eura.

Berane ne slijedi taj primjer. Iz budžeta će ove, kao i prethodne dvije  godine,  izdvojiti  samo 10.000 eura za sufinasiranje biznis planova žena u tom gradu.

Iz Opštine su najavili da će podržati projekte koji podstiču ekonomski razvoj opštine, predviđaju otvaranje novih radnih mjesta, podstiču razvoj poljoprivrede i ruralnog područja… Prednost će imati i projekti koji podstiču razvoj organske poljoprivredne proizvodnje, turizam, doprinose afirmaciji i valorizaciji kulturnog potencijala…

Dragana ŠĆEPANOVIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od 30. jula ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

Izdvojeno

BOGATSVO LJEKOVITOG I AROMATIČNOG BILJA U CRNOJ GORI: OD KANTARIONA DO BRĐANKE: Zaboravljeni rasadnik mogućnosti

Objavljeno prije

2 dana

na

30 Jula, 2021

Objavio:

Crna Gora je, sa svojih četiri hiljade vrsta biljaka koje žive na njenoj teritoriji, u odnosu na svoju veličinu, centar raznovrsnosti i velikog broja endema. Šanse za njihovu eksploataciju su brojne, ali uz mjere zaštite i očuvanja prirode, kao i podrške malobrojnim uzgajivačima i proizvođačima

 

Sakupljanje ljekovitog i aromatičnog bilja može biti veoma isplativa  djelatnost u Crnoj Gori. Oko četiri hiljade vrsta bilja živi na njenoj teritoriji. Od toga, preko 700 vrsta ljekovitog bilja je u upotrebi. Flora Evrope broji oko 11 hiljada različitih biljaka, a Balkansko poluostrvo oko devet.  Crna Gora je, u odnosu na veličinu, centar raznovrsnosti i velikog broja endema. Mogućnosti za njihovu eksploataciju su brojne, ali uz mjere zaštite i očuvanja prirode, kao i podrške malobrojnim uzgajivačima i proizvođačima.

,,Prepoznavanje i poznavanje biljaka je velika vještina koja se stiče godinama”, objašnjava za Monitor biološkinja Dragana Saveljić. Pravilno sakupljanje ljekovitog bilja podrazumijeva posjedovanje osnovnog botaničkog znanja – sposobnost poznavanja vrste i njene biologije i ekologije, gdje raste, kako se razmnožava, u kojoj fazi je najbolje brati i slično. ,,Iako naizgled veoma slične, biljke se među sobom veoma razlikuju po sastavu i kvalitetu biljne droge. Ako se sakupi biljka koja nema upotrebnu vrijednost, sve mora da se baci, trud propada. Još je gore da  ljekovitu biljku zamijenite sa potencijalno ili stvarno otrovnom, odnosno štetnom vrstom.  Bilo je trovanja ljudi, i sa fatalnim ishodom, zbog nepoznavanja ljekovite flore”, kaže Saveljićeva.

Andrea JELIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od 30. jula ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

Izdvojeno

ŠUME I POHARE: Ima li kraja

Objavljeno prije

2 dana

na

30 Jula, 2021

Objavio:

Drvoprerađivači sa sjevera Crne Gore upozoravaju da država i lokalne zajednice gube ogromne prihode, zbog toga što se ne obavlja finalna obrada drveta.  Ovih su dana u Plavu dogovorili da formiraju delegaciju koja će zatražiti hitan sastanak sa premijerom Zdravkom Krivokapićem kako bi se hitno zaustavila  nezakonita eksploatacija državnih šuma od privilegovanih koncesionara, tajkuna

 

Drvoprerađivači sa sjevera Crne Gore poručili su da se hitno mora zaustaviti dalja nezakonita eksploatacija državnih šuma od, kako kažu, privilegovanih koncesionara. Preciznije – tajkuna.

Oni su se ovih dana u Plavu dogovorili da formiraju delegaciju koja će zatražiti hitan sastanak sa premijerom Zdravkom Krivokapićem i njegovim saradnicima. Cilj je definisanje daljih koraka oko gazdovanja državnim šumama.

Koliko štete trpe drvoprerađivači, građani, lokalne samouprave i država od gazdovanja neki od njih su stavili i na papir.

Plavljanin Edin Šarkinović kaže da država i lokalne zajednice gube ogromne prihode, zbog toga što se ne obavlja finalna obrada drveta. Prema njegovim riječima, koncesionari dobijaju drvnu masu po cijeni sedamnaest eura za kubik.

„Bilo koji od njih, koji se mogu na prste ruke prebrojati, za neku za njih smiješnu količinu od 5.000 kubika dobije za 85.000 eura, a PDV na tu sumu iznosi 17.500 eura. Ako bi tu količinu sirovine izrezali, osušili i uglačili na standardnu debljinu, dobili bi vrijednost od 1.550.000 eura, a PDV bi bio 325.000 eura” – kaže Šarkinović.

On napominje da bi složenije obrade, poput izrade vrata, dostizale trostruko veće iznose. „Ovo dovoljno govori koliko se gubi što nema finalne obrade i što se izvozi oblovina” – objašnjava Šarkinović. Da ovakav način gazdovanja šumama nije pošten i ne donosi nikakvu dodatnu vrijednost Crnoj Gori, prošle sedmice saopštio je i premijer Krivokapić. On je najavio suzbijanje mnogih problema koji su, kako je rekao, prerasli  čak i u organizovani kriminal. „Došlo je vrijeme da se stane na put svima koji bjesomučno koriste šume, uništavaju puteve, a ne daju nikakve dodatne vrijednosti Crnoj Gori” – izjavio je premijer prilikom posjete Beranama.

Ta izjava premijera Krivokapića je ohrabrila drvoprerađivače da se okupe u Plavu. Saglasili su se da se samo zajedničkim djelovanjem svih drvoprerađivača i nevladinih organizacija koje se bave zaštitom prirodnih i drugih vrijednosti, može zaustaviti pohara i uništavanje državnih šuma.

„Ovaj skup su podržale 62 nevladine organizacije iz čitave Crne Gore. Konačno se mora stati na kraj nezakonitim radnjama. Zadatak radnog tijela kojeg smo formirali biće da se u razgovoru sa premijerom Kivokapićem i njegovim saradnicima iznađe najbolji model za upravljanje državnim šumama. Tu se, prije svega, moraju zaštititi interesi lokalnog stanovništva i dati šansa drvoprerađivačima da, baveći se finalnom preradom drveta, lako dolaze do sirovine, što do sada nije bio slučaj” – kaže Esko Barjaktarović, drvoprerađivač iz Plava. Sa tog skupa je poručeno da se više ne smije dozvoliti da koncesionari sa strane raubuju državne šume, a da pritom lokalno stanovnioštvo ne može da obzbijedi ni ogrjevno drvo.

Tufik SOFTIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od 30. jula ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

Izdvajamo