Koliko sam već puta čuo tu rečenicu: ,,Nada umire poslednja!” Ne samo da mi je odavno dosadila, ne da mi se popela na vrh glave, nego, reći ću vam otvoreno – zgadila mi se! Dozlogrdila mi je njena sentimentalna, patetična bljutavost ali ono što mi se zgadilo to je totalna laž ove rečenice, koja se besramno prerušila u ruho neporecive istine!
,,Nada umire poslednja!” Kakva besmislica!? Nada umire pretposlednja. Odmah za nadom umire gospodin nadajući, onaj koji se nadao, koji se nadi predao i u nadu se uzdao! Nada je odar na kome počiva onaj koji je gajio nadu. Čovjek koji se nada jeste rekvijem svojoj nadi. Oplakivanje umrlog je zapravo oplakivanje nade. Jer je čovjek koji je svoj život povjerio nadanju, čovjek koji se odrekao sebe. Nadajući čovjek je slomljena trska. Suprotnost nadi nije beznađe; naprotiv, beznađe je đubrivo na kom fermentiraju i iz kog klijaju sve bakterije nadanja. Suprotnost nadi je unutrašnja sigurnost čovjeka koji zna! Ništa ne može zastati između čovjeka koji zna i njegovog osmjeha!
I pored toga, čak i filozofi uporno hvale čovjeka kao biće nade!? Što ti filozofi znaju lupetati! U lupetanju filozofima niko nije ravan. Uzmimo onaj veliki filozofski sistem, hvaljen i promovisan na sva zvona kao veliko otkriće i potpora humanizmu, razrađen u knjizi Princip nada. Das Hoffnung Prinzip! Važno je uočiti razliku: ne Princip nade, nego upravo Princip nada, odnosno, opisno rečeno, Princip nazvan nada. Još malo pa Tramvaj nazvan želja – ako se sjećate tog filma, mada je film bio bolji! Autor principa nazvanog nada, Ernst Bloh (Ernst Bloch), skoro punih deset godina, od 1938. do 1947. godine, pisao je knjigu o nadi naivno vjerujući da piše o besmrtnom principu! Kakav fijasko! Jer upravo tokom tih deset godina, dok je on svijet tumačio principom nade, taj isti svijet – i to upravo svijet u kom je živio sam pisac! – otpočeo je predstavu najdrastičnijeg izrugivanja svakoj nadi, posebno nadi kao principu besmrtnosti: predstavu prepunu smrti, nazvanu Drugi Svetski Rat, u kojoj je bilo više mrtvih nego u svim sličnim predstavama tokom prethodnih hiljadu godina!
U istom tom periodu, svijet baziran na principu zvanom nada, isplanirao je i realizovao holokaust, Ruski front i rat na Pacifiku, Jasenovac i genocid u dolini Lima, napravio je, a zatim na gradove nastanjene ljudima, i bacio tri A bombe, ugasivši u trenu preko 150.000 nada, a onda odmah zatim, i isto toliko života ljudi kao bića nade! A kada je 1947. godine mudri filozof E. Bloh objavio svoju knjigu Princip nada, ljudski rod baziran na principu zvanom nada, stupio je u eru Hladnog rata, rascijepivši tako svijet u šizofreničnu psihopatsku rulju, od koje je svaka polovina učila da mrzi onu drugu i da žudi za njenim uništenjem. Do danas se nisu umorili učitelji mržnje, niti su se nove generacije zasitile ubijanja i progona jedni drugih!
Nada je princip očajnika.
Nada je vjera beznadežnih!
Pravi vjernik se ne nada: on se pouzdaje, ili još tačnije: on zna!
Ako se pištolj poteže za slučaj opisan formulom ,,zlu ne trebalo”, nadi se pribjegava kad je pištolj omanuo, kad je metak slagao ili promašio, a zlo već prevladalo! Tek kad više nema nikakvih realnih izgleda za povoljan ishod, tek kad više nema spasa – prilazi nada. Drugarica očajnika.
Nada je klopka. The trap of hope! U kakvu god klopku upadne, čovjek se može spasiti, ali iz klopke zvane nada, niko se još nije izbavio! Izbjegavajte što možete više i opreznije klopku nadanja!
Svijet nadanja je vječna bolnica u kojoj je nada jedina njegovateljica. Nada je gost koji dolazi onima koji sumnjaju u ljubav, svejedno da li u svoju ili u to da su voljeni; nada se kloni onih koji znaju da je ljubav iznad svake sumnje!! Nada dolazi slabima, nada ne pohodi jake!
Zato vam i kažem: Srećan je onaj koji se ne nada.
Blagosloven je onaj koga nada nikada nije pohodila!
Ferid MUHIĆ
DRUŠTVO4 sedmice
DUHANKESA4 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice
INTERVJU3 sedmice
FOKUS4 sedmice