DPS je u svojoj istoriji, češće mijenjao ideologiju, politiku, države, nacije, zastave…, nego što to čini, prirodnim putem, gmizavac poznat kao kameleon. Kameleon je, koliko god bio prirodno promjenjiv, institucija u postojanosti u odnosu na ideološko-politički životopis DPS i njegovih korifeja.

Vlastodršci iz redova DPS ponašaju se kao da je Crna Gora njihova đedovina, stečena nasljedstvom i privatno vlasništvo, te su uobrazili da imaju tapiju na prošlost, sadašnjost i budućnost ove zemlje.

Prisjetimo se fragmenata iz, ne tako daleke, naše prošlosti, kada je DPS (kao i danas) gospodario Crnom Gorom. Pučisti u SK CG 1988/89. ( promijenili ime u DPS polovinom 1991.) bili su marionete u rukama politike Memoranduma SANU i Slobodana Miloševića, egzekutori njegove politike, važni pomagači u ostvarenju projekta Velike Srbije, koji je trebao poput anakonde da proguta Crnu Goru. Među onima koji su preoteli vlast i vršili je u doba procvata velikosrpskog nacionalizma bio je i AB pučista, najmlađi član rukovodstva CK SKJ, Milo Đukanović, višedecenijski autokrata i oligarh (višestruki premijer zavisne i nezavisne Crne Gore i Predsjednik Republike Crne Gore, dok je ona bila u sastavu kentaurske „SRJ”), osvjedočeni, vehementni progonitelj autohtonih crnogorskih suverenista, otkada je (za)jahao na vladajućem konju osedlanog velikosrpskog nacionalizma. Žešće nego iko iz svoje družine znao je da napadne, okleveta, uvrijedi crnogorske patriote koji su upozoravali na opasnost od velikosrpkog nacionalizma po Crnu Goru i njeno društvo.

Poznati srpski pisac, intelektualac, protivnik velikosrpke agresije, Vidosav Stevanović, u knjizi „Milošević-jedan epitaf” s razlogom ondašnjeg predsjednika Vlade RCG Mila Đukanovića, naziva sljedbenikom i „učenikom Slobodana Miloševića”. Od 1988/89. pa do 1997. godine, kao vjerni sljedbenik politike „Nerona iz Požarevca” Đukanović je bio kategoričan u tome da Crnoj Gori ne prijeti opasnost od velikosrpskog populizma i nacionalizma. Ovako je, doslovno, govorio .„Bestidno je, a na sreću pokazalo se i besplodno bilo dugodišnje plašenje crnogorskog naroda potencijlnim velikosrpskim hegemonizmom kao negatorom crnogorske nacije i države. Na takvim, rekao bih, bolesnim halucinacijama u dobroj se mjeri tražio, a sve do skora i nalazio, način za održanje na vlasti i skretanje narodne i političke pažnje sa sebe”. Član pučističkog AB trijumvirata nije vidio, ondašnju i docniju, evidentnu opasnost za Crnu Goru i crnogorsku naciju od invazije velikosrpskog nacionalizma. Na toj matrici je vlast ondašnjeg DPS opstajala i bila skoro deceniju u službi projekta i režima velikosrpskog nacionalizma, koji je potirao crnogorsku državu i naciju.

Rezultati politike DPS-a, kada je zagovarao « dvočlanu federaciju » Crne Gore i Srbije (SRJ) i njegovih tadašnjih objektivnih političkih saveznika (iz unitarističkog bloka, koji su djelovali kao formalna « opozicija » a zalagali se za «savez srpskih zemalja») iz vremena ratnih i gladnih ranih i poznih devedesetih godina XX vijeka, za građane Crne Gore bili su hororno poražavajući. Crna Gora je od prevrata 1989. godine bila provincija u rukama Miloševićeve Srbije, a ondašnja DPS vlast (bila je u dugogodišnjoj zvaničnoj koaliciji sa Miloševićevim SPS na « saveznom » nivou) više nego vazalno odnosila se prema svome dedinjskom sizerenu.

Od 1991. do 1997. godine u Crnoj Gori se rapidno i svakodnevno urušavao životni standard građana i narod je doveden do ruba pukog preživljavanja. Drastično i masovno kršena su ljudska prava i slobode građana, širila se i raspirivala vjerska i nacionalna mržnja i razdor. Vođen je od konca 1991. godine agresorski «rat za mir», mnogobrojni crnogorski građani su ginuli na ratištima izvan Crne Gore. Progonjeni su idejni, ideološki i politički protivnici (naročito zagovornici građanske, demokratske, slobodne Crne Gore, koji su se protivili ratu i agresijama). Zbila se devastacija istorijskog, kulturnog i nacionalnog dostojanstva Crne Gore. Eskalirali su, do ivice unutrašnjih građanskih sukoba, netrpeljivost na nacionalnoj i vjerskoj osnovi.

Dogodila se kulminacija govora mržnje, zločina, ubistava, « etničkog čišćenja » progona, hapšenja, mučenja, političkog tamnovanja i satanizicije brojnih pripadnika manjinskih naroda. Jedini republički dnevni list i republička televizija bili su potpuno u rukama DPS režima i njegovih samišljenika i ratnih saboraca. Proganjani su nezavisni mediji (« Monitor » u prvom redu), novinari, režimu politički nepodobni intelektualci i pisci, ljudi su ostavljani bez posla iz političkih razloga.

Vlast je prisilila na politički egzil zbog prijetnje hapšenjem i raspisane policijsko-političke potjernice dva ugledna opoziciono i crnogorski državotvorno nastrojena književnika Jevrema Brkovića i Sretena Vujovića, koji su bili protiv prljavog rata u kojemu je (1991-1995) učestvovala Crna Gora u sastavu tzv. SRJ, kentaurske države pod teškim sankcijama međunarodne zajednice, godinama izolovane od normalnog i civilizovanog svijeta.

Dok je rat plamtio na prostorima bivše SFRJ, u Hrvatskoj i Bosni i Hercegovini, u kojemu je ondašnja vlast u Crnoj Gori bila revnosni poslušnik « balkanskog kasapina » tokom sankcija međunarodne zajednice i nezapamćene hiperinflacije, u Skupštini Crne Gore poslanik LSCG istoriograf dr Radoslav Rotković maja 1993. rekao je: “Mi lijemo svoje i tuđe suze. Naša djeca idu bosa. Zavađeni s cijelim svijetom gladujemo-iz prkosa” (“Liberal”, br. 34 od 5. maja. 1993, “Mi još čekamo”, 1). To je bio lakonski iskaz i prikaz ondašnjeg stvarnog stanja u Crnoj Gori, kad je DPS njome upravljao.

DPS je i nakon cijepanja 1997. godine, upkos sukobu sa Slobodanom Miloševićem, nastavio da se zalaže za očuvanje SRJ i tek je 2001. godine u svoj program unio odrednicu da zagovara nezavisnu Crnu Goru. I nadstavio da je pljačka. Do današnjeg dana.

Novak ADŽIĆ