Povežite se sa nama

FELJTON

Imovina za školovanje siromašnih učenika

Objavljeno prije

13 godina

na

DOM STAROG KAPETANA

Miroslav Štumberger je rođen 2. jula 1892. godine kod Celja u Sloveniji. Gimnaziju je završio u Ljubljani, a Pomorsku akademiju u Puli. Bio je oficir austrougarske mornarice i 1914. godine prvi put je došao u Boku. Postao je pilot hidroplana u bazi u Kumboru. Potom je služio na podmornici U-17, i bio je prvi oficir na podmornici U-18. Tokom Prvog svjetskog rata učestvovao je u akcijama austrougarske mornarice na Jadranu, Jonskom i Egejskom moru, kao i u Mesinskom kanalu. Nakon kapitulacije Austrougarske 1918. godine, prešao je u mornaricu Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca i postao komandant podmorničarske baze u Kumboru. Bio je član komisije koja je u Njukaslu nadgledala izgradnju podmornica za jugoslovensku mornaricu. Po povratku u zemlju postao je prvi komandant podmornice Nebojša. U Drugom svjetskom ratu bio je interniran u italijanski logor na poluostrvu Prevlaka. Bio je saradnik Narodnooslobodilačkog pokreta. Štumberger je bio i inovator. Konstruisao je sonar, mlazni motor na tečno gorivo, podvodnu minu C-15, uređaj za razminiranje, i još desetine drugih tehničkih uređaja. Napisao je i udžbenik za torpedistiku i minerstvo. Tokom službovanja u Boki zavolio je ovaj kraj i ljude i odlučio da se tu stalno nastani. Kupio je i preuredio kuću u Baošićima. Izrađivao je makete starih jedrenjaka, koje krase mnoge muzeje i privatne kolekcije. Napisao je uputstvo Kako sagraditi model broda. Bio je poznat i kao kolekcionar antikviteta. Decenijama je skupljao stare predmete, tako da se njegova kuća pretvorila u muzej. O pštinske vlasti Herceg Novog su 1964. godine, popisale predmete u Štumergerovom muzeju i utvrdili da on ima 1472 predmeta: 372 etnografska predmeta, 115 ikona i slika, 27 ćilima raznog porijekla, 20 raznih geografskih mapa, 22 makete jedrenjaka sopstvene izrade, 13 amfora, 220 komada starog novca, 22 predmeta iz Narodnooslobodilačkog rata, 53 komada stilskog namještaja i još 652 komada raznih drugih predmeta”. Štumbergerova biblioteka je imala 1516 knjiga. Od toga je 46 knjiga bilo iz XVI, XVIII i XIX vijeka, a najvrednije knjige su tri toma jednog od prvih izdanja Enciklopedije britanike iz 1788. godine (The New Royal Cyclopaedia and Encyclopaedia, vol. I, II, III, London, 1788).
Muzej u „Domu starog kapetana” počeo je da radi 1955. godine, i postao je turistička atrakcija. Štumberger je umro 6. maja 1983. godine. Testamentom napisanim 7. maja 1979. godine u Dubrovniku, za nasljednika svoje zaostavštine imenovao je Mjesnu zajednicu Baošići. Štumberger je to uradio uprkos tome što je delegacija slovenačkog Pomorskog muzeja iz Pirana od njega tražila da muzejsku zbirku, nakon njegove smrti prenesu u Piran.
Zadužbina kapetana Miroslava Štumbergera je oštećena u zemljotresu 1979. godine, a nakon njegove smrti bila je nekoliko puta opljačkana, čime joj je, zbog nebrige vlasti, nanijeta velika šteta.

 

ZADUŽBINA NIKOLE – NIKA DŽANJEVIĆA

O Nikoli-Niku Džanjeviću, penzioneru iz Igala, nema puno biografskih podataka. Napisao je testament 15. maja 1979. godine, a dopunio ga 14. novembra 1982. godine. Džanjević u testamentu kaže:
„Rukovođen ljubavlju prema rodnom kraju i želji da pomognem siromašnim učenicima koji nemaju sredstava za školovanje ja ovim svu svoju imovinu, kao i sva moja potraživanja koja se budu zatekla nakon moje smrti ostavljam gimnaziji „Ivan Goran Kovačić” u Herceg Novom, koju imenujem svojim jedinim nasljednikom, ograničenje da se moja nepokretna imovina može prodati nikada, niti pak gotov novac trošiti već da se prihod od nepokretne imovine, kamata od gotovog novca mogu naplaćivati i upotrijebiti samo za školovanje siromašnih đaka gimnazije u Herceg Novome”.
Niko Džanjević je umro 31. oktobra 1990. godine. Zadužbina nakon formiranja nije obavljala svoju funkciju. Nije dodjeljivala stipendije niti je vodila brigu o imovini. Tako je utvrđeno da su nepokretnosti Zadužbine otuđene, i da do 2005. godine 176.000 američkih dolara, kao višegodišnja kamata na novac iz banke u Lozani, i 50.000 dolara kamate iz banaka u Srbiji i Crnoj Gori, nijesu upotrijebljene, odnosno da nijesu date siromašnim đacima gimnazije u Herceg Novom, i da volja darodavca nije ispoštovana.

OSTALE ZADUŽBINE U CRNOJ GORI

U Crnoj Gori je bilo još zadužbina. Kapetan Krile Matov Milinović je pripadao nizu bogatih pomoraca i trgovaca koji su dio svog bogatstva opredjeljivali u dobrotvorne svrhe. Rođen je 1814. godine u Svrčku kod Morinja. Morinj je od 1803. godine imao školu na narodnom jeziku. Krile je pomorsko-trgovačku školu završio u Trstu, a nakon toga se bavio trgovinom. U Morinju je 1848. godine sagradio kuću i trgovačku radnju. Umro je tokom Bokeljskog ustanka 1869. godine. Testament je izdiktirao 1864. godine i u njemu naveo: „Kuću koju sam prigradio pri kući na Svrčak u kojoj ima butiga i tri mjesta, ovo ostavljam za školu da se djeca tu vazda budu učiti, pod ugovorom da na dan Sv. Save ima biti moja liturgija i spomen pri sabiranju djece, i da se spomenuta kuća nema nikad prodati”. Škola u Morinju je u ovoj kući radila do 70-ih godina XIX vijeka, a onda je premještena, takođe, u kuću Krila Milinovića u Donjem Morinju, koju je zavještao parohijskoj crkvi Sv. Jovana. U Đenovićima je, 1925. godine, Nikola Zloković, učitelj u lokalnoj školi, testamentom svoju kuću zavještao za potrebe škole, koja je u toj zgradi radila sve do zemljotresa 1979. godine. Kapetan Krsto Lainović i njegova žena Milica, iz Podgorice, ostavili su dvije dvospratne kuće i dvije trgovačke radnje pjevačkom društvu „Branko” i za školovanje mladih iz bratstva Lainović u inostranstvu.

U Podgorici su postojale zadužbine Jefta Nikolića i Đoka Vukmanovića. Đoko Vukmanović je testamentom od 2. januara 1915. godine odredio da se njegova imovina u Podgoru (Crmnica) upotrijebi za školovanje djece iz čitave Crmničke nahije, a svoju imovinu u Podgorici je ostavio za školovanje siromašnih učenika Podgoričke gimnazije.
Mileta Ćipović iz Danilovgrada je 1907. godine ostavio kuću i zemlju školi.
Na osnovu testamenta komandira Radovana Vulova Markovića iz Pipera, njegovi sinovi su 1911. godine formirali „Zakladu komandira popa Radovana Markovića za školovanje njegovih unuka i potomstva po pravu najbliže svojte po muškoj liniji”. Za ovu zakladu komandir Marković je ostavio kuću u Mirkovoj varoši u Podgorici. U Nikšiću su, 1905. godine trgovac, Risto Radnić i njegova žena Ljubica, rođena Čolović, ostavili kuću u centru grada za siromašne učenike Osnovne škole u Nikšiću. Okružni kapetan i predsjednik Okružnog suda u Nikšiću, Obren Nikolić i njegova žena Koja, ostavili su značajan imetak dobrotvornim fondovima i društvima. Ivan Palandačić i Petar Vidović poklonili su 3.000 dolara za školovanje đaka u Risnu. Ivan Palandačić je 1933. godine iz Čikaga poslao 300.000 američkih dolara za osnivanje „Đačkog fonda Ivana Palandačića iz Luštice-Boka Kotorska.” To je jednako kupovnoj moći od 3,94 miliona dolara iz 2008. godine. Uprava Zetske banovine je 1937. godine osnovala pomenuti fond i odredila da se tim novcem stipendiraju učenici u srednjim, stručnim, građanskim i višim državnim ili privatnim od države priznatim školama. Patrijarh Gavrilo Dožić je, 1941. godine, na Cetinju formirao zadužbinu „Gavrileum” iz koje su trebali da se školuju đaci iz njegove porodice. Tomo Luketić, iz Budve, 1924. godine je u testamentu naveo: „Poslije smrti moje žene Stane od sve moje pokretne i nepokretne imovine ima se osnovati Zaklada (zadužbina) koja će nositi moje ime „Zaklada Toma Mirova Luketića i njegove žene Stane, za obrazovanje djece iz Budve i Paštrovića Sv. Stefan”. Imovina Luketića se sastojala od stambenih objekata i zemljišnih parcela u Budvi, Sv. Stefanu i Đenašima.
O većini ovih zadužbina ne postoje podaci koliko su i kako funkcionisale, što je posljedica nedostatka dokumenata vezanih za njihov rad, ali i nedovoljne brige o zadužbinskim ostavama nakon 1945. godine.

(Kraj)

Komentari

POVEZANE VIJESTI:
nastavi čitati

FELJTON

VELIZAR RADONJIĆ: HRONIKA GRADITELJSTVA U CRNOJ GORI (XXVI): Crkve i manastiri iz doba Petrovića

Objavljeno prije

1 sedmica

na

24 Juna, 2022

Objavio:

Monitor prenosi djelove iz Hronike graditeljstva Crne Gore, Velizara Radonića, priče o ,,kratkim trenucima raskošne svjetlosti i o ljudima koji su tu svjetlost stvarali”. Nastavljamo sa pričom o izgradnji vjerskih objekata koji predstavljaju posebno značajan dio graditeljskog i kulturnog nasljeđa Crne Gore

 

U slobodnim djelovima Crne Gore, u vrijeme dok su njome vladali mitropoliti i Petrovići, obnavljane su ranije sagrađene i porušene ili gradile  su se nove crkve i manastiri kao duhovni i svjetovni centri ili mjesto dogovora za dizanje ustanaka.

U Dajbabama kod Podgorice, 1897. godine podignut je manastir posvećen Uspenju Presvete Bogorodice; u Ždrebaoniku je 1818. godine, podignuta crkva Sv. Arhangela Mihaila; Manastir Podmaine je više puta obnavljan i spaljivan; Obnovljeni su Reževići; Manastir Duga, prvobitno sagrađen na ušću Male rijeke u Moraču, zbog opasnosti od turske pohare, premješten je polovinom XVIII vijeka, na lokaciju Duga na ulazu u kanjon Platije…

Posebno mjesto među crkvama i manastirima podignutim u doba Petrovića zauzima Manastir Ostrog, sagrađen krajem XVII vijeka. Poseban je po mnogo čemu. Manastir je ugrađen u Ostroške grede po kojima je i dobio ime. Posvećen je Svetom Vasiliju Ostroškom koji je pred kraj života službovao u ovom manastiru i obnovio ga, o čemu svjedoči zapis:

,,…сагради се сија свјатаја и свјаштенаја церков, во име часнаго и животворјашчаго креста во љето 7170. года, (1662. г. од Христова рођења) а пописа се в љето 7175. (1667.) са благословенијем всеосвјаштенаго митрополита Захумскаго Кије Василије, трудом и подвигом и платоју јеромонаха игумана Исаија ва унук перваго свјатаго и преподобнаго оца нашего Исаије, од Оногошта от села Попе. Бог да их прости, иже почеше и савршише“.

Život Svetog Vasila Ostroškog u pećinskoj crkvi – nekadašnjoj ćeliji isposnici, po vjerovanju ima višestruko iscjeliteljske moći, zbog čega vjernici svih konfesija dolaze da im se poklone i pomole za iscjeljenje bolesti, zatraže oprost od grjehova i spas duše.

Jedna od posebnosti Manastira Ostrog je i u tome što je u njemu, 8. i 9. januara 1942. godine, u organizaciji rukovodstva Narodno-oslobodilačkog pokreta Crne Gore i Boke, održana skupština crnogorskih i bokeljskih rodoljuba, poznata kao Ostroška skupština. Učestvovalo je 65 delegata – predstavnika svih političkih partija predratne Jugoslavije koje su djelovale u Crnoj Gori i Boki. Na dnevnom redu je bilo jačanje borbe za jedinstvo i slobodu naroda Crne Gore i Boke… Učesnici Skupštine, nakon usvajanja rezolucije, položili su Ostrošku zakletvu:

,,Na ovom mjestu gdje su se naši đedovi zakljinjali osveti i slobodi, mi, učesnici Konferencije crnogorskih i bokeljskih rodoljuba, zaklinjemo se da ćemo ostati vjerni duhu svoga naroda, koji je u borbi za junačku slobodu stvarao svoje junake, pjesnike i svetitelje, svoje tvrđave i svoje manastire – zaklinjemo se da nećemo objesiti svoje puške dok naša pobjeda ne satre posljednjeg fašističkog krvnika, dok naša pobjeda ne osreći život naše djece i ne ograne grobove naših predaka”.

Kad je riječ o crkvenim objektima sagrađenim u doba Petrovića, ne mogu a da ne pomenem crkvu Svetog Spasa na Grahovcu. Podignuta je kao spomenik u čast velike bitke koja se tu odigrala 1858. godine i pobjede crnogorske vojse u toj bici. Podignuta je na mjestu gdje se nalazio šator komandanta turske vojske Husein-paše.  Crkva je izgrađena 1864. godine po naredbi knjaza Nikole i njena izgradnja je počela u utorak, a završena u četvrtak – na Spasovdan, baš kao i sama bitka na Grahovcu.

 

CRKVENI OBJEKTI U BOKI

Istorija Boke je slična istoriji stare Crne Gore, samo su osvajači bili drugi. Boka je, najvećim svojim dijelom, tokom XV vijeka potpala pod mletačku vlast. U XVI i XVII vijeku pojedini djelovi Boke bili su i pod turskom vlašću. Od kraja XVIII vijeka u Boki se smjenjuju habzburška, ruska, francuska i na kraju austrijska vlast koja je ostala do 1918. godine.

Ovaj period je u Boki ostavio značajno graditeljsko nasljeđe, gdje se posebno izdvajaju palate, crkveni objekti i vojne tvrđave.

Najznačajnije crkve izgrađene u tom vremenu su Gospa od Zdravlja, podignuta u XV vijeku na brdu Sveti Ivan iznad Starog grada Kotora. U istom vijeku podignuta je i Gospa od Milosti u Tivtu. Kotorska crkva Sv. Eustahija u Dobroti sagrađena je u XVIII vijeku. Crkva u Prčanju, posvećena Rođenju Bogorodice, izgrađena je u periodu od 1789. do 1809. godine po projektu venecijanskog arhitekte Bernardina Makarucija. Crkva Svetog Nikole u Perastu, sa zvonikom visokim 55 m, podignuta je 1616. godine po  projektu koji je uradio mletački arhitekta Đuzepe Beati (Giuseppe Beati)…

Posebno mjesto u graditeljstvu sakralnih objekata zauzima Gospa od Škrpjela u Perastu. Podignuta na vještačkom ostvcetu, nastalom nasipanjem kamenja oko hridi (škrpjel), koje se obavlja 22. jula, a datira još od 1452. godine i traje do danas. Prvobitna crkva posvećena Uspenju Bogorodice sagrađena je polovinom XV vijeka.

Redovnim nasipanjem ostrvce se uvećalo pa je u periodu od 1710. do 1725. godine crkva dograđena i dobila sadašnji izgled. Dogradnju crkve je projektovao arhitekta Ilija Katičić, a radove su izvodili Vuk Kandijot iz Dobrote i Petar Dubrovčanin.

Na brdu iznad Kamenara u Boki, podignuta je 1704.  godine crkva Svete Neđelje. Vijek kasnije, 1804. godine u  Starom grtadu u Budvi podignuta je crkva Svete  Trojice. Nešto kasnije, 1831. godine, na Savini kod Herceg Novog, sagrađena je velika crkva posvećena Uspenju Presvete Bogorodice, koju je gradio Nikola Foretić sa Korčule…

(Nastaviće se)

 

Komentari

nastavi čitati

FELJTON

VELIZAR RADONJIĆ: HRONIKA GRADITELJSTVA U CRNOJ GORI (XXV): Najstarije džamije na području Crne Gore

Objavljeno prije

2 sedmice

na

17 Juna, 2022

Objavio:

Monitor prenosi djelove iz Hronike graditeljstva Crne Gore, Velizara Radonića, priče o ,,kratkim trenucima raskošne svjetlosti i o ljudima koji su tu svjetlost stvarali”. Nastavljamo sa pričom o izgradnji vjerskih objekata koji predstavljaju posebno značajan dio graditeljskog i kulturnog nasljeđa Crne Gore

 

U drugoj polovini XV vijeka Turci zaposijedaju najveći dio Balkana. Nakon zauzimanja Skadra zaključuju sporazum sa Venecijom 1479. godine napadaju Crnu Goru i osvajaju veći dio njenih teritorija. Uporedo sa osvajanjima počinje i izgradanja vjerskih objekata. Negdje su gradili nove, a negdje postojeće crkve pretvarali u džamije.

Po nekim izvorima najstarija džamija podignuta na prostoru sadašnje Crne Gore (sa teritorijama koje prije osvajanja nijesu pripadale Crnoj Gori) je džamija sultana Murata II (Gornja džamija) u Rožajama, podignuta 1450. (ili 1455). Nešto kasnije, 1471.  godine, sagrađena je  Gradska džamija u Bijelom Polju i  Stara (carska) džamija u Plavu.  Vijek kasnije, 1570. godine, podignuta je Husein-pašina džamija u Pljevljima.

Stara ili Drvena džamija, podignuta 1471. godine najstarija je građevina u Plavu i jedna od najstarijih džamija u Crnoj Gori. Podignuta u vrijeme vladavine sultana Mehmeda II Osvajača i po njemu dobila ime Carska džamija. Prednji dio džamije izgrađeni su od drveta, pa je poznata i pod imenom Drvena džamija.

Među najstarije na prostoru Crne Gore spadaju pljevaljske džamije:  Hadži Zekerija džamija – Serhat (1607.g.), Hadži rizvan Čauš džamija (1609.g.) i Hadži Ačijina džamija (1763.g.); zatim Kučanska džamija u Rožajama (1779.g.); Redžepagića džamija u Plavu (1774.g.); Džamija sultan Ahmeda I, sagrađena u Gusinju od 1603. do 1617.g., stradala u požaru 1746/7. godine; Čekića džamija (1687.g.) i Vezirova džamija (1765.g.) u Gusinju.

Najstarije ulcinjske džamije su Lamova u Novoj mahali (1689.g.), Kalaja u Starom gradu (1693.g.), Pašina na Pristanu (1719.g). Omerbašića džamija, podignuta 1662.  godine, najstarija je u Baru. Među najstarijim džamijama u ovom gradu je i Derviš Hasanova džamija u Starom Baru iz 1723. godine

Džamija sultana Ahmeda III, podignuta 1704. godine, prva je džamija u Spužu, a 1723.  godine podignuta je i džamija Husein-age Mićukućića.

Pred kraj XVII vijeka u Nikšiću je podignuta Donjogradska džamija, zatim Hadžidanuša koju je u prvoj polovini XVIII vijeka podigao hadži Husein Danević, Rišnjanin. Glavna i najveća džamija u Nikšiću bila je Pašina džamija, koju je podigao ,,izvjesni Mehmad-paša”. Četrvrta i jedina džamija u Nikšiću koja i danas postoji je Hadži Ismailova džamija, koju je ,,o svom trošku podigao nikšićki trgovac hadži Ismail Lekić, iz grudskog bratstva Mehmednikića 1807. godine (1219. po hidžri)”. U okolinI Nikšića (Onogošta) postojale su i džamije u Kazancima, Crkvicama, Goranskom i Grahovu. Nikšić je oslobođen od Turaka 1877. godine. To znači da su sve pomenute džamije sagrađene prije toga.

Najstarija podgorička i jedna od najstarijih džamija na području sadašnje Crne Gore bila je džamija Mehmed Fatiha. Pretpostavlja se da je izgrađenja 1474. godine u blizini ušća Ribnice u Moraču. Srušena je 1890. godine. Glavatovića džamija je podignuta početkom XVIII vijeka, Hadži Mehmed-paša Osmanagić sagradio je krajem XVIII vijeka Sahat kulu i džamiju, koju zbog toga što su je održavali Lukačevići, nazivaju i džamija Lukačevića. U njenom dvorištu je turbe graditelja, Mehmed-paše Osmanagića, gdje je i pokopan. Među najstarijim džamijama je i Nizamska džamija, za koju se pretpostavka da je sagrađena 1476. godine ispod brda Dećić kod Tuzi. U XVII vijeku je sagrađena Dračka džamija, a 1770.  godine džamija u Dinoši…

(Nastaviće se)

Komentari

nastavi čitati

FELJTON

VELIZAR RADONJIĆ: HRONIKA GRADITELJSTVA U CRNOJ GORI (XXIV): Cetinjski manastir

Objavljeno prije

3 sedmice

na

10 Juna, 2022

Objavio:

Monitor prenosi djelove iz Hronike graditeljstva Crne Gore, Velizara Radonjića, priče o „kratkim trenucima raskošne svjetlosti i o ljudima koji su tu svjetlost stvarali“. Nastavljamo sa pričom o izgradnji vjerskih objekata koji predstavljaju posebno značajan dio graditeljskog i kulturnog nasljeđa Crne Gore

 

Nakon preseljnja prijestonice na Cetinje i sređivanja stanja u državi, Ivan Crnojević je od 1483. do1844. godine podigao na Ćipuru Cetinjski manastir. „V ime Rožestva ti presveta Bogorodice, sazidah si sveti xram tvoj v leti 6992 (1483/1484)“, u kome je i sahranjen 1490. godine.

Ivan Crnojević je  4. januara 1485. godine izdao manastiru osnivačku povelju „u Rece“, to jest na Obodu, kojom je novu zadužbinu obdario posjedima i prihodima, „vrlo skromnim doduše, jer su i njegove mogućnosti bile male“. Osnivačkom poveljom, u sporazumu s ondašnjim mitropolitom zetskim Visarionom, Ivan je odredio da „sveštenejši otci arhijereji“ sa svom „bratijom“ moraju održavati „opštežitije“ bez obzira na visinu manastirskih prihoda i da niko ne smije „ništa stezati ni u svoju kjeliju držati“.

Krajem XVII vijeka, u doba Morejskog rata, skadarski paša Sulejman Bušatljia dva puta zauzima Cetinje. Prilikom prvog pohoda 1685. godine opljačkao je manastir, a 1692. godine ga porušio do temelja.

Slučaj je htio da je nekoliko mjeseci prije rušenja manastira, na Cetinju boravio mletački arhitekta Frančesko Barbijeri. Svoj boravak na Cetinju je iskoristio da snimi manastir i napravi situacioni plan koji se čuva u Mletačkom muzeju.

Crnogorske vladike su više puta obnavljale manastir, a skadarske paše ga uporno rušile. Vladika Petar I Petrović, poslije još jednog rušenja, obnavlja manastir 1786. godine. Nakon smrti i proglašenja za sveca vladike Petra I Petrovića 1834. godine, njegov ćivot je smješten u Cetinjskom manastiru gdje se i sada nalazi. Manastir je više puta obnavljan, a sadašnji izgled je dobio 1927. godine.

Na mjestu prvobitnog manastira na Ćipuru kralj Nikola Petrović je 1886. godine podigao dvorsku crkvu, posvećenu Rođenju Bogorodice. U njoj su zemni ostaci Ivana Crnojevića, a od 1989. godine i zemni ostaci kralja Nikole, kraljice Milene i princeza Ksenije i Vjere preneseni z San Rema.

U XV i XVI vijeku podignuti su Manastir Svete Trojice kod Pljevalja, Pivski manastir, Crkva Sv. Nikole u Nikoljcu kod Bijelog Polja, crkva u Tvrdošu…

Preseljenje Pivskog manastira: Pivski manstir je podignut između 1573. i 1586. godine na obali rijeke Pive, nedaleko od Plužina. Podigao ga je mitropolit hercegovački Savatije Sokolović. Manastirska crkva posvećena je Uspenju Presvete Bogorodice.

Manastir je 1982. godine, prilikom izhradnje HE Mratinje, razgrađen i preseljen na višu kotu, na lokaciji Sinjac.

Preseljenje je trajalo punih 13 godina. Izvršeno je detaljno snimanje i mapiranje kompletnog manastira. Svaki kamen je obilježen i svaki kvadratni santimetar fresaka. Nakon preseljenja svaki kamen je postavljen na označeno mjesto na kom je bio prije preseljenja.

Preseljenje manastira, poduhvat koji do tada nije bio poznat u svijetu, izveli su stručnjaci i radnici Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture sa Cetinja, zajedno sa kolegama iz cijele Jugoslavije i svijeta, ekspertima UNESKO-a, Instituta za očuvanje kulturnih vrijednosti iz Rima. Pored institucija treba odati priznanje i pojedincima koji su ovaj projekat iznijeli na svojim leđima: Anika Skovran, Dušan Nonin, Ljubomir Ivanišević i čitava armija njihovih saradnika i neposrednih izvršilaca ovog izuzetno složenog projekta.

 

(Nastaviće se)

Komentari

nastavi čitati

Izdvajamo