Nedugo nakon donošenja Akcionog plana za Kotor kojim je proglašen moratorijum na primjenu kompletne planske dokumentacije za teritoriju Opštine, uslijedio je novi udar Vlade na lokalnu samoupravu u kojoj je, na proteklim lokalnim izborima, nakon višegodišnje vladavine Demokratske partije socijalista, vlast osvojila opozicija.
Osveta Vlade poprima zabrinjavajuće razmjere, koriste se različite metode da se onemogući normalno funkcionisanje grada, najprije na ekonomskom, a od nedavno i na kulturnom planu.
Jedinom gradu u Crnoj Gori koji uživa status grada koji je dio svjetske kulturne baštine pod zaštitom UNESCO, Vlada je uskratila punu finansijsku podršku za održavanje Internacionalnog festivala KotorArt. I to mjesec dana uoči početka nove festivalske sezone.
U oba slučaja, u donošenju pomenutog Akcionog plana i uskraćivanja finansija Festivalu, ključnu ulogu odigralo je Ministarstvo kulture, odnosno ministar Janko Ljumović. Zbog čega se Ljumović obrušio na Kotor i čiju ulogu igra u ovoj predstavi nije teško pogoditi.
Uprkos stečenom međunarodnom ugledu KotorArta, manifestacije koja se tokom turističke sezone odvija pod pokroviteljstvom UNESCO-a, ministar Ljumović odlučuje da prekine sa podrškom Ministarstva kulture na dosadašnji način.
Kako bi ublažio posledice svoje skandalozne odluke o prestanku finansiranja državnog Festivala u Kotoru, on je dodijelio ograničena sredstva samo za dva, od postojećih pet festivalskih segmenata.
KotorArt u čijem su osnivanju 2008. godine ravnopravno učestvovali Opština Kotor i Ministarstvo kulture, funkcioniše na osnovu donošenja godišnjih sporazuma, koji je ove godine ministar Ljumović odbio da potpiše.
Prema Sporazumu o održavanju Festivala za 2016., godinu, potpisanom između prethodnog ministra Pavla Goranovića i bivšeg predsjednika Opštine Aleksandra Stjepčevića, Ministarstvo je izdvojilo 230.000 eura, dok je Opština učestvovala sa 204.000 hiljade eura.
Većina festivalskog budžeta, oko 190.000 eura usmjeravano je za organizovanje muzičke manifestacije Don Brankovi dani muzike, čiji je umjetnički direktor i izvršni producent poznati pijanista Ratimir Martinović. Za Kotorski festival pozorišta za djecu Ministarstvo je izdvojilo 40.000 eura a Opština 100.000. Značajna sredstva, 24.500 eura Ministarstvo je prošle godine opredijelilo za manifestaciju KotorApss odnosno Dijani Vučinić iz Ministarstva održivog razvoja i turizma, dok je od Opštine ona dobijala dodatnih 7.000 eura.
Manje svote usmjeravane su manifestacijama Međunarodni festival klapa Perast, Pjaca od filozofa i KotorArt premijere.
Ovogodišnja milostinja Ministarstva kulture izgleda ovako. Pozorišnom festivalu za djecu dodijeljeno je 30.000 eura uz dodatnih 10 hiljada za pripremu Monografije povodom 25-ogodišnjeg jubileja renomiranog dječjeg festivala i za izradu strategije razvoja umjetničkog stvaralaštva za djecu i mlade. Za Don Brankove dane muzike izdvojeno je takođe 30.000 eura, dok su preostalim segmentima Festivala, bez ikakvog objašnjenja, sredstva uskraćena.
Svjesno i namjerno urušavanje KotorArta, ljetnjeg festivala od nacionalnog značaja, uskraćivanjem finansija uoči samog početka, prije svega je politička odluka Vlade usmjerena protiv nove vlasti u drevnom primorskom gradu.
Osvetničko kresanje budžeta KotorArta dijelom je i rezultat povrijeđene sujete ministra Ljumovića po dva osnova. To je prije svega poruka moći upućena predsjedniku Opštine, Vladimiru Jokiću, zbog poremećenih odnosa nastalih nadolazećom opasnošću od skidanja Kotora sa sa liste svjetske prirodne i kulturne baštine i donošenja Akcionog plana.
Jokić je zatražio od Ministarstva kulture razrješenje Anastazije Miranović sa funkcije direktorice Uprave za zaštitu kulturnih dobara zbog njenog postupanja u aferi oko izgradnje ugostiteljskog objekta na Turskom rtu.
Nedvosmislena poruka upućena je i članu Organizacionog odbora Festivala, Ratimiru Martinoviću. Njegovoj Fondaciji Don Brankovi dani muzike, ministar je umanjio sredstva za trećinu, u odnosu na ranija davanja.
Poznati muzičar dospio je na ministrovu crnu listu nakon otkazivanja svog učešća na svečanom koncertu povodom Dana nezavisnosti Crne Gore, organizovanom u Dvorani Kolarčeve zadužbine u Beogradu. Martinović je iskoristio taj događaj da javnosti ukaže na lošu situaciju u kulturi u Crnoj Gori, pa i na otvorenu osptrukciju KotorArta od strane ministra Ljumovića.
Uvrijeđeni ministar najednom se, u maju, sjetio, kako Martinović nije dostavio finansijski izvještaj o utrošku sredstava za realizaciju proteklog Festivala i segmenata za koje je odgovoran.
Izvještaj je, odgovoreno je iz Fondacije, Ministarstvu poslat u decembru 2016., na isti način kao i svih osam godina ranije. A na zahtjev Ministarstva, dopuna izvještaja poslata je dan pošto je zatražena.
U nedostatku valjanih argumenata za uskraćivanje finansijske podrške Festivalu, ministar se pozvao na neriješeno pitanje organizacionog ustrojstva ove kulturne manifestacije koja funkcioniše kao skup nevladinih organizacija i udruženja građana. Ministarstvo je još 2012 godine iniciralo predlog reorganizacije manifestacija i festivala od državnog značaja u javne ustanove u skladu sa Uredbom o kriterijumima za određivanje njihovog posebnog značaja za kulturu Crne Gore.
Međutim, pravni okvir Festivala nije smetao Janku Ljumoviću dok je u dvostrukoj ulozi izvršnog producenta Festivala i umjetničkog direktora programa Pisanje grada, učestvovao u radu KotorArta, u godinama u kojima je Uredba na koju se sada poziva, uveliko bila na snazi.
KotorArt bio je okvir za neobuzdano trošenje budžetskih sredstava za odabrano društvo DPS-a, okupljeno oko tadašnjeg ministra i osnivača Festivala Branislava Mićunovića. Prvi KotorArt koštao je vrtoglavih 1,2 milion eura. Većinu tog novca obezbijedilo je Ministrastvo kulture, da bi iznosi drastično utanjili nakon što su iz Festivala ,,otišli” Ljumović, Radmila Vovodić i Mićunović, čije je upravljanje kotorskom manifestacijom onemogućio, kako sam kaže, upravo Ratimir Martinović.
Odluku ministra Ljumovića da ne potpiše sporazum o održavanju ovogodišnjeg KotorArta Martinović je komentarisao za Monior:
,,Osjećam stid zbog Ministarstva kulture. To se valjda zove transfer blama. Ovo je prvi ispit koji je Ljumović kao ministar polagao i – pao. A čekaju ga pitanja baštine, sindikata, zakonske regulative…Nadam se da je ovo jedina šteta koju će napraviti u svom, očekujem, kratkom mandatu. Pošto je jasno da on sam to nije kadar da uradi, pozivam premijera da Ljumovića zamijeni nekim ko se prema kulturi neće ophoditi kao ‘slon u staklarskoj radnji'”, kazao je Martinović.
Branka PLAMENAC
INTERVJU3 sedmice
Izdvojeno3 sedmice
INTERVJU2 sedmice
Izdvojeno2 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice
DRUŠTVO2 sedmice
DANAS, SJUTRA3 sedmice
Izdvojeno2 sedmice