Povežite se sa nama

OKO NAS

RUDNIK UGLJA BERANE OPET PRED GAŠENJEM: Ima li spasa

Objavljeno prije

1 godina

na

Proizvodnja u Rudniku je prekinuta, a šezdeset i šest rudara ostalo je bez posla dan uoči Međunarodnog praznika rada. Simbolično. Zatvaranje Rudnika  predstavlja veliki udar za dvadeset manjih firmi u reprolancu, i za grad. U lokalnoj upravi se  nadaju da Vlada to neće mirno posmatrati

 

 

Poslije šest godina, kada je izgledalo da  posljednja privatizacija Rudnika mrkog uglja u Beranama  predstavlja rijedak primjer dobre prakse na sjeveru Crne Gore, ova kompanija se našla na koljenima.

Proizvodnja je prekinuta, a šezdeset i šest rudara ostalo je bez posla dan uoči Međunarodnog praznika rada. Simbolično.

U ovoj siromašnoj opštini, koja prije tranzicije nije to bila, to je doživljeno kao da je u pitanju  velika državna firma. To tako i jeste.

U lokalnoj upravi su ocijenili da zatvaranje Rudnika  predstavlja veliki udar kako za dvadeset manjih firmi u reprolancu, tako i za grad. Nadaju  se da Vlada Crne Gore to neće mirno posmatrati.

Oni su još prvih dana aprila poslali predlog seta mjera Zajednici opština Crne Gore, koji se odnosi na prevazilaženje trenutne krize prouzrokovane pandemijom Covid 19.

,,Jedna od ključnih i hitnih mjera koje bi Vlada Crne Gore trebala da uradi na predlog Opštine Berane jeste da se Rudnici Berane mjerama Vlade Crne Gore uključe u sistem snabdijevanja Termolektrane Pljevlja, ugljem iz basena koji se eksploatiše na području opštine Berane, uz iznalaženje adekvatnog pariteta cijena uglja kako bi se sačuvalo 85 radnih mjesta u samom rudniku uglja Berane” – kazali su u Opštini Berane.

Rudnici Berane su do prije godinu zapošljavali 157 radnika u tri smjene.

,,Predložilo smo Vladi Crne Gore da treba uraditi brižljivu analizu ekonomske opravdanosti usklađivanja cijena uglja ili subvecionisanja do nivoa proizvodne cijene koštanja uglja, kako bi država i vlasnici uglja imali obostrane interese da se nastavi proizvodnja u Rudnicima uglja u Beranama”, navode iz Opštine Berane.

Oni podsjećaju da je za  Rudnik u znatnoj mjeri vezano i oko dvadeset manjih privrednih subjekata i preduzetnika u opštini Berane.  U Beranama veliki broj stanovnika direktino i indirektno zavisi od rada rudnika.

,,Vlada Crne Gore je ogromnim sredstvima subvencionisala mnoga privredna društva pa očekujemo da će imati senzibiliteta i za ovaj veoma značajan privredni subjekt u opštini Berane i državi Crnoj Gori”, kažu u Opštini Berane.

Da je sudbina te kompanije potpuno neizvjesna, potvrdio je izvršni direktor Rade Guberinić.  On očekuje da će vlasnici Metalfera iz Sremske Mitrovice pokušati da pronađu dogovor sa  Vladom Crne Gore ili sa zainteresovanim poslovnim partnerima, kako bi se izbjegao stečaj.

Guberinić je otkrio da je Odbor direktora odluku o obustavi proizvodnje donio još krajem marta, a da su radnici u aprilu iskoristili godišnji odmor.

Sa 30. aprilom prekinut je radni odnos za preko šezdeset radnika. Pet radnika je bilo na određeno i njima nije produžen radni odnos, dok je jedan radnik otpušten zbog neopravdanog odsustva sa posla. „Glavni razlog  za prekidanje proizvodnje je činjenica da već dvije godine gubitke Rudnika u Beranama pokriva vlasnik iz Srbije, koji nije više u situaciji da to čini. Možda nije dobro da ja to otkrivam, ali on nam je  posljednje dvije godine svakog mjeseca pomagao sa stotinu hiljada eura. Činio  je sve da rudnik opstane“, kaže Guberinić.

Prema njegovim riječima vlasnik, Metalfera iz Sremske Mitrovice, održavaće rudnik do nekog rješenja.

„Zato smo zadržali osamnaest radnika koji će održavati vitalne funkcije jame, obavljati poslove administracije i obezbjeđenja“, kaže  Guberinić.

Ima li spasa beranskom Rudniku uglja?  Prosto je nevjerovatno da uz tolike rudne rezerve u beranskom basenu, posao kopanja crnog zlata više nije isplativ. Od njegovog prvog gašenja u tranziciji, mnogo je vojski promarširalo, što deklarativno i na papiru, što stvarno, kroz ovu kompaniju.

Poslije zatvaranja fabrike celuloze i papira u čijem se reprolancu nalazio, i kratkog perioda i pokušaja Slovenaca da ga sačuvaju, beranski Rudnik uglja bio je  2001. godine prodat mješovitom vojvođansko-slovačkom preduzeću Gradeks HBP, sastavljenom od kompanija Gradeks iz Kule i HBP iz slovačkog grada Providza.

Poslije nešto više od godinu između ova dva partnera izbili su nesporazumi koji su završeni tako što su Slovaci preuzeli kompletno upravljanje, da bi se potom i oni nenajavljeno povukli iz posla.

Mašine u jami Petnjik utihnule su samo godinu i po kasnije, u novembru 2002. Prodaja Rudnika uglja oglašavana je nakon toga devet puta prije nego ga je kupila kompanija Balkan enerdži, sa velikim planovima vezanim za izgradnju termo-bloka i investicijama od 120 miliona eura.

Od  toga nije bilo ništa, a sve to uz prećutnu saglasnost Vlade, iz koje je obično dobijan komentar tipa – bolje bilo kakav investitor neko nikakav.

Grčka firma Balkan Enedži je malo prije kupovine Rudnika u Beranama, avgusta 2007. godine, registrovana u Podgorici za poslove proizvodnje, prometa i usluga. Zvanično je saopšteno da je to podružnica grčkog koncerna Restis Group Viktora Restisa.

U toj dugoj epizodi prodavanja iz stečaja u jednom trenutku pojavio  se i indijski milijarder Pramod Mital, dajući avans za učešće za prodaju i potpisujući ugovor koji nikada nije realizovan. Poslije je  bio bitku da vrati avans. Šta je sa time bilo, ostalo je nepoznato.

Kada je Restis odustao od beranskog rudnika, pojavio se Metalfer iz Sremske Mitrovice. Metalfer je registrovao dvije firme, jednu u Podgorici, drugu u Beranama – Rudnici mrkog uglja Podgorica, odnosno Berane.

Metalfer je krenuo ambiciozno i već poslije treće godine od početka privatizacije našao se na vrhuncu poslovanja. Zašto je njihov posao postao nerentabilan nejasno je. Lokalna uprava je proteklih godina sve činila da u granicama svojih mogućnosti olakša poslovanje i opstanak rudnika, uz nadu da bi to mogao biti zamajac za druge kompanije i preduzeća. Ali, Opština Berane nema ni finansijske a ni druge resurse da može nešto bitnije promijeniti u ovoj priči.

Za radnike bi bilo nade kad bi za njega u Vladi imali makar stotinu pedeseti dio sentimentalnosti koju su gajili  prema Aerodromima Crne Gore.

                                                                                                       Tufik SOFTIĆ

 

Komentari

POVEZANE VIJESTI:
nastavi čitati

Izdvojeno

DRAGIŠA JANJUŠEVIĆ, POLITIČKI ANALITIČAR: Nema reforme sa nestabilnom vladom

Objavljeno prije

2 dana

na

22 Oktobra, 2021

Objavio:

Evropska komisija želi da vidi našu spremnost, ne samo retoričku i politikantsku, već konkretnu i stvarnu kroz najzahtjevnija poglavlja. Kada imate vladu sa nestabilnom podrškom parlamentarne većine, vi ne možete ući niti u jedan ozbiljniji reformski zahvat

 

MONITOR: U novom izvještaju EK o napretku opet se upozorava da je Crnoj Gori potrebna jaka politička volja za efikasno rješavanje pitanja korupcije i organizovanog kriminala. Znači li to da je nema?

JANJUŠEVIĆ: Političke volje sigurno ima, ali bojim se samo na riječima! Svaka partija ponaosob je sigurno za rješavanje ovog problema, ali kada treba izabrati Tužilački savjet, onda vidite kavi problemi nastaju. Tako da to samo nije dovoljno za ovako jednu opasnu pošast i veliki problem. Potrebno je da imate čitav jedan kompaktan sistem koji se može suprotstaviti korupciji i kriminalu na visokom nivou – a to su policija, tužilaštvo i sudstvo. Prethodna vlast je izgrađivala sistem da tužilaštvo i sudstvo budu  pod velikim partijskim kontrolama i uticajem. To sad predstavlja veliki problem i zahtjevan i dugotrajan  proces u izgradnji kompaktnog sistema koji će se suprostaviti ovom kanceru koji razara naše društvo.Vidite koliko se samo troši energije i političkog usaglašavanja oko Tužilačkog savjeta. O drugim stvarima da ne govorimo.

MONITOR: Jeste li iznenađeni ocjenama novog izvještaja? Šta su, u stvari, poruke EK novoj vlasti?

JANJUŠEVIĆ: Apsolutno nijesam iznenađen ocjenama Evropske komisije, a poruke, kada pregovori traju devet godina, počinju da budu iste i nepromijenjene. Evropska komisija želi da vidi našu spremnost, ne samo retoričku i politikantsku, već konkretnu i stvarnu kroz najzahtjevnija poglavlja. U stvarnosti to znači da morate pokazati da kroz javne politike kreirate sistem gdje će javne ustanove i institucije biti servisi građana uz podrazumijevanu vladavinu prava. Sada, kada imate Vladu s nestabilnom podrškom parlamentarne većine, vi ne možete ući niti u jedan ozbiljniji reformski zahvat! I onda morate imati ovakav izvještaj. Mada, iskreno govoreći, ova vlada nije mogla značajno da popravi, niti pokvari osam godina jako loših pregovora sa Evropskom unijom, gdje smo milimetarski napredovalli!

Milena PEROVIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od 22. oktobra ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

Izdvojeno

SLUČAJ POMORCA SLOBODANA RADULOVIĆA: Sudske igre

Objavljeno prije

2 dana

na

22 Oktobra, 2021

Objavio:

Apelacioni sud ukinuo je presudu Privrednog suda, sutkinje Nataše Bošković, po kojoj su sve italijanske kompanije odgovorne za naknadu štete pomorcu Slobodanu Raduloviću kome je zbog povrede zadobijene na brodu MSC Lorena amputirana noga. Naloženo je Privrednom sudu da utvrdi da li je nadležan da o ovome odlučuje, kao i da se glavna rasprava vodi kod drugog sudije

 

Slobodanu Raduloviću, iskusnom pomorcu sa tri decenije staža, zbog povrede koju je dobio na brodu, amputirana je noga. Usljed brojnih propusta, kako tvrdi, a prije svega zbog toga što nije ispoštovan nalaz ljekara da se nakon povrede iskrca sa broda, on je tužio Mediterranean Shiping Company (MSC)  iz Napulja i ESA Group iz Đenove.

Monitor je pisao da je Privredni sud, odnosno sutkinja Nataša Bošković, sredinom aprila, donio Međupresudu kojom se potvrđuje da su tužene kompanije odgovorne za naknadu štete.

Apelacioni sud, vijeće sastavljeno od sudija Rama Strikovića, predsjednika vijeća, Nevenke Popović i Katarine Đurđić je 28. septembra donijelo rješenje kojim se ukida međupresuda Privrednog suda, predmet se vraća istom sudu na ponovno suđenje i odlučeno je da se nova glavna rasprava održi pred drugim sudijom, što je jedna vrsta presedana u sudskoj praksi.

„Ovo je politička odluka. U smislu da je ovo prvi slučaj da jedan pomorac dovede MSC pred sud i da se očigledno pod njihovim uticajem naloži promjena sudije Bošković. U tom smislu mislim da je namještena presuda jer još nijesam čuo da se mijenja sudija“, kaže za Monitor Radulović. On ističe: „Rođena država mi uskraćuje pravo na pravično suđenje i šalje me da sa 95 eura penzije idem u Panamu“.

Ovaj dugogodišnji pomorac je i ranije upozorio da je ovaj slučaj indikativan jer „oko 3.000 pomoraca iz Crne Gore čeka ista sudbina što se tiče zaštite njihovih prava. Riješiti bilo kakav problem je teško. Pomorci nemaju nikakvu zaštitu ni od države, niti od sindikata pomoraca”.

U odluci Apelacionog suda nalaže se da Privredni sud utvrdi da li je za rješavanje predmetnog spora ugovorena arbitraža, a ukoliko nije, da se utvrdi da li je domaći sud nadležan u ovom slučaju.

Predrag NIKOLIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od 22. oktobra ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

Izdvojeno

MEĐUNARODNI DAN BORBE PROTIV SIROMAŠTVA I CRNA GORA: Dan koji nije naš

Objavljeno prije

2 dana

na

22 Oktobra, 2021

Objavio:

Ne postoje prevencije siromaštva, a mjere koje nadležni preduzimaju nijesu efikasne. Jedan od dokaza za to je pojava cikličnog siromaštva – u jednoj porodici postoji i po nekoliko generacija siromašnih

 

Još jedan Međunarodni dan borbe protiv siromaštva, 17. oktobar, dočekan u tišini. Kako drugačije – ne znamo ni koliko imamo siromašnih. Nemamo ni strategiju kako da se sa siromaštvom izborimo.

„Govorimo o Nacionalnoj strategiji za borbu protiv siromaštva čitavu deceniju. Nije bilo političke volje da se siromaštvo sistemski riješi, a to je jedini način. Razlog je vjerovatno što je glas siromaha na izborima najjeftiniji. To je sramota za državu Crnu Goru”, kaže za Monitor Marina Medojević, predsjednica Banke hrane, organizacije koja godinama pomaže najugroženijima u našem društvu.

Ne postoje prevencije siromaštva, a mjere koje nadležni preduzimaju nijesu efikasne. Jedan od dokaza za to, prema riječima Marine Medojević, je pojava cikličnog siromastva – u jednoj porodici postoji i po nekoliko generacija siromašnih.

Posljednji zvanični podaci o siromaštvu datiraju iz 2019. godine. Riječ je o Anketi o dohotku i uslovima života, koju Uprava za statistiku (MONSTAT) redovno sprovodi od 2013. godine. Tada je svaki četvrti građanin živio ispod granice siromaštva – 24,5 odsto, što je za 0,7 procenata više u odnosu na 2018. godinu.

„Mi smo iz Banke hrane govorili da je život jedno, a statistika sasvim drugo. Ljudi će prema onome u koga imaju povjerenja biti iskreni, a neće to biti prema strancima, posebno ako ih pitaju za intimu. Osjećaj siromaštva to jeste – i ljudi ga se stide”, ističe predsjednica Banke hrane.

Koliko se i kako situacija zbog pandemije virusa COVID-19 promijenila – nije poznato, jer podaci nijesu ažurirani tokom 2020. godine. No, sigurno je da im se nećemo obradovati.

Prema podacima Zavoda za zapošljavanje Crne Gore (ZZZCG) od 5. oktobra ove godine nezaposlenih je bilo preko 50.000, tačnije – 53.990. Na isti dan prošle godine bez posla je bilo 42.319 osoba. To znači da je za 12 mjeseci bez posla ostalo gotovo 12.000 ljudi, odnosno da je mjesečno, u prosjeku, gotovo hiljadu ostajalo bez posla. Slikovitije – dnevno oko trideset.

To su zvanični podaci. Mnogo je onih koji nijesu u evidenciji ZZZCG-a, pa je pravo stanje nepoznanica.

Andrea JELIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od 22. oktobra ili na www.novinarnica.net

 

 

Komentari

nastavi čitati

Izdvajamo