Povežite se sa nama

OKO NAS

SEZONA PEČENJA RAKIJE: Starome lijek, mladome bijes

Objavljeno prije

na

Golub Bulajić, domaćin iz Kličeva, već desetak godina svoj skromni penzionerski budžet pojačava prihodom od domaće rakije koju prizvodi u svom dvorištu. Kazan od 120 litara, nešto drva i sudovi u kojima se priprema grožđe za pečenje rakije dovoljni su mu da zaradi dodatni euro, ali i da ima rakije za sopstvene potrebe.

„Ove godine sam uzeo pet tona grožđa, odlično je, ima puno slada i mislim da će rakija biti prvoklasna”, priča Golub. Količine ovogodišnje rakije zadovoljavaju kriterijume domaćina. Dvadeset do dvadeset pet litara iz jednog kazana pokazuje da je kvalitet grožđa odličan te da će rakija biti izuzetnog kvaliteta.

„Desetak dana će nam trebati da ispečemo ovu količinu, otprilike po pet-šest kazana na dan. Radimo ja i sin ali tu je i komšiluk, uvijek neko naiđe da nam pravi društvo, a bogami i da se proba rakija. Glas naroda je glas božji, pa se prema njemu i upravljamo. Pažljivije pratimo kritike starijih jer starome je rakija lijek, a mladome bijes kako je kazao Sveti Sava”, objašnjava Golub dok provjerava koliko je trenutno stepeni ili gradi rakija koja curi iz kazana.

„Ostavljamo je na 52 stepena, to je neko pravilo za crnogorsku lozu, sve preko toga je previše – ubije ukus rakije, ispod toga rakija nema efekat koji loza inače proizvede nakon nekoliko čašica”, pojašnjava.

Od pet tona tropa Golub će proizvesti oko hiljadu litara lozove rakije, računajući da se domaća loza prodaje po osam eura, osam hiljada eura je njena tržišna vrijednost. Ako od te sume oduzmemo dvije hiljade koliko je plaćeno grožđe dobit sa svim troškovima prelazi pet hiljada eura što je za naše uslove jako profitabilan posao.

„Pa isplati se, normalno, dovoljno je i to što ostane kvalitetne rakije za kućnu upotrebu svakako bi je morali kupovati i to da ne znamo šta kupujemo”, zadovoljan je Golub. Što se tiče same prodaje on ima svoje tržište koje godinama snabdijeva kvalitetnom rakijom, tako da sa plasmanom nema problema. „Da imam još ovoliko sve bi prodao. Ali draže mi je da ostanem na ovoj količini ali da kvalitet ne dolazi u pitanje”, kaže.

Zarada od proizvodnje domaće rakije ne samo Golubu, već i dobrom broju domaćinstava u Nikšiću poboljšava kućni budžet. Kazan za pečenje rakije i novac za kupovinu makedonskog grožđa preduslovi su za dodatnu zaradu. Eventualnim ulaskom u Evropsku uniju ovaj prihod bio bi znatno reduciran. Svaki kazan će morati biti registrovan i plaćaće se paušal koji će za Golubov kazan od sto litara iznositi 15 eura. Pri tome, za sopstvene potrebe moći će se ,,ispeći” najviše 50 litara rakije, a za svaki litar preko toga mora da se plati specijalni porez – akciza, kao i porez na dodatu vrijednost.

Seljaci će biti dužni da prijave svaku kap domaće rakije, a nadziraće ih odgovarajuća uprava. Oni koji prekrše ovaj novi evropski zakon biće kažnjeni sa najmanje 300 eura, pa sve do nevjerovatnih 135.000 hiljada eura.

,,Kako bude , šta ćemo, moraćemo po zakonu”, zaključuje Golub dok priprema novi kazan za pečenje.

A koliko se vesele ljubitelji dobre domaće kapljice dolazećim danima jeseni i vatrama ispod kazana za rakiju još više se smješka i Veso Sejdović. On se raduje sigurnoj zaradi od kalajisanja kazana, operacije koja je obavezna prije potpaljivanja ,,vesele mašine”. Na terapiji je stari majstor, visok pritisak, srce je kucalo šezdeset godina i izgleda da se malo zamorilo, ali Veso ne odustaje od svog zanata, 95 eura socijalnog ne može prehraniti njega i sina Dejana.

Srećom jesen je i domaćini pregledaju kazane za pečenje rakije i većina njih se sprema da na vrijeme posjeti najpopularnijeg Nikšićanina među njima u ovom periodu: Vesa Sejdovića. A Veso čeka u svom novom stanu koji mu je Opština Nikšić dodijelila prije dvije godine, spreman je i on i njegov sin Dejan koji mu pomaže kad nije u školi. Nabavljene su dovoljne količine kalaja i nišadora i daščica da se razgori vatra neophodna za kalajisanje. Sve je spremno samo Vesa polako izdaje snaga.

,,Šezdeset jedna godina, brate moj, od toga sam većinu proveo ispod šatora i nailona i u barakama od kartona i lima. Tek od prošle godine sam se rodio otkada su mi dali ovaj stan. Ne zbog mene, moje polako prolazi nego da ovom djetetu ostavim krov nad glavom da se ne muči kao ja”, priča Veso, a na stolu ispred njega su ljekovi protiv astme. Kaže i srce je oslabilo. Većinom se, kaže, liječi domaćom lozom Rada Radomana, proizvođača iz Kličeva kome održava kazane za pečenje rakije.

,,Ma znaš da mi se ponekad ne živi, a eto živi se svakom božjem stvoru i ptici na grani i ona gleda da nešto stvori, ali teško, brate. Sjećam se vremena one inflacije pa opet nije bilo ovako. Kad su bile marke znao sam zaraditi po osamdeset maraka samo sa kišobrana. Nešto mi se čini da nikada nije bilo teže, ali borim se još, moram zbog ovoga djeteta. A on je dobar i trpi, živ se ne čuje. Ponekad ima samo koru ljeba i malo šećera da pojede i ne žali se”, uhvati sjeta Vesa dok gleda malog Dejana, učenika šestog razreda.

Cijena kalajisanja kazana za rakiju je od četrdeset do sto eura zavisno od toga kolika je intervencija neophodna, a Veso voli da uradi pošteno i daje garanciju za svoj rad, do pet godina.

,,Ako prevarim mušteriju nijesam prevario samo njega već još deset njih kojima će se on požaliti. E ako on mene prevari pa mi ne plati prevario je samo mene”, priča Veso. Ima, kaže, i takvih mušterija koje odnesu završen kazan i nikada se više ne pojave. Ali njima na dušu, kaže on, život ide dalje, a kako ih je malo koji znaju ovaj zanat, kad tad će se takav opet pojaviti i tada će Veso sa njim drugačije porazgovarati.

Ostavljamo ga sa mušterijom koja donosi aluminijski kotao koji pušta na nekolika mjesta i nakon kratkog pogađanja sa Vesovih deset eura cijena se spušta na mušterijinih osam sa tim da odmah plati pet, a sjutra ostatak.

,,Evo mene i Dejanu za danas hljeba i još ponešto uz hljeb”, zadovoljan je Veso dok priprema alat za rad na stepenicama kuće. Ne može se raditi u dvorištu od septembarske kiše koja sipi nad Nikšićem.

Bato PEROVIĆ

Komentari

Izdvojeno

SMRT PORODILJE IZ ULCINJA U BARSKOJ BOLNICI: Dug put do istine

Objavljeno prije

na

Objavio:

Tužilaštvo je pokrenulo istragu o smrti mlade Ulcinjanke Drite Tafe koja je umrla u subotu od komplikacija izazvanih porođajem u Opštoj bolnici u Baru sredinom septembra. Govori se i o nizu drugih tragičnih slučajeva, ali još niko nije spreman da za to preuzme odgovornost iako su sada javnost, a posebno žene, glasnije nego ikada ranije

 

 

Ako smo ranije imali nadu da će se istina o slučaju brzo utvrditi,  nakon nalaza nekakve komisije i izjava direktora Opšte bolnice u Baru Igora Karišika svjesni smo da nas čeka dug i težak put da bi saznali istinu“, kaže za Monitor Hatidže Neljaj,.direktorka ulcinjskog SOS telefona za žene i djecu žrtve nasilja.

Ona ističe da u saradnji sa drugim ženskim organizacijama sa kojima su u Ulcinju u četvrtak organizovali protestno okupljanje pod nazivom Želimo istinu za Dritu,  neće stati. “Dugujemo to Driti, Asmiri, Ajli, Naidi i svim drugim ženama, njihovoj djeci i sebi samima“, poručila je Neljaj.

Iz barske bolnice su kazali, da se tri dana nakon smrti porodilje nijesu oglašavali, “kako bi se provjerile sve činjenice uvidom u postojeću medicinsku dokumentaciju i uzele izjave od svih učesnika u liječenju pacijentkinja Drite Tafa i Asmire Aljošević“.

“Komisija za kontrolu kvaliteta u Opštoj bolnici Bar zaključila je da su u liječenju tih porodilja ispoštovana sva medicinska načela i sva pravila struke, u skladu sa trenutno važećim protokolima“, izjavio je Igor Karišik,  direktor te zdravstvene institucije.

Driti Tafi je 13. septembra urađen treći carski rez. No, tom prilikom je došlo do podvezivanja mokraćovoda. Tafa je hitno upućena u Klinički centar Crne Gore (KCCG), gdje joj je instalirana spoljašnja sonda, kako ne bi došlo do zastoja bubrega. Nakon novih analiza i snimanja, postavljena joj je sonda u organizam, ali je brzo došlo do sepse i u subotu, 2. novembra, Drita je preminula.

Dr Karišik tvrdi da je u barskoj bolnici komplikacija brzo prepoznata i da je pravovremeno reagovano. “Da nije bilo prepoznavanja komplikacije, radilo bi se o ljekarskoj grešci. Da nije pravovremeno reagovano, govorili bismo o krivici. Oba elementa greške i krivice u ovom slučaju nema”, istakao je.

Mustafa CANKA
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od petka 8. novembra ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

OKO NAS

ULCINJSKI PUT DO LUKE: Studija do nove godine, a onda…

Objavljeno prije

na

Objavio:

Ulcinj je jedini grad na Primorju koji nema luku ili marinu, za kojima je potreba očigledna.  Do kraja godine biće urađen dokument koji će pokazati kojom maršrutom treba dalje ići

 

 

„Ovo je san koji su generacije čekale, i od danas ćemo početi da ga ostvarujemo, vraćajući Ulcinju vjekovnu tradiciju pomorstva. Studija izvodljivosti je prvi korak koji radi Opština Ulcinj za izgradnju luke na svojoj teritoriji. Znamo kako, šta treba raditi da bi Ulcinj imao pomorsku luku i u budućnosti razvijenu djelatnost na moru“, kaže predsjednik Opštine Ulcinj Genci Nimanbegu.

On je prošle sedmice sa predstavnikom hrvatske firme Marecon, čije je sjedište u Rijeci, Ivanom Žigom, potpisao ugovor o izradi Studije izvodljivosti za izgradnju luke u Limanu.

Najavljeno je da će za tri mjeseca inženjeri te kompanije, koji su učestvovali u izgradnji pomorskih građevina duž cijele hrvatske obale, izraditi ovaj dokument koji će pokazati što je optimalno da se napravi ispod zapadnih zidina ulcinjskog Starog grada: marina ili luka.

Iz lokalne samouprave tvrde da će se nakon toga krenuti u izradu glavnog projekta, koji bi trebao biti gotov početkom 2026. godine, a da bi radove na budućem objektu morala da finansira Vlada Crne Gore.

Ideju o gradnji jednog takvog objekta u Limanu pozdravila je i opozicija u Ulcinju navodeći da ovaj grad sa svojim geografskim položajem, slavnom pomorskom tradicijom i turističkom budućnošću zaslužuje da ima luku.

Daleko je, dakle, još do prave luke ili marine u Ulcinju. Oni sa boljim pamćenjem sjetiće se da je u ljeto 2018. godine, upravo u zgradi lokalne uprave, predstavljen projekat izgradnje marine u Limanu koja je trebalo da ima oko 160 vezova, za plovila veličine od 5-15 metara. Navodilo se da bi “ta marina sa Pristanom, kao najfrekventnijim dijelom grada, bila povezana tunelom ispod Starog grada, a koji bi bio širok četiri metra, te isto toliko visok. Iz tunela bi lift vodio prema Starom gradu.”

Iz Opštine su optimistički poručivali da se do kraja godine mogu završiti sve administrativne procedure i nakon toga krenuti u traženje investitora. Ali, eto, poslije punih šest godina lako se može zaključiti da u akvatorijumu Limana nema ničega novog dok na tom prekrasnom dijelu ulcinjske obale niču nove zgrade i apartmani.

Prije dvije godine iz Vlade Crne Gore je objavljeno da bi, nakon ekološke rekonstrukcije, najbolje bilo da se marina nalazi u Port Mileni, koja je prirodna marina i koja je oduvijek bila mjesto gdje su u slučaju nevremena vlasnici čamaca sklanjali svoja plovila.

I Prostorno-urbanističkim planom Ulcinja je na Port Mileni predviđena izgradnja marine i privezišta sa 100 vezova. Prema procjenama eksperata iz osamdesetih godina 20. vijeka, marina u Port Mileni trebalo je da ima oko 400 vezova. Međutim, zbog ogromne nelegalne gradnje i uzurpacije opštinskog zemljišta u protekle četiri decenije moralo je doći do drastičnog umanjenja gabarita jednog takvog objekta.

Zato su se Ulcinjani, posebno ribari, morali zadovoljavati tek lučicom Kacema, koja se nalazi ispod istočnih zidina Starog grada, ali koja je u vrijeme jačeg nevremena nefunkcionalna, pa oni svoja plovila moraju izvlačiti na kopno ili ih sklanjati u Port Milena ili u Bojanu.

Već godinama se najavljuje i gradnja ribarske luke na početku Velike plaže, na prostoru od oko 81.000 metara kvadratnih, sa oko 80 vezova,. Sredstva za ovaj projekat obezbijeđena su iz programa MIDAS 2 sa Svjetskom bankom još 2018. godine.

Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede je saopštilo da očekuje da će građevinski radovi na rtu Đerane početi nakon ljetnje turističke sezone 2025. i da će izgradnja ribarske luke trajati dvije godine. Vrijednost radova procjenjuje se na 15 miliona eura.

“Ulcinj je dijete mora. Stoga je on uvijek napredovao postajući znamenito pomorsko, gusarsko ili trgovačko mjesto, kada su njegovi stanovnici bili okrenuti moru i Mediteranu. Posljednjih decenija smo, na svoju štetu, išli nekim drugim putevima. Sada je pravo vrijeme da se vratimo na staru maršrutu kako bi izgradnjom luke i/ili marine ovaj grad krenuo u novu razvojnu fazu”, kaže ulcinjska novinarka Arjona Resuljani.

Ona smatra da je realizacija projekta luke uz još nekoliko drugih infrastrukturnih objekata i izgradnju većih hotela preduslov da Ulcinj bude, kako to vole kazati naši zvaničnici, najveća razvojna šansa Crne Gore za 2030. godinu, odnosno veliki regionalni centar turizma.

 

Planovi za luku već gotovo pet stoljeća

Iako je Ulcinj imao prirodne luke (Valdanos, rijeka Bojana i Port Milena) koji su brodove štitili od južnih i sjevernih vjetrova, ipak je vazda postojala potreba da se bliže gradu sagradi veća luka. O tome je, na primjer, vladu u Veneciji izvjestio mletački sindik Đustiniani, koji je u Ulcinju boravio 1553. godine u studijskoj posjeti. On je predlagao da se od Starog grada u pravcu istoka napravi lukobran i da Mala plaža postane luka za ulcinjske brodove.

Ni ta se ideja nije realizovala, a Ulcinj je tri stoljeća kasnije imao oko 400 malih i velikih brodova, odnosno jednu od najvećih flota na čitavom Mediteranu.

Mustafa CANKA

Komentari

nastavi čitati

Izdvojeno

KAKO JE NOVINAR SAŠA RADOVIĆ POSTAO PERSONA  NON GRATA U OPŠTINI ZETA: Karleuša, priganice, mediji  i politika

Objavljeno prije

na

Objavio:

Na ovogodišnji Dan zetskih kolača i priganica koji  je predstavljen kako  najveći spektakl  u istoriji ove mlade opštine zbog nastupa Jelene Karleuše,  sjenku je svojim izvještavanjem, tvrde u Opštini Zeta, bacio novinar RTCG Saša Radović. Traže od rukovodstva Javnog servisa da ga oštro kazni, a oni su sa svoje strane novinara proglasili personom non grata

 

 

Pjevačica Jelena Karleuša je proteklog vikenda održala koncert u okviru festivala Dan zetskih kolača i priganica u kompleksu Plavnica u Zeti. Pred početak koncerta u Zeti saobraćajni haos, pa su mediji saopštili da je i muzička zvijezda od gužve jedva uspjela da dođe do bine.

Najveći muzički događaj od osnivanja ove opštine poklopio se sa praznovanjem Svete Petke. A pjevačicin  nastup je javno u televizijskoj emisiji ranije dogovorio poslanik Demokratske narodne partije Milan Knežević.

,,Zeta, čuvena po svojoj bogatoj istoriji i tradiciji, dočekala me je kao niko nikad. Hvala svima koji su bili u nepreglednim kilometarskim kolonama, hvala policiji Crne Gore, hvala Milanu Kneževiću i ministaru saobraćaja Maji Vukićević na divnom gostoprimstvu. Znam da mene Crnogorci vole kao i ja njih, ali je ovo prevazišlo sva moja očekivanja iako su mnogi govorili da ja u Podgorici neću zapevati”, izjavila je nakon koncerta Karleuša.

Njen koncert  bio je zakazan za 9. maj ove godine, ali ga je uprava Hotela Podgorica otkazala. Odluka je uslijedila nakon javnog Karleušionog oglašavanja povodom pitanja Rezolucije o Srebrnici. Ona je između ostalog navela da ,,Crna Gora po ko zna koji put glasa protiv Srbije, a da se pola Crnogoraca nalazi u toj istoj Srbiji i ne vidi neki moralni problem ili politički problem”. Onda je održala lekciju iz ,,istorije”, balkanskim narodima: ,,Jer svakom Crnogorcu je ded Srbin, svakom Hrvatu je ded ubijao Srbe, svakom Bošnjaku ded nije došao ni iz Turske, ni iz Saudijske Arabije jer smeta ono “ić” i razumevanje srpskog jezika, a svakom Albancu sa Kosova je ded bio u plemenskoj bandi koja je napadala srpsku vojsku koja se povlačila prema Grčkoj u Prvom svetskom ratu”.

Da se vratimo u sadašnjost. Dodatnu pozornost na ovaj spektakl, kako karakterišu iz Opštine Zeta, privukao je novinar RTCG Saša Radović svojim izvještavanjem o njemu. Radović poznat po svom opuštenom stilu izvještavanja, kao i po zabavno-humorističkom serijalu Zabjelo Republika, pitao je direktoricu Turističke organizacije Tatjanu Bojanić zašto je izbor baš pao na Karleušu, i da li (aludirajući na njen repertoar i stihove pjesme ,,Karli bič“)  „kokain ide s priganicama. Nakon uključenja tvrdi da ga je Bojanić upitala ,,Znači tako vi radite? A ostajete li duže da snimate?, pa dodala ,,U redu, snimite to što ste mislili, pa ćemo poslije toga razgovarati!”

,,Tu rečenicu sam, kao dugogodišnji novinar, koji je prošao mnogo toga, shvatio  kao direktnu prijetnju. Na šta je mislila tačno, mogu samo da pretpostavim, i kako bi ona ili neko drugi, ‘razgovarao’ sa mnom i ‘učio’ me poslu novinara”, saopštio je Radović. Dodao je da su odmah otišli sa manifestacije: ,,Sve ovo se dešavalo pred vozačem i snimateljem TVCG kao svjedocima. Danas sam cijeli dan pretrpan porukama. Ne samo iz Crne Gore, nego iz cijelog regiona, i 99 posto je pohvalno. Mene sada brine da će uticaj i pritisak politike i političara me po ko zna koji put kazniti u mojoj kući, TVCG i osjećam zabrinutost i stres. Nadam se da će oni koji rukovode kućom znati da se odupru tome”.

Da je bojazan novinara bila s razlogom, odmah su potvrdili iz Opštine Zeta koji su zatražili od RTCG da kazni Radovića zbog kako tvrde, ,,skandaloznog i nedopustivog” izvještavanja. ,,Manifestacija ,,Dani zetskih kolača i priganica” koju su posjetile hiljade i hiljada građana iz svih gradova Crne Gore i regiona od ranih jutarnih časova, prošla je bez ijednog incidenta, jedino se Saša Radović, porijeklom Zećanin, osjetio fizički ugrožen od Tatjane Bojanić. Iako televizijski snimak pokazuje da je jedino gospođa Bojanić trebalo da strahuje od fizičkog nasrtaja Radovića”, saopštili su iz Opštine Zeta.

Reagovali su i iz Sindikata medija koji su političare koji konstruišu i pozivaju na kažnjavanje, podsjetili na Zakon o nacionalnom javnom emiteru koji govori o nezavisnosti novinara: „Novinar i drugi zaposleni koji učestvuje u kreiranju programskog sadržaja Javnog medijskog servisa nezavisan je u svom radu i djeluje u interesu javnosti”. I upozorili da po istom zakonu ,,ne može prestati radni odnos, ne može mu biti umanjena zarada, promijenjen status u redakciji ili utvrđena odgovornost zbog stava ili mišljenja koje je izrazio u skladu sa profesionalnim standardima i programskim pravilima.“

Opština Zeta se žalila generalnom direktoru Borisu Raoniću i Savjetu RTCG. Traženo je da se pokrene hitna istraga u vezi sa postupanjem novinara Saše Radovića, kao i da se on disciplinski kazni.

,,Podsjećamo i da je pitanje etike nadležnost ombudsmana kojeg Javni servis uporno nema, da Savjet Javnog servisa ni na koji način ne može da preuzme ulogu ombudsmana ili kažnjava zbog načina na koji neko izvještava, a da Javni servis od aprila kada je donijet nezakonti Etički kodeks nije u stanju da formira etički odbor koji bi mogao da pokrene pitanje disciplinske odgovornosti”, upozorili su iz Sindikata medija.

Iz Opštine Zeta nijesu se zaustavili na ovome – zbog najave koncerta, kako tvrde u TO Zeta, svjetski poznate dive, Opština je najavila da će obavijestiti i Delegaciju EU u Crnoj Gori i sve relevantne adrese. Naveli su i da Radović,,u kontinuitetu sije mržnju i pokušava da diskredituje ljude koji imaju karijeru o kojoj on vjerovatno može samo da sanja“. Da je stvar otišla predaleko govori i to da je Opština Zeta proglasila novinara  personom non grata sa kojim neće imati više nikakvu saradnju, jer je, kako saopštiše,  on kao zetski potomak vrijeđao njih i njihove goste.

Predrag NIKOLIĆ

Komentari

nastavi čitati

Izdvajamo