Većina radnika kolašinske lokalne uprave, službe zaštite i spasavanja te Centra za kulturu stupa u štrajk 15 . juna. Prema poslodavcima imaju samo jedan zahtjev – isplatu svih dužnih zarada, odmah. Zaposlenima u Opštini i službi zaštite duguje se po 12, a onima u Centru, čak 16 zarada. Plate nijesu primali od kraja oktobra, odnosno decembra minule godine. Mnogima to je jedini izvor prihoda, na desetine čekaju sudski sporovi s bankama kod kojih su kreditno zaduženi, masovno im isključuju struju… Svakako, dovoljno razloga za nezadovoljstvo. Teško je poreći da su zaposleni imali dosta strpljenja, čekajući da lokalna uprava počne funkcionisati. Ipak, čak i onima koji imaju tek površne informacije o prilikama u kolašinskoj Opštini i učincima bivše i aktuelne vlasti, jasno je da se tako jednostrano ne može posmatrati niti protest radnika niti njihove sve oštrije optužbe na račun vladajuće koalicije, koju čine Demokratski front, Socijalistička narodna partija i Socijaldemokratska partija.
Mjesecima ta koalicija čeka „zeleno svjetlo” od Vlade, odnosno Investiciono razvojnog fonda (IRF), da se kreditno zaduži za sedam miliona eura. Tim bi novcem bio razblokiran opštinski račun, izmirene plate zaposlenima, vraćeni dugovi mnogobrojnim dobavljačima, a lokalna uprava bi se rasteretila nekoliko izuzetno nepovoljnih starijih kredita. Kredit je za Kolašin biti ili ne biti. To su više puta saopštili čelnici lokane vlasti, a to je jasno i onima koji u Vladi i IRF odlučuju da li će dati garancije. To ne može biti nepoznanica ni radnicima, ali ni većini građana. Jasno je i da će novim kreditnim zaduženjem aktuelna vlast vraćati dugove svojih prethodnika, koji su pravljeni kako kod poslovnih banaka, tako i po kolašinskim restoranima i hotelima, ali i na poslovnim putovanjima. Aktuelna vlast nedvosmisleno je saopštila i namjeru da opštinsku administraciju rastereti bar za 100 radnika, koji su višak, ali i da „konačno uvede lokalnu upravu u zakonito poslovanje”. Prvi korak bio je ukidanje paralelanih računa, preko kojih je bivša vlast isplaćivala zarade, jer je glavni račun pet godina u neprekidnoj blokadi.
U kolašinskom slučaju pokazalo se da se namjera da se zakonito posluje skupo plaća. Vladajuća koalicija je u vrlo nezavidnoj situaciji, a njene učinke čak i oni koji su za njih glasali ocjenjuju kao – nesposobnost. Osmi mjesec vladavine DF, SNP i SDP protiče u znaku radničkog nezadovoljstva i nedostatka vidljivih rezultata.
U saopštenjima štrajkačkog odbora, svakodnevno se ređaju optužbe, koje je često teško razlikovati od izjava kolašinskih opozicionara. Iz sindikata zaposlenih su, iako neprestano ponavljaju da ih politika ne zanima, nedavno ministru finansija Radoju Žugiću i čelnicima Saveza sindikata Crne Gore napisali kako je „prethodna vlast bila vrlo uspješna, radili su i gradili, redovno isplaćivali zarade, koje su bile više nego u mnogim opštinama na sjeveru”.
Onda su se malo pozabavili i analizom kolašinskog duga i pokušali da opravdaju minus od 10 milona eura. Objasnili su ministru da je to, prije svega, posljedica ukidanja „mnogih prihoda” opštinama 2008. posebno onog po osnovu korišćenja građevinskog zemljišta od kojeg se, kako tvrde, u opštinsku kasu slijevalo 1,5 milion eura. Zbog toga je, tvrde predstavnici radnika, kolašinska Opština izgubila više od 10 miona eura u minulih sedam godina.
,,Blokada opštinskog računa trenutno iznosi 1,7 milona eura, od čega je blizu milion blokirao Fond za razvoj za kredite, koje je dao Opštini na period od 10 godina, sa grejs periodom i malom kamatnom stopom. Blokada je uslijedila jer nakon smjene vlasti nijesu plaćani anuiteti kamata. Račun je blokiran i na 400. 000 eura od preduzeća Putevi Bijelo Polje za 20 kilometara izgrađenih puteva. I jedna i druga blokada odnose se na dobra izgrađena za potrebe građana”, stoji u pismu Ministarstvu finansija i SSCG.
Ređala su se optužbe u saopštenjima i otvorenim pismima, da bi, sedam dana prije početka štrajka, predstavnici radnika i decidno saopštili koje su im još ambicije, osim da dobiju plate. Oni su od šefa lokalnog parlamenta Aleksandra Dožića zatražili da hitno zakaže sjednicu Skupštine opštine na kojoj bi odbornici vladajuće koalicije ,,vratili narodu mandate”.
„Vaša je obaveza da sazovete sjednicu Skupštine opštine i konstatujete da lokalna uprava ne funkcioniše, čime bi omogućili Vladi da preuzme mjere u skladu sa zakonom. Mi samo tražimo plate, ništa drugo, na tome ćemo istrajati, zato se štrajk i organizuje. Zbog toga mislimo da je krajnje vrijeme da radnicima obezbjeđujete plate ili zakažete sjednicu SO i vratite narodu mandate”, traže radnici od Dožića.
Nijednom rečenicom sindikat nikada nije optužio Vladu zbog prolongiranja davanja garancija ukoliko takva namjera uopšte i postoji. Niti su ikada spomenuli da je Vlada pet godina tolerisala postojanje ,,paralelnih” računa kolašinske Opštine, iako su odbornici SDP nekoliko puta Ministarstvo finansija upozoravali na bezakonje u Opštini. Malo je vjerovatno da zaposleni ne znaju da je godinama za njihove plate trošen novac kojeg nije bilo. Čuli su zaposleni u Opštini i koliko su političari za koje su napisali da su ,,radili i gradili” pojeli, popili i natočili goriva o njihovom trošku. Štaviše, sindikat koji je ćutao dok se to dešavalo, minulih mjeseci traži načina da nađe opravdanje za koaliciju Demokratske partije socijalista i Grupe birača.
Istina o načinu vođenja Kolašina od 2006. do prošle godine ne umanjuje razloge za štrajk, ali bi, svakako trebalo da kritike radnika usmjeri na drugu stranu. Da je tako onda bi bilo lako povjerovati da ih ne zanima ništa osim plata. Ovako, proizilazi da radničku muku neko odavno koristi kako bi naveo vodu na svoju vodenicu . Ili je tako, ili većina zaposlenih smatra da je jedino važno da oni primaju redovno plate, a da je nebitno koliko čelnici Opštine pri tom poštuju zakon i kako troše novac građana.
Istina je, izuzme li se riješenost da poštuje zakon, aktulena vlast do sada nije imala vidljivih rezultata kojima bi bar zadržala naklonost svih koji su za nju glasali. Po svemu sudeći, lokalni su čelnici previše naivno vjerovali kako će Vlada pohitati da davanjem garancija da šansu koaliciji DF, SNP i SDP da započne ozdravljenje opštine. Previše vremena je potrošeno na čekanje i do sada nije saopštena rezervna opcija iz izvršne vlasti šta će raditi ako ne dobiju sedam miliona kredita. S obzirom na to da im je bilo poznato s kakvim problemima se hvataju u koštac, logično je bilo da imaju i nekoliko varijanti rješenja najvećih kolašinskih nevolja. Sudbinu Kolašina nijesu smjeli ostaviti na volju državnoj vlasti. Čak i ako uspiju da se zaduže i ostvare namjere, negativni poeni zarađeni od oktobra do sada koaliciju DF, SNP i SDP mnogo će koštati. Građane, možda, još i više, jer altenativa sadašnjoj vlasti vraćanje je na staru praksu koja je Kolašinu donijela titulu grada koji umire.
Dragana ŠĆEPANOVIĆ