Većina graničnih prelaza je zavorena ali je pitanje kako će se kontrolisati brojni ilegalni kanali prema susjednim državama. Monitorov dobro obaviješteni izvor smatra da tih puteva ima toliko da granična policija ne može stići da ih pokrije i kontroliše
Na sjevernim graničnim prelazima, posebno onima prema Srbiji, ovih dana bilo je dramatično. Nakon zatvaranja prelaza od strane Srbije, crnogorski državljani, najviše studenti, morali su nerijetko pješice preći put do prelaza u Crn Goru .
„Ovakvu situaciju vidio sam još jedino kada je bilo ratno stanje prije dvadeset godina. Moja ćerka se nekako prebacila do graničnog prelaza na srbijanskoj strani, a onda je, sa većom grupom putnika, prepješačila oko kilometar i po do našeg prelaza“ – kazao je za Monitor Beranac koji je čekao ćerku na crnogorskom graničnom prelazu. .
On je sa kćerkom poslije toga prošao proceduru koja je propisana i javio se zdravstvenoj službi.
Dok je na na zvaničnim graničnim prelazima situacija bila takva, mada je većina u međuvremenu zatvorena, pitanje je kako će se kontrolisati brojni ilegalni kanali na crnogorskoj granici prema susjednim državama, i da li će stati švercerski poslovi.
Monitorov dobro obaviješteni izvor smatra da tih puteva ima toliko da granična policija ne može stići da sve pokrije i kontroliše.
„U planinskim predjelima prema Kosovu tih makadamski puteva, koji su lako prohodni za terenska vozila, ima mnogo. Pogranična policija niti ima ljudstva niti opreme da stigne sve da pokrije u svakom trenutku. To je idealna situacija za švercere“ – kaže naš izvor.
Prema njegovim riječima, na graničnom pojasu Crne Gore i Kosova, na području opština Rožaje, Berane, Andrijevica i Plav, postoji najmanje sedam ilegalnih planinskih puteva kojima se zaobilaze zvanični carinski prelazi.
Ti putevi su nekada dobro zamaskirani, ali ih je prema operativnim saznanjima i po koordinatama lako naći – kaže taj policijski izvor.
„Jedan od puteva vodi od sela Boge, iz Crne Gore, preko planine Hajle, do sela Hadžovići. Ovo selo čije su koordinate 2330-3169 veoma je poznato po švercu svih vrsta roba. Nalazi se praktično na samoj granici, malo unutar teritorije Kosova.Drugi ilegalni put na crnogorsko-kosovskoj granici vodi od švercerski takođe dobro poznatog sela Bandžov, zatim preko Hajle do Rugovske klisure.Treći put vodi preko sela Bjeluhe na Čakoru. To je nekadašnji prelaz koji je kontrolisala vojska. Danas nije u funkciji, osim, naravno, za švercere i kriminalce“ – kaže naš izvor iz policije.
Prema njegovim riječima, ukoliko Bjeluhe „zataje“, onda na planini Čakor postoje još dva ilegalna švercerkska puta, sa takođe poznatim koordinatama. Oni se nalaze u blizini nekadašnjeg planinarskog doma na ovoj planini iznad Murine i Plava.
„Jedan od takvih puteva je i onaj koji vodi u blizini sela Pepići, čije su koordinate 2823-3105. Sedmi put kojim se zaobilazi granični prelaz na Kuli, a kojim mogu da idu i cisterne sa naftom, malo prije carinskog prelaza ulazi u šumu, i silazi do sela Radavac na Kosovu“, kaže naš izvor.
On napominje da su ti putevi naročito frekventi tokom ljeta. Tu se koriste sva prevozna sredstva, od motokultivatora, traktora i „tamića“, odnosno malih kamiona, do šlepera. Ljeti su u upotrebi motori i bagi, a zimi konji i motorne sanke.
Na području plavske opštine prohodni su i putevi koji vode prema Kosovu preko planine Bogićevice. Iz ove opštine se ilegalno može doći i do Albanije, a to je najlakše učiniti putem koji od Gusinja vodi preko sela Vusanje.
Južnije, u blizini Ulcinja, postoje najmanje dva ilegalna puta prema Albaniji i oba vode preko rijeke Bojane.
Jedan od njih je u Gornjem Štoju, a drugi u Zoganju, odnosno na putu koji vodi prema Svetom Đorđu.
Ako se žele zaobići zvanični granični prelazi prema Hrvatskoj, onda se, kako kaže naš sagovornik, najčešće koriste putevi preko brda Ilinica ili Studeno, koji izlazi na Viteljinu, kao i preko Ravnog Brijega, odnosno sela Dubravka ili Mrcine. Ovaj put je jedan od starih puteva, ali je veoma dobro očuvan.
Iz Crne Gore se prema Bosni i Hercegovini ilegalno najčešće prelazi preko pet do šest puteva, koji vode iz više opština.
Jedan od poznatijih policijski neobezbijeđenih puteva je onaj kojim se od Risna i Graba, preko Kruševice stiže do Trebinja. Riječ je o starom austrougraskom putu.
Makar dva ilegalna puta prema Bosni i Hercegovini vode iz pravca Nikšića. Jedan je preko sela Crkvice i tim putem se stiže do Bileće, a drugi put je Grahovo – Nudo – selo Aranđelovo, koji vodi do Trebinja.
Za Bosnu i Hercegovinu se ilegalno može stići i sa područja Pljevalja. Jedan od tih puteva vodi preko planine Kovač, i izlazi na Čajniče. Drugi je onaj koji vodi prema Foči preko Krnje jele i sela Šula.
Iz Pljevalja se može ilegalno i za Srbiju, neobezbijeđenim putem preko Jabuke. Za Srbiju se ilegalno ide i putem preko Trešnjevice kod Bijelog Polja, ali i starim putem od Petnjice preko udaljenih sela Savin Bor i Kruščica.
Dok svijet stoji zastrašen pred pandemijom virusa šverceri neće mirovati i stati sa svojim poslovima, razrađenim i utabanim stazama, na ilegalnim graničnim prelazima.
Tufik SOFTIĆ
HORIZONTI4 sedmice
FOKUS4 sedmice
DANAS, SJUTRA4 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice
INTERVJU4 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice