Na stotine hiljada eura i mnogo rada biće potrebno da se vodosnabdijevanje u Kolašinu dovede u red. Godinama, tokom ljeta, gotovo stalno bez vode su prigradska naselja na visočijim kotama. Većina kolašinskog vodovoda rađena je neposredno poslije Drugog svjetskog rata, a „nove“ azbestne cijevi čine dio mreže rekosntruisane prije 40 godina
U prigradskim naseljima „grada voda“, kako zovu Kolašin zbog nekoliko fabrika za flaširanje vode, slavine su većim dijelom ljetnjih mjeseci suve. Redovne restrikcije su svakodnevica stotina potrošača na „visočijim kotama“. Gubici zbog dotrajale mreže, vodoizvorište i hlorinatorska stanica u vrlo lošem stanju, azbestne cijevi jednog od vodovoda, neracionalno trošenje… samo su neki od razloga za takvo stanje.
Kolašin se snabdijeva vodom iz vrela Mušovića Rijeka, koji se nalazi na oko tri i po kilometra istočno od grada. Prema zvaničnoj dokumentaciji, izdašnost tog izvorišta je 170 l/s. To godinama ne garantuje uredno snabdijevanje, naročito u periodu od polovine jula do početka novembra.
Stručna komisija, koju su formirali u Javnom preduzeću Vodovod i kanalizacija konstatovala je, između ostalog, da su vodoizvorište i hlorinatorska stanica u vrlo lošem stanju, pa je potrebno hitno reagovati. Iz nalaza koji je sačinila komsija, vidi se i „da su osnovna sredstva i oprema u vrlom lošem stanju, a zdravlje potrošača bi moglo biti ugroženo“. Utvrđeno je i da se 30 odsto vode gubi, zbog oštećenja na glavnim vodovima starog i novog vodovoda i sekundarne mreže.
Kaptaže izvora su neobezbijeđene, a izvorište neograđeno i neosvijetljeno, konstatovala je komisija. Na izvorištu u Mušovića Rijeci velika količina vode otiče u Kolašinsku rijeku.
„Treba sagledati da li je isplativije fazno mijenjanje cijevi novog gradskog vodovoda ili mijenjati kompletnu mrežu sa cijevima većih profila i od materijala koji ne ugrožavaju zdravlje ljudi. Potrebna je i oprema kojom bismo mogli pouzdano utvrditi na kojim lokacijama dolazi do gubitka vode. Opštinski organi, preko svojih inspekcija, trebalo bi da povećaju kontrolu nenamjenskog trošenja vode, posebno u prigradskim naseljima i posebno tokom ljetnjih mjeseci“, sugerisali su iz JP Vodovod i kanalizacija.
Mreža starog kolašinskog vodovoda, građenog 1946. godine, propala je zbog starosti. Radovi na „novom”, izgrađenom prije skoro četiri decenije, su urađeni izuzetno nekavalitetno. Direktor „Vodovoda i kanlizacije“ Momčilo Bulatović, prije nekoliko mjeseci, apelovao je da u Opštini nađu rješenje za zamjenu nekvalitetnog materijala ugrađenog u „novi” vodovod. Cijevi tog vodovoda, kako je od ranije poznato, od azbesta su, a to, kaže Bulatović, Kolašincima ne garantuje ni uredno vodosnabdijevanje ni zdravlje.
Bulatović je objasnio i da bi se stanje značajno popravilo stavljanjem u funkciju „novog“ rezervoara u Dulovinama. Time bi, tvrdi on, značajno bilo popravljeno vodosnabdijevanje u prigradskim naseljima. Navodno, treba samo izgraditi transportne cijevi od rezervoara do mreže u Ulici Boška Rašovića.
„Novi“ rezervoar u Dulovinama, u stvari je jedna od starijih „kapitalnih investicija“, započeta 2008. godine, teška pola milona eura. Kapacitet tog rezervoara, koji nikad nije stavljen u funkciju, je 3.000 kubnih metara, a planirano je bilo da „riješi vodosnabdijevanja na duži niz godina“. Javnosti je i dalje nepoznato zbog čega rezervaoar nikada nije profunkcionisao. Sada, tvrde u „Vodovodu i kanalizaciji“ potrebna su neznatna ulaganja pa da Kolašinci konačno imaju koristi od tog dijela vodovodne infrastrukture.
S druge strane, mnogo više novca je potrebno da se kolašinski vodovod dovede u red. U kolašinskoj lokalnoj upravi računaju na sredstva iz IPA fondova, koji su, tvrde, dijelom obezbijedili.
„Nadležni organi Opštine pripremili su dokumentaciju za sanaciju postojećeg i izradu novih vodoizvorišta, sanaciju kompletnog prostora hlorinatorske stanice, nabavku opreme, savremeniju fizičku zaštitu vodoizvorišta… Za to je iz evropskih fondova za prekograničnu saradnju obezbijeđeno 250.000 eura“, saopšteno je iz Opštine.
Kada je riječ o sanaciji vodovodnog sistema, planirano je da se uradi „generalna koncepcija snabdijevanja grada i prigradskih naselja, kao i da se podijele područja vodosnabdijevanja na visinske zone“. Oko 150.000 eura vrijednost je interventnih mjera sanacije kvarova i nedostataka na primarnoj vodovodnoj infrastrukturi.
Bulatović, kao vrlo značajno, ističe idejno rješenje vodovodnog sistema, koji bi obezbijedio potrebne količine vode za piće, sanitarne potrebe, protivpožarnu zaštitu, ali i osnježavanje staza ski-centara Kolašin 1450 i Kolašin 1600.
„Zahvatanjem dodatne količine vode za potrebe gradskog vodovoda stvoriće se uslovi za značajno poboljšanje vodosnabdijevanja Kolašina, a tako i za razvoj grada. Predloženim rješenjem, zahvatanje vode predviđeno je neposredno ispod izvora Ljevaje na koti od 1290 mnv“.
Na taj način vodovodi dva kolašinska skijališta mogli bi uskoro postati sastavni dio opštinskog preduzeća Vodovod i kanalizacija. Ukoliko do dogovora dođe, i gazdovanje instalacijama za osnježavanje staza na privatnom i državnom skijalištu bilo povjereno kolašinskom preduzeću. To bi podrazumijevalo da bi u mrežu vodovoda bila uključena i druga vodoizvorišta i vodotoci, čime bi se povećala izdašnost postojećih vodoizvorišta. Takođe, objašnjavaju iz „Vodovoda i kanalizacije“, obezbijedila bi se dovoljna količina vode za svu infrastrukturu, koja bude izgrađena na skijalištima, a koja podrzumijeva i nove hotele, restorane, motele…
Bulatović tvrdi da su stručno neutemeljene ocjene da je zbog izgradnje dva ski-centra na Bjelasici, odnosno, krčenja šume za skijaške staze, došlo do smanjenja izdašnosti izvorišta. Stručne procjene o tome, kaže on, nijesu rađene.
„Mislim da ne treba spekulisati bez naučnih dokaza. Nijesu stručno potkrijepljene tvrdnje da je zbog krčenja šume za staze došlo do smanjenja vode na izvorištu. Mislim da je riječ o neznatnom prostoru, koji nema uticaj u tom smislu. Ipak, u narednom periodu trebalo bi na tom prostoru okončati svu eksploataciju drveta. Takođe, kontinuirano treba pošumljavati djelove gdje je eksploatacija već obavljena”, kaže on.
Za 2021. planiran je i projekat izgradnje postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda (PPOV). Kako najavljuje Bulatović, idejni projekat je završen, ali i Studija razvoja vodovodnog i kanalizacionog sistema. PPOV će se raditi u dvije faze, a planirano je da se finansira većinom iz IPA fondova. Ukoliko se planovi ne obistine, Kolašin bi se mogao naći pred još većim problemom, s obzirom da se u tom gradu trenutno gradi nekoliko hotela i stambenih zgrada.
Dragana ŠĆEPANOVIĆ
INTERVJU4 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice
FOKUS4 sedmice
INTERVJU4 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
HORIZONTI4 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
Izdvojeno4 sedmice