Tek nakon što je u  gradskom dijelu Kolašina izgrađeno na desetine zgrada i hotela, predstavnici lokalnog parmenta, primjećuju da je riječ o “gradnji koja nije u skladu sa propisima”. Do sada su to ignorisali, a kritičare građevinskog buma nazivali “kočničarima razvoja”

“U Kolašinu se trenutno odvija gradnja koja nije u skladu sa propisima. Neke zgrade bukvalno niču na trotoarima…Zauzetost građevinske parcele je kod nekih objekata i do 100 odsto, što nije u skladu sa Zakonima o izgradnji objekata. Kašnjenje donošenja planskih dokumenata koristi se za zloupotrebe i za izdavanje građevinskih dozvola, koje nijesu u skladu sa planovima razvoja grada”.  Taj sažeti opis  kolašinskog urbanističkog haosa, iz Odbora za planiranje i uređenje prostora i komunalno-stambenu djelatnost Skupštine opštine (SO) poslali  su, nedavno, na adrese   resornog  ministarstva  i građevnsko – urbanističke inspekcije.

Odbor zahtijeva od resornog ministarstva i građevinske inspekcije da se obavi inspekcijski nadzor nad stambeno-poslovnim objektima u izgradnji u okviru Detaljnog urbanističkog plana (DUP) Centar. Članovi tog skupštinskog tijela traže da nadležna inspekcija utvrdi da li je došlo do prekoračenja gradnje kada je riječ zauzetosti građevinske parcele i prekoračenja spratnosti zgrada u izgradnji u odnosu na pozitivne zakonske propise i izdate građevinske dozvole.

“Izdati obavezujuća rešenja investitorima koji nijesu poštovali date procedure. Izvršiti provjeru izdatih građevinskih dozvola i urbanističko-tehničkih uslova (UTU), u odnosu na DUP Centar i zakon, kojim je regulisana ta oblast. Ustanoviti odgovornost, odnosno nadležnosti, onih koji su kršili zakonske procedure”, neki su od zahtjeva kolašinskih odbornika upućenih Minisatrstvu  prostornog planiranja, urbanizma i državne imovine.

Dopis, kojim se  traži hitnu rekaciju države   mogo bi biti primjer odgovornosti, ažurnosti i brige o svom gradu, da je poslat prije tri godine  kada je započeo, takozvani, građevinski bum u Kolašinu. Na terenu je odmah  bilo vidljivo   kršenje propisa i svi problemi  DUP Centar Kolašin.  Sada, kada su sve pojave o kojima odbornici pišu uzele maha i od njih ostao pošteđen tek djelimično najuži centar grada,  vapaj upućen resoru Janka Odovića više liči na  pokušaj “pranja”  savjesti.

Članovi odbora su, istovremno, i članovi stranaka, koje su do prije pola godine sve one koji su tvrdili isto što sada piše u pismu Odoviću i inspekciji, nazivali “kočničarima razvoja grada”.  Naknadna pamet došla je u trenutku kad je ograničena mogućnost intervencije.

Većina  predstavnika  lokalne zakonodvane vlasti,  potpisnika zahtjeva,  već godinu i po,  ne želi da dignu ruku čak ni  da se na dnevni red  SO stavi predlog zaključka kojim bi u centru grada bila obustavljena gradnja, osim one na javnoj infrastrukturi.  To je predlagao opoziconi odbornik Bojan Zeković (SDP) objašnjavajući da bi moratorijum važio do donošenja izmjena i dopuna postojećeg DUP-a. Takođe, peticijom koju je potpisalo 152 Kolašinki i Kolašinaca početkom prošle godine, traženo je stavljanje van snage postojećeg plana. Iz lokalne uprave nijesu nikad odgovorili na tu inicijativu.

Zekovićeve kolege iz Pokreta Zajedno gradimo Kolašin (DPS, SDP, SD i nestranačke ličnosti), Marta Šćepanović i Balša Cvetković,  nedavno su predložili  Odboru  sazivanje sjednice na kojoj bi se razgovaralo o izradi urbanističkog projekta za uže jezgro grada.

Oni su podsjetili da je “kao ključni problem u investicionom talasu gradnje u opštini Kolašin postavljeno pitanje centra grada i važećeg DUP Centar. Objašnjavaju da svojom inicijativom žele da zaštite “jezgro grada i njegove ambijentalne vrijednosti od urbanističkog uništavanja”. Kroz izradu urbanističkog projekta, kojim bi se definisao spoljni izgled objekata, kulturnih dobara i koji bi postao dio PUP-a, kako kažu, omogućila bi se zaštita te zone.

U Kolašinu se i dalje gradi prema planu grada koji je donesen 2008. godine, a od novog DUP nema ni naznaka, saopštili su nedavno iz Incijative Zeleni Kolašin.  Kako tvrde, tokom minulih 12 mjeseci nije se desilo ništa što bi spriječilo uništavanje prostora u gradskom jezgru. Prema informacijama koje su dobili iz resornog Ministarastva, objašnjavju, ni ugovor sa rukovodiocem izrade plana do sada nije potpisan.

“U suštini, gradi se na osnovu planova starih više od 15 godina i skrojenih tako da se u Kolašinu poređa što više privatnih zgrada, bez obzira na posljedice po kvalitet javnih prostora, javnih usluga i životne sredine. Podsjećamo da je i lokalna samouprava u februaru prošle godine govorila o tome kako važeći planovi doprinose uništavanju prostora u Kolašinu jer predviđaju previše obimnu gradnju i da će zbog toga tražiti pomoć od nadležnog ministarstva. Danas možemo da konstatujemo da se za proteklih godinu dana nije desilo ništa što bi doprinijelo rješavanju ovog problema”, kažu  su iz Incijative.

Podsjećaju da  je u aprilu prošle godine donesena Odluka o izradi izmjena i dopuna DUP Centar. U Odluci je pisalo da je rok izrade 11 mjeseci od dana potpisivanja ugovora sa rukovodiocem izrade planskog dokumenta. Stari plan je ostao na snazi do donošenja ovih izmjena i dopuna.

Nove građevine, tvrde, ogromne su, zauzimaju cijele parcele, šire se na trotoare, naslanjaju na obližnje kuće, kriju fantomske i nelegalne spratove ispod strmih krovova, zaklanjaju svjetlost, često nemaju priključak na kanalizaciju…

“I mi samo možemo sa sjedimo sa strane i gledamo kako se gomilaju. Ministarstvo ne zna kad će biti zaključen ugovor za izradu novog plana. Opština je, u međuvremenu, prestala da prepoznaje da je ovo uopšte problem, reklo bi se. Bravo svima. Sigurni smo da će strani turisti i domaći investitori biti oduševljeni rezultatima ovakvog razvoja u godinama koje dolaze, jer svakako su važni samo njihovi interesi i mišljenja o budućnosti našeg grada”, zaključuju iz te inicijative.

U programskom zadatku, koji je Vlada usvojila lani, zajedno sa  sa odlukom o revidovanju DUP-a, navodi se da je cilj “stvaranje kvalitetnog prostora u ambijentalnom, funkcionalnom i arhitektonskom smislu, kao i stvaranje planskih pretpostavki za realizaciju predviđenih sadržaja”. Istovremeno, ocijenjeno je da važeći DUP do sada nije realizovan u potpunosti.

”Nije ostvarena planska zaštita i rekonstrukcija starih objekata sa karakterističnom gradskom arhitekturom, zbog neizainteresovanosti privatnih vlasnika za zaštitu vrijednog graditeljskog tkiva i nemogućnosti Opštine da otkupi i rekonstriše. Od osnovnih planskih ciljeva takođe koji nije ostvaren je i podizanje nivoa urbaniteta (gradnja uz ulicu, ulični blokovi. trgovi, podzemne garaže, “raščišćavanje unutrašnjosti blokova)”, piše u programskom zadatku.

U narednom planskom dokumentu, sugerisano je, akcenat treba staviti na rekonstrukciju arhitektonski vrijednih objekata i izgradnju objekata od javnog interesa. Posebna pažnja izmjenama i dopunama DUP Centar, između ostalog, trebalo bi da bude posvećana uređenju javnih površina, između ostalog i glavnoj ulici i parkovima.

                                                                             Dragana ŠĆEPANOVIĆ