Povežite se sa nama

OKO NAS

SOCIJALNO STANOVANJE NA SJEVERU: Podstanari – ničija briga

Objavljeno prije

na

Rijetke su opštine na sjeveru koje su napravile vidljive iskorake u sprovođenju politike socijalnog stanovanja. Nema ni precizne evidencije o broju domaćinstava koji su podstanari. U Udruženju Moj dom smatraju da građani „bez krova nad glavom“ čine najugroženiju grupu stanovnika

 

Kolašinka Sanja Bukilić je već pola godine bez krova nad glavom. Bravu na stanu u kojem je živjela zamijenio je izvršitelj. Ispostavilo se da su prostorije u naselju Smajlagića Polje, koje joj je na korišćenje dala Opština, privatno vlasništvo. Bukilić se sada seli iz kuće u kuću svojih rođaka, jer nema novca da plati stan.

„Država i Opština su dopustile da sam, već mjesecima, praktično na ulici.  Zavisim od dobre volje rođaka. Nezaposlena sam, liječim se od karcinoma i nemam novca ni za ljekove. Ne postoji način na koji bih mogla da plaćam stanarinu. Ja već od neredne sedmice ne znam gdje ću spavati”, ispričala nam je Kolašinka.

Opština nema rješenje jer, kako kažu, nema ni jedna stambene jedinice koju bi mogli podijeliti ljudima u nevolj, sličnoj Sanjinoj. U kolašinskoj, kao ni u još nekoliko opština na sjeveru, nemaju ni evidenciju o broju sugrađana podstanara. Postoje samo neprecizni podaci o porodicama koje koriste privremeni nužni smještaj. Odnos lokalne vlasti prema tom problemu najbolje odslikava činjenica da je zgrada namijenjena Kolašincima bez krova nad glavom nezavršena i nakon 14 godina od početka gradnje.

Mojkovčani se, zato, hvale činjenicom da su izgradili petnaestak stanova namijenjenih sugrađanima koji nemaju svoj dom. Ipak svjesni su da je to malo, pa im je u planu, kažu, nastavak socijalne gradnje, ukoliko naiđu na razumijevanje sa državnog nivoa. Još u nekoliko opština ocjenjuju kako su, bez pomoći sa strane, nemoćni da značajnije pomognu stanovnicima bez riješenog stambenog pitanja.

Porodica Bulatović u Bijelom Polju polovinu svojih mjesečnih prihoda izdvaja za stanarinu.  Deceniju i po sanjaju o svojoj kući ali su, kako su ispričali Monitoru,  temelji započete kuće već urasli u travu. Novca za nastavak gradnje nije bilo, pa svaki početak mjeseca donosi i strah hoće li moći platiti kiriju za jednosobni stan u prigradskom naselju. „Strah nas je da saberemo koliko smo za 15 godina novca potrošili za kiriju. A drugačije nijesmo mogli. Pritisle nameština, bolesti, posla ima samo povremeno. Imamo sreće što su vlasnici stana u kojem živimo tolerantni, pa nekad čekaju stanarinu i po nekoliko  mjeseci”, objašnjavaju u tom domaćinstvu.

Prema popisu iz 2011. godine u Crnoj Gori je 9,6 odsto (18.425 domaćinstava)  podstanarskih porodica. Kod roditelja, djece ili drugih rođaka stanuje 5,7 odsto  (10.980) domaćinstava. Koliko je na sjeveru domaćinstava u toj situaciji  nepoznanica je, kaže  predsjednik Udrženja podstanara Moj dom Dragan Živković. „Sve mimo zvaničnih podataka koje je iznio Monstat nakon posljednjeg popisa, bilo bi nagađanje. Naše udruženje je pokušalo doći do tačnog broja podstanara u sjevernim opštinama. Međutim, teško je bilo šta uraditi bez sredstava neophodnih da bi se to realizovalo. Upravo zato smo inicirali izradu registra podstanara, jer je to jedini način da saznamo koliki je broj podstanara u Crnoj Gori i kakav je njihov socijalni karton”, kaže Živković za Monitor.

Registar je, objašnjava on, jedini način da se stekne slika veličine tog problema. A zatim i počnu donositi konkretni socijalni programi, pa i zakon/program socijalne stanogradnje. Ipak, Živković tvrdi da je iz dosadašnjih aktivnosti Udruženja jasno da najteže žive podstanari u sjevernim opštinama. „Na to nam ukazuju činjenice da je najveća stopa nezaposlenosti upravo na sjeveru Crne Gore kao i činjenica da su plate drastično manje nego, recimo, u Podgorici ili primorskim gradovima. Istina, cijene zakupa stanova/kuća u sjevernim opštinama su niže nego u ostalim opštinama, no ako bi uzeli opštu sliku visine plata i broj nezaposlenih  u tim  opštinama, lako je izračunati da su podstanari u sjevernim opštinama najugroženiji”, zaključuje naš sagovornik.

Socijalna stanogradnja i socijalni programi na sjeveru su, smatra Živković,  „izuzetno slabi, pa skoro i da ne postoje”. On podsjeća na činjenicu da u nekim opštinama ne postoje socijalni stanovi za najugroženije građane koji više nemaju načina da plaćaju zakupe. „Čak smo imali nekoliko primjera da u sjevernim opštinama država jednostavno nema mogućnosti da obezbijedi nužni smještaj porodicama koje više ne mogu izdržati teret podstanarstva iz objektivnih razloga. Ti ljudi su danas beskućnici. Mislimo da je to, u 21. vijeku, u ovako maloj državi,  više nego sramno”, kažu u NVO Moj dom.

Živković skreće pažnju na crnogorski paradoks – s jedne strane ogromna stanogradnja u privatnoj režiji i preskupi stanovi,  a s druge država koja se „uopšte nije bavila socijalnom stanogradnjom”. Izostao je, tvrdi on, i bilo kakav povoljan program kojim bi podstanari došli do krova nad glavom. „Imamo rasipanje miliona na propale projekte, a nemamo novca za one za koje najviše treba. Dakle, nema ni govora da možemo biti zadovoljni rješavanjem pitanja podstanara u bilo kojoj opštini, a pogotovu ne na sjeveru”, zaključuje predsjednik NVO Moj dom.

U tom udruženju tvrde da su podstanari najnezaštićenija populacija građana u Crnoj Gori. Njihovu situaciju je dodatno otežala pandemija. Uprkos tome, ljudi bez svojeg stambenog prostora, kaže Živković, „nigdje nijesu evidentirani kao najugroženija populacija“.

U Udruženju podstanara osmisli su i način za početak rješavanja tog, tvrde, gorućeg  problema. „Pravi i jedini istinski put ka rješenju je usvajanja evropske prakse socijalnog stanovanja. U evropskim državama itekako se bave podstanarima,  kao najranjivijom  socijalnom  grupom. Otuda imamo izgradnju socijalnih zgrada,  pa i cijelih naselja upravo samo za podstanare. Ti stanovi se rentiraju po potpuno prihvatljiv cijenama. Recimo,  u Holandiji,  možete zakupiti stan za 150–200 eura na mjesečnom nivou,  a primate platu od 2.000 do 3.000”, kaže  Živković.  Podsjeća i da je Berlin  otkupio 20.000 stanova „kako bi pomogao podstanrima u tom  gradu”. Crna Gora bi, preporučuje on, trebalo da usvoji slične primjere socijalnih politika i socijalne stanogradnje.

Put ka rješenju je i donošenje novog Zakona o socijalnom stanovanju. „Ali, ako ćemo donositi zakon koji se neće sprovoditi u djelo, onda ćemo kao posljedicu imati pravu socijalnu bombu koja otkucava,  a koja će nam svima eksplodirati u lice. Država mora shvatiti da ogroman broj porodica  nema  šansu da riješi svoje stambeno pitanje. Projekat 1000+ koji je ponuđen kao rešenje nije pravi projekat,  što se i pokazalo“, ocjenjuje Živković.

Prema nezvaničnim podacima iz nekoliko lokalnih uprava na sjeveru, podstanari, uglavnom, imaju najniže plate, često su u potrazi za poslom ili uopšte nijesu radno sposobni. U sličnoj su situaciji i oni koji koriste opštinske provremene nužne smještaje, često vrlo neuslovne za život. Najslikovitiji primjer je Dom učenika u Kolašinu u kojem već četri godine nema čak ni struje.

                                                                             Dragana ŠĆEPANOVIĆ

Komentari

Izdvojeno

SMRT PORODILJE IZ ULCINJA U BARSKOJ BOLNICI: Dug put do istine

Objavljeno prije

na

Objavio:

Tužilaštvo je pokrenulo istragu o smrti mlade Ulcinjanke Drite Tafe koja je umrla u subotu od komplikacija izazvanih porođajem u Opštoj bolnici u Baru sredinom septembra. Govori se i o nizu drugih tragičnih slučajeva, ali još niko nije spreman da za to preuzme odgovornost iako su sada javnost, a posebno žene, glasnije nego ikada ranije

 

 

Ako smo ranije imali nadu da će se istina o slučaju brzo utvrditi,  nakon nalaza nekakve komisije i izjava direktora Opšte bolnice u Baru Igora Karišika svjesni smo da nas čeka dug i težak put da bi saznali istinu“, kaže za Monitor Hatidže Neljaj,.direktorka ulcinjskog SOS telefona za žene i djecu žrtve nasilja.

Ona ističe da u saradnji sa drugim ženskim organizacijama sa kojima su u Ulcinju u četvrtak organizovali protestno okupljanje pod nazivom Želimo istinu za Dritu,  neće stati. “Dugujemo to Driti, Asmiri, Ajli, Naidi i svim drugim ženama, njihovoj djeci i sebi samima“, poručila je Neljaj.

Iz barske bolnice su kazali, da se tri dana nakon smrti porodilje nijesu oglašavali, “kako bi se provjerile sve činjenice uvidom u postojeću medicinsku dokumentaciju i uzele izjave od svih učesnika u liječenju pacijentkinja Drite Tafa i Asmire Aljošević“.

“Komisija za kontrolu kvaliteta u Opštoj bolnici Bar zaključila je da su u liječenju tih porodilja ispoštovana sva medicinska načela i sva pravila struke, u skladu sa trenutno važećim protokolima“, izjavio je Igor Karišik,  direktor te zdravstvene institucije.

Driti Tafi je 13. septembra urađen treći carski rez. No, tom prilikom je došlo do podvezivanja mokraćovoda. Tafa je hitno upućena u Klinički centar Crne Gore (KCCG), gdje joj je instalirana spoljašnja sonda, kako ne bi došlo do zastoja bubrega. Nakon novih analiza i snimanja, postavljena joj je sonda u organizam, ali je brzo došlo do sepse i u subotu, 2. novembra, Drita je preminula.

Dr Karišik tvrdi da je u barskoj bolnici komplikacija brzo prepoznata i da je pravovremeno reagovano. “Da nije bilo prepoznavanja komplikacije, radilo bi se o ljekarskoj grešci. Da nije pravovremeno reagovano, govorili bismo o krivici. Oba elementa greške i krivice u ovom slučaju nema”, istakao je.

Mustafa CANKA
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od petka 8. novembra ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

OKO NAS

ULCINJSKI PUT DO LUKE: Studija do nove godine, a onda…

Objavljeno prije

na

Objavio:

Ulcinj je jedini grad na Primorju koji nema luku ili marinu, za kojima je potreba očigledna.  Do kraja godine biće urađen dokument koji će pokazati kojom maršrutom treba dalje ići

 

 

„Ovo je san koji su generacije čekale, i od danas ćemo početi da ga ostvarujemo, vraćajući Ulcinju vjekovnu tradiciju pomorstva. Studija izvodljivosti je prvi korak koji radi Opština Ulcinj za izgradnju luke na svojoj teritoriji. Znamo kako, šta treba raditi da bi Ulcinj imao pomorsku luku i u budućnosti razvijenu djelatnost na moru“, kaže predsjednik Opštine Ulcinj Genci Nimanbegu.

On je prošle sedmice sa predstavnikom hrvatske firme Marecon, čije je sjedište u Rijeci, Ivanom Žigom, potpisao ugovor o izradi Studije izvodljivosti za izgradnju luke u Limanu.

Najavljeno je da će za tri mjeseca inženjeri te kompanije, koji su učestvovali u izgradnji pomorskih građevina duž cijele hrvatske obale, izraditi ovaj dokument koji će pokazati što je optimalno da se napravi ispod zapadnih zidina ulcinjskog Starog grada: marina ili luka.

Iz lokalne samouprave tvrde da će se nakon toga krenuti u izradu glavnog projekta, koji bi trebao biti gotov početkom 2026. godine, a da bi radove na budućem objektu morala da finansira Vlada Crne Gore.

Ideju o gradnji jednog takvog objekta u Limanu pozdravila je i opozicija u Ulcinju navodeći da ovaj grad sa svojim geografskim položajem, slavnom pomorskom tradicijom i turističkom budućnošću zaslužuje da ima luku.

Daleko je, dakle, još do prave luke ili marine u Ulcinju. Oni sa boljim pamćenjem sjetiće se da je u ljeto 2018. godine, upravo u zgradi lokalne uprave, predstavljen projekat izgradnje marine u Limanu koja je trebalo da ima oko 160 vezova, za plovila veličine od 5-15 metara. Navodilo se da bi “ta marina sa Pristanom, kao najfrekventnijim dijelom grada, bila povezana tunelom ispod Starog grada, a koji bi bio širok četiri metra, te isto toliko visok. Iz tunela bi lift vodio prema Starom gradu.”

Iz Opštine su optimistički poručivali da se do kraja godine mogu završiti sve administrativne procedure i nakon toga krenuti u traženje investitora. Ali, eto, poslije punih šest godina lako se može zaključiti da u akvatorijumu Limana nema ničega novog dok na tom prekrasnom dijelu ulcinjske obale niču nove zgrade i apartmani.

Prije dvije godine iz Vlade Crne Gore je objavljeno da bi, nakon ekološke rekonstrukcije, najbolje bilo da se marina nalazi u Port Mileni, koja je prirodna marina i koja je oduvijek bila mjesto gdje su u slučaju nevremena vlasnici čamaca sklanjali svoja plovila.

I Prostorno-urbanističkim planom Ulcinja je na Port Mileni predviđena izgradnja marine i privezišta sa 100 vezova. Prema procjenama eksperata iz osamdesetih godina 20. vijeka, marina u Port Mileni trebalo je da ima oko 400 vezova. Međutim, zbog ogromne nelegalne gradnje i uzurpacije opštinskog zemljišta u protekle četiri decenije moralo je doći do drastičnog umanjenja gabarita jednog takvog objekta.

Zato su se Ulcinjani, posebno ribari, morali zadovoljavati tek lučicom Kacema, koja se nalazi ispod istočnih zidina Starog grada, ali koja je u vrijeme jačeg nevremena nefunkcionalna, pa oni svoja plovila moraju izvlačiti na kopno ili ih sklanjati u Port Milena ili u Bojanu.

Već godinama se najavljuje i gradnja ribarske luke na početku Velike plaže, na prostoru od oko 81.000 metara kvadratnih, sa oko 80 vezova,. Sredstva za ovaj projekat obezbijeđena su iz programa MIDAS 2 sa Svjetskom bankom još 2018. godine.

Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede je saopštilo da očekuje da će građevinski radovi na rtu Đerane početi nakon ljetnje turističke sezone 2025. i da će izgradnja ribarske luke trajati dvije godine. Vrijednost radova procjenjuje se na 15 miliona eura.

“Ulcinj je dijete mora. Stoga je on uvijek napredovao postajući znamenito pomorsko, gusarsko ili trgovačko mjesto, kada su njegovi stanovnici bili okrenuti moru i Mediteranu. Posljednjih decenija smo, na svoju štetu, išli nekim drugim putevima. Sada je pravo vrijeme da se vratimo na staru maršrutu kako bi izgradnjom luke i/ili marine ovaj grad krenuo u novu razvojnu fazu”, kaže ulcinjska novinarka Arjona Resuljani.

Ona smatra da je realizacija projekta luke uz još nekoliko drugih infrastrukturnih objekata i izgradnju većih hotela preduslov da Ulcinj bude, kako to vole kazati naši zvaničnici, najveća razvojna šansa Crne Gore za 2030. godinu, odnosno veliki regionalni centar turizma.

 

Planovi za luku već gotovo pet stoljeća

Iako je Ulcinj imao prirodne luke (Valdanos, rijeka Bojana i Port Milena) koji su brodove štitili od južnih i sjevernih vjetrova, ipak je vazda postojala potreba da se bliže gradu sagradi veća luka. O tome je, na primjer, vladu u Veneciji izvjestio mletački sindik Đustiniani, koji je u Ulcinju boravio 1553. godine u studijskoj posjeti. On je predlagao da se od Starog grada u pravcu istoka napravi lukobran i da Mala plaža postane luka za ulcinjske brodove.

Ni ta se ideja nije realizovala, a Ulcinj je tri stoljeća kasnije imao oko 400 malih i velikih brodova, odnosno jednu od najvećih flota na čitavom Mediteranu.

Mustafa CANKA

Komentari

nastavi čitati

Izdvojeno

KAKO JE NOVINAR SAŠA RADOVIĆ POSTAO PERSONA  NON GRATA U OPŠTINI ZETA: Karleuša, priganice, mediji  i politika

Objavljeno prije

na

Objavio:

Na ovogodišnji Dan zetskih kolača i priganica koji  je predstavljen kako  najveći spektakl  u istoriji ove mlade opštine zbog nastupa Jelene Karleuše,  sjenku je svojim izvještavanjem, tvrde u Opštini Zeta, bacio novinar RTCG Saša Radović. Traže od rukovodstva Javnog servisa da ga oštro kazni, a oni su sa svoje strane novinara proglasili personom non grata

 

 

Pjevačica Jelena Karleuša je proteklog vikenda održala koncert u okviru festivala Dan zetskih kolača i priganica u kompleksu Plavnica u Zeti. Pred početak koncerta u Zeti saobraćajni haos, pa su mediji saopštili da je i muzička zvijezda od gužve jedva uspjela da dođe do bine.

Najveći muzički događaj od osnivanja ove opštine poklopio se sa praznovanjem Svete Petke. A pjevačicin  nastup je javno u televizijskoj emisiji ranije dogovorio poslanik Demokratske narodne partije Milan Knežević.

,,Zeta, čuvena po svojoj bogatoj istoriji i tradiciji, dočekala me je kao niko nikad. Hvala svima koji su bili u nepreglednim kilometarskim kolonama, hvala policiji Crne Gore, hvala Milanu Kneževiću i ministaru saobraćaja Maji Vukićević na divnom gostoprimstvu. Znam da mene Crnogorci vole kao i ja njih, ali je ovo prevazišlo sva moja očekivanja iako su mnogi govorili da ja u Podgorici neću zapevati”, izjavila je nakon koncerta Karleuša.

Njen koncert  bio je zakazan za 9. maj ove godine, ali ga je uprava Hotela Podgorica otkazala. Odluka je uslijedila nakon javnog Karleušionog oglašavanja povodom pitanja Rezolucije o Srebrnici. Ona je između ostalog navela da ,,Crna Gora po ko zna koji put glasa protiv Srbije, a da se pola Crnogoraca nalazi u toj istoj Srbiji i ne vidi neki moralni problem ili politički problem”. Onda je održala lekciju iz ,,istorije”, balkanskim narodima: ,,Jer svakom Crnogorcu je ded Srbin, svakom Hrvatu je ded ubijao Srbe, svakom Bošnjaku ded nije došao ni iz Turske, ni iz Saudijske Arabije jer smeta ono “ić” i razumevanje srpskog jezika, a svakom Albancu sa Kosova je ded bio u plemenskoj bandi koja je napadala srpsku vojsku koja se povlačila prema Grčkoj u Prvom svetskom ratu”.

Da se vratimo u sadašnjost. Dodatnu pozornost na ovaj spektakl, kako karakterišu iz Opštine Zeta, privukao je novinar RTCG Saša Radović svojim izvještavanjem o njemu. Radović poznat po svom opuštenom stilu izvještavanja, kao i po zabavno-humorističkom serijalu Zabjelo Republika, pitao je direktoricu Turističke organizacije Tatjanu Bojanić zašto je izbor baš pao na Karleušu, i da li (aludirajući na njen repertoar i stihove pjesme ,,Karli bič“)  „kokain ide s priganicama. Nakon uključenja tvrdi da ga je Bojanić upitala ,,Znači tako vi radite? A ostajete li duže da snimate?, pa dodala ,,U redu, snimite to što ste mislili, pa ćemo poslije toga razgovarati!”

,,Tu rečenicu sam, kao dugogodišnji novinar, koji je prošao mnogo toga, shvatio  kao direktnu prijetnju. Na šta je mislila tačno, mogu samo da pretpostavim, i kako bi ona ili neko drugi, ‘razgovarao’ sa mnom i ‘učio’ me poslu novinara”, saopštio je Radović. Dodao je da su odmah otišli sa manifestacije: ,,Sve ovo se dešavalo pred vozačem i snimateljem TVCG kao svjedocima. Danas sam cijeli dan pretrpan porukama. Ne samo iz Crne Gore, nego iz cijelog regiona, i 99 posto je pohvalno. Mene sada brine da će uticaj i pritisak politike i političara me po ko zna koji put kazniti u mojoj kući, TVCG i osjećam zabrinutost i stres. Nadam se da će oni koji rukovode kućom znati da se odupru tome”.

Da je bojazan novinara bila s razlogom, odmah su potvrdili iz Opštine Zeta koji su zatražili od RTCG da kazni Radovića zbog kako tvrde, ,,skandaloznog i nedopustivog” izvještavanja. ,,Manifestacija ,,Dani zetskih kolača i priganica” koju su posjetile hiljade i hiljada građana iz svih gradova Crne Gore i regiona od ranih jutarnih časova, prošla je bez ijednog incidenta, jedino se Saša Radović, porijeklom Zećanin, osjetio fizički ugrožen od Tatjane Bojanić. Iako televizijski snimak pokazuje da je jedino gospođa Bojanić trebalo da strahuje od fizičkog nasrtaja Radovića”, saopštili su iz Opštine Zeta.

Reagovali su i iz Sindikata medija koji su političare koji konstruišu i pozivaju na kažnjavanje, podsjetili na Zakon o nacionalnom javnom emiteru koji govori o nezavisnosti novinara: „Novinar i drugi zaposleni koji učestvuje u kreiranju programskog sadržaja Javnog medijskog servisa nezavisan je u svom radu i djeluje u interesu javnosti”. I upozorili da po istom zakonu ,,ne može prestati radni odnos, ne može mu biti umanjena zarada, promijenjen status u redakciji ili utvrđena odgovornost zbog stava ili mišljenja koje je izrazio u skladu sa profesionalnim standardima i programskim pravilima.“

Opština Zeta se žalila generalnom direktoru Borisu Raoniću i Savjetu RTCG. Traženo je da se pokrene hitna istraga u vezi sa postupanjem novinara Saše Radovića, kao i da se on disciplinski kazni.

,,Podsjećamo i da je pitanje etike nadležnost ombudsmana kojeg Javni servis uporno nema, da Savjet Javnog servisa ni na koji način ne može da preuzme ulogu ombudsmana ili kažnjava zbog načina na koji neko izvještava, a da Javni servis od aprila kada je donijet nezakonti Etički kodeks nije u stanju da formira etički odbor koji bi mogao da pokrene pitanje disciplinske odgovornosti”, upozorili su iz Sindikata medija.

Iz Opštine Zeta nijesu se zaustavili na ovome – zbog najave koncerta, kako tvrde u TO Zeta, svjetski poznate dive, Opština je najavila da će obavijestiti i Delegaciju EU u Crnoj Gori i sve relevantne adrese. Naveli su i da Radović,,u kontinuitetu sije mržnju i pokušava da diskredituje ljude koji imaju karijeru o kojoj on vjerovatno može samo da sanja“. Da je stvar otišla predaleko govori i to da je Opština Zeta proglasila novinara  personom non grata sa kojim neće imati više nikakvu saradnju, jer je, kako saopštiše,  on kao zetski potomak vrijeđao njih i njihove goste.

Predrag NIKOLIĆ

Komentari

nastavi čitati

Izdvajamo