RATNI ZLOČINI
Strugaru i Jokiću može se opet suditi
Županijsko državno odvjetništvo, kako je već objavljeno i u crnogorskim medijima, podiglo je optužnice protiv visokih oficira bivše JNA Jevrema Cokića, Mile Ružinovskog, Pavla Strugara, Branka Stankovića, Miodraga Jokića, Milana Zeca, Obrada Vičića, Radovana Komara, Vladimira Kovačevića zvanog Rambo i Zorana Gvozdenovića. Protiv njih predloženo je pritvaranje i raspisivanje potjernice, a optuženi su, između ostalog, za pogibiju 116 civila, uništavanje kulturnih i istorijskih spomenika i izazivanje ratnih šteta velikih razmjera na dubrovačkom području 1991. i 1992. godine. Većina optuženih nalazi se u Srbiji i Republici Srpskoj, a u Crnoj Gori žive Pavle Strugar i Radovan Komar. Iako zakašnjela, otpužnica donosi bitnu novost u odnosu na haške postupke vođene protiv Strugara i Jokića. Oni jesu pravosnažno osuđeni, odležali su po dvije trećine kazne i na slobodi su, ali se najveći dio postupka protiv njih vodio i po Strugarovoj i Jokićevoj odgovornosti za najžešći napad na Dubrovnik od 6. decembra 1991. godine. Nova optužnica proširena je i odnosi se na razdoblje od l. oktobra 1991. do kraja oktobra 1992. kada je i završen najveći dio borbenih djelovanja iz doba ,,rata za mir”.
Pravni stručnjaci napominju da se protiv Strugara i Jokića ne može voditi novi postupak za nedjela za koja su osuđeni u Hagu. Ako je riječ o novim okolnostima izvan već utvrđenih u Hagu, tada postoji mogućnost vođenja drugog postupka, na što i upućuje optužnica dubrovačkog ŽDO-a. Postupak protiv Vladimira Kovačevića Ramba Hag je ustupio pravosuđu Srbije, ali je postupak obustavljen zbog njegova liječenja. I za preostalih sedam optuženika, s obzirom na to da su državljani Srbije i Crne Gore, treba prije obaviti stručnu ekspertizu optužnice, napominju pravni stručnjaci. Naime, za sve njih su nadležna pravosuđa u Beogradu i Podgorici, a novonastale države na prostoru bivše Jugoslavije nemaju zaključen sporazum o izručenju svojih državljana. Stoga je jedina pravna mogućnost da Hrvatska Srbiji i Crnoj Gori dostavi dubrovačku optužnicu da bi se provjerili dokazi na kojima se temelji i procijenilo mogu li se optuženici kazneno goniti. Ako su dokazi valjani, kako se navodi u optužnici ŽDO-a, i ako ima novih kaznenih djela za Strugara i Jokića, i tada bi za desetoricu Sa ovog spiska bili nadležni sudovi u Beogradu i Podgorici.
L. BRAILO
SUZBIJANJE KORUPCIJE U CRNOJ GORI
Vlada zloupotrebljava statistiku
Vanja Ćalović, izvršna direktorica NVO Mreže za afirmaciju nevladinog sektora (MANS), optužila je Vladu Crne Gore da je zloupotrebljavala statističke podatke o korupciji u odgovorima na pitanja iz Upitnika Evropske komisije, te da je državna administracija uložila ,,strahovit napor” da se ,,problemi stave pod tepih”. ,,Mi smo imali priliku da vidimo dio Upitnika, odnosno dio odgovara na Upitnik EK i da smo, tim prije, još više zabrinuti zbog zloupotrebe statističkih podataka kako bi se zamazalo stvarno stanje”, kazala je Ćalović na okruglom stolu o korupciji, održanom u srijedu u Podgorici. Ćalović je kazala da je Crne Gora, nažalost, država u kojoj je lakše nabaviti kilogram kokaina nego pošteno i legalno doći do građevinske dozvole. Ona je ocijenila da treba da se sprovedu iskrene reforme u institucijama u kojima se nalaze ,,ljudi koji su učestvovali i u ratovima i u ubistvima, deportacijama, organizovanom kriminalu i koji su obezbjeđivali kriminalce iz Crne Gore i Italije”. ,,Takvi ljudi u ovakvoj državi ne mogu sprovesti reforme, prvo moraju da očiste sami sebe i te institucije i da bi onda mogli da počnu da rade nešto ozbiljnije od borbe protiv korupcije na najnižem nivou”, poručila je Ćalović. Predstavnici Uprave za antikorupcijsku inicijativu i policije saopštili su da su zadovoljni rezultatima ostvarenim u borbi protiv korupcije. Predstavnici Evropske komisije, OEBS-a i UNDP-ja u Crnoj Gori kazali su da je u borbi protiv korupcije ostvaren napredak, ali i da očekuju više konkretnih rezultata.
MEĐUNARODNI DAN LJUDSKIH PRAVA
Sjaj i bijeda u saopštenjima
Idilu koju su ombudsman Šućko Baković i ministar za ljudska i manjinska prava Ferhat Dinoša povodom 9. decembra Međunarodnog dana ljudskih prava opisali u svojim saopštenjima punim lijepih riječi i želja, poremetila su saopštenja Socijalističke narodne partije i Saveza udruženja raseljenih. Milenko Jovanović, predsjednik Saveza raseljenih, podsjetio je da raseljeni u Crnoj Gori nemaju pravo na zdravstvenu i socijalnu zaštitu, zaposlenje, te da nemaju lična dokumenta. Jovanović je ocijenio da raseljeni ne uživaju ni minimum građanskih prava i sloboda, te da ,,je bilo slučajeva da su neki umrli od gladi, posebno na sjeveru Crne Gore”. ,,Brojni slučajevi policijskog maltretiranja osumnjičenih, kao sukobi, čak i fizički obračuni sa novinarima govore o nezadovoljavajućem stepenu ljudskih prava i sloboda u Crnoj Gori”, saopštila je Socijalistička narodna partija.