U Kolašinu je najavljeno uvođenje selektivnog skupljanja otpada. Predvidjeno je da kontjenjeri za papir, plastiku, metal i staklo budu postavljeni u desetak ulica. Inicijativa i optimizam Komunalnog preduzeća su za pohvalu ali se ne može se zanemriti činjenica da to preduzeće vodi dugu i neuspješnu borbu sa ekološkom neosviješćenošću sugrađana
Kolašinsko Komunalno preduzeće uskoro će uvesti selektivno skupljanje otpada. Autori odluke, kojim je regulisan takav način odlaganja smeća iz domaćinstava i ustanova, predvidjeli su da kontjenjeri za papir, plastiku, metal i staklo budu postavljeni u desetak ulica. Pored povlastica, koje će se odnositi na umanjenje računa za komunalne usluge, prediviđene su i novčane kazne za one koji ne budu poštovali odluku.
U tom preduzeću na mogu tačno kazati kada će Kolašinci biti obazeni da vode računa o načinu na koji sakupljaju i odlažu otpad, ali tvrde, da su optimisti. Podsticajne mjere i edukacija, vjeruju, daće dobre rezultate.
Iako je incijativa i optimizam Komunalnog preduzeća za pohvalu, ne može se zanemriti činjenica da dolazi u vrijeme kada to preduzeće vodi dugu i neuspješnu borbu sa ekološkom neosviješćenošću sugrađana. Ni sadašnji direktor Milivoje Bulatović, kao ni nekoliko njegovih predhodnika, nijesu uspjeli, uprkos trudu i upornosti, da stanu na kraj mnogobrojnim divljim deponijama, čak i na lokacijama koje su turistički aduti grada, ali ni nepropisnom odlaganju habastog otpada u naujužem centru. Takođe, uzaludno su nastojali iskorijene naviku mještana prigradskih naselja da, umjesto kontejenera, koriste rijeke.
Sporska zona, u okviru koje je i šetalište pored Tare, naročito je problematična. Mještani naselja u tom dijelu grada, svakodnevno, naprave po desetak deponija, uprsko postavljenim kontejnerima. Otpad „odlažu“ i u potok koji prolazi kroz to naselje, što je više puta, tokom kišnog perioda, ugrožavalo kuće i imanja.
Na desetine deponija je i na putu od grada prema dva kolašinska skijališta. U Paljevinskoj rijeci i Ljevaju , na tom dijelu opštine, godinama se ostavljaju „školejka“ vozila, kože uginulih životinja, djelovi pokućanstv…Prije dvije godine mahanizacija Komualnog je danima čistila i mini deponiju foriranu, čak, i na rubu gradskog groblja. Da je nesavjesno odlaganje kućnog smeća i kabastog otpada pored kontejnera u njuažem centru grada veliki problem, kažu i u Komunalnoj policiji.
„Tokom proljeća i ljeta u dogovoru sa direktorom Komunalnog preduzeća, organizovan je besplatan prevoz kabastog otpada kako bi se smanjile divlje deponije.Redovno obilazimo prostore gdje se odlaže otpad i tražimo od građana da nam pomognu u ovoj aktivnosti da grad sačuvamo od divljih deponija.Ne mogu tri komunalna policajca svuda da stignu, očekujemo da nam gražani pomognu, jer je uredjeni tuiristički Kolašin zajednički cilj i obaveza.“- objašnjava načelnik te službe Marko Matović.
Gomile smeća različitih vrsta godinama su iz korita Svinjače, pritoke Tare, izvlačili ribolovci, ekolozi, ali i inostrani volonteri. No uz tu rijeku, koju od skoro zovu Kolašinska, i u ovo doba godine vidljivo je bar desetak mini deponija, među kojima ima i uginulih životinja, ali i komada namještaja, drvnog otpada, stakla…
“Sjećam se da smo, dok smo gazdovali kolašinskim vodama, uz pomoć mehanizacije Komunalnog preduzeća, pet puta tokom jedne sezone iz korita Svinjače izvukli ogromne količine otpada, među kojim je bilo flaša, automobilskih guma, starih šporete, dušeka…. Naš trud je bio vidljiv tek nekoliko dana. Iz nekoliko naselja emještani, uporno, otpad bacaju u rijeku. Prema našim podacima veliki broj domaćinstava je odvod fekalnih voda riješio tako, što je cijevi usmjerio u rijeku.”- kaže Mile Lazarević, predsjednik Flaj fišing kluba Maniro.
Prilaz šetalištu pored Tare, čija je izgradnja, finansirana sredstvima Evropske unije, završena prije četiri godine, više puta je bio zatrpan građevinskim i ostalim vrstama otpada. Divlje deponije su se nerijetko pojavljivale dan nako što bi Komunalno sprovelo obimnu akciju uklanjanja starih.
Kako piše u aktuelnom Planu upravljanja komunalnim otpadom, Komunalno preduzeće uspije da skupi oko 95 posto otpada iz gradskih naselja. Taj procenat je za oko 30 procenata niži, kad je riječ o otpadu iz prigadskih naselja, jer , kako se navodi u Planu, „ pojedini građani otpad bacaju u vodene tokove i na nelegalne gradske deponije”. U tom dokumetu se navodi i da na područuju opštine nije određena lokacija za odlaganje građevinskog otpada. U posjednjih par godina „primjetan je porast količine te vrste otpada“
“ Neposredno pored lokacije za odlaganje komunalnog otpada u mjestu Bakovići, postoji lokacija na kojoj su deponovane velike količine građevinskog otpada od rekonstrukcije magistralnog puta Podgorica-Kolašin. Količina ovog otpada se procjenjuje na oko 500 tona“„-piše u planu.
Prije sporovođenja odluke o selektivnom odlaganju otpada, kolašinska lokalna uprava, ali i država, možda je trebalo da se pozabave i glavnom gradskom deponijom. Odlagalište otpada na samoj obali Tare u Bakovićima slovi za privremeno već skoro 30 godina. Blizina rijeci je samo jedan od problema na tom odlagalištu. Pođari, koji nekad traju i po dvije tri sedmice, smrad i gust dim, tjerali su mještane okolnih naselja da traže od Opštine i države da im obezbijede osnovne uslove za život i nađe drugu lokaciju za deponiju.
Povodom jednog od ljetošnjih požara i iz organizacije Green Home su apelovali da se hitno pronađe adekvatno rješenje a deponija Bakovići zatvori.
„Lokacija za deponovanje otpada je u neposrednoj blizini rijeke Tare, čiji kvalitet vode se ne ispituje nizvodno od pomenute deponije. Dakle, pored toga što ne postoji volja za rješavanjem problema ne postoji čak ni najmanja zabrinutost da ovakvim radnjama svakodnevno utiču na zagađenje ove rijeke. Na kraju lokalne uprave se moraju što hitnije voditi mehanizmima smanjenja otpada u opticaju i to u vidu reciklaže koja bi se postepeno uvodila u domaćinstvima kroz različite pogodnosti za građane uz neizostavnu izgradnju reciklažnih centara koji bi omogućavali nesmetano odlaganje različitih vrsta otpada.“- smatraju u toj organizaciji.
Na tvrdo tlo treba da se primi ideja o selektivnom odlaganju smeća u Kolašinu.
Dragana ŠĆEPANOVIĆ