Najpoznatije crnogorsko ljetovalište, turistička opština Budva sa 17.000 stanovnika ili 12.000 upisanih birača, nastanjenih na površini od 122 kvadratna kilometara, što je čini jednom od najmanjih opština u Crnoj Gori, nesrazmjerno veličini zauzima visok rejting prisutnosti u medijskoj sferi, političkom i javnom životu zemlje. Budva puni novinske stupce finansijskim aferama, političkim i kriminalnim obračunima, vrijednim zemljišnim transakcijama uporedo sa spektakularnim zabavama i gostovanjima poznatih imena svijeta muzike, filma i estrade.
Zahvaljujući prirodnim ljepotama kojima obiluje njena rivijera, Budva je postala stjecište novobogataša, meka bespravne gradnje, ulaganja domaćih i stranih investitora koja po pravilu prate špekulacije sa donošenjem urbanističkih planova i trgovinom nekretnina.
Budva je odabrana kao javna pozornica sa koje će početi obračun države sa korupcijom i kriminalom na visokom nivou i to uoči velikog praznika, katoličkog Božića, 23. decembra prošle godine.
U filmskoj akciji specijalnih jedinica crnogorske policije tog ranog jutra Budva je bila obezglavljena. U aferi Zavala pod optužbom za zloupotrebu službenih ovlašćenja, po nalogu Vrhovnog državnog tužilaštva uhapšen je predsjednik Opštine Rajko Kuljača i potpredsjednik Dragan Marović, brat tadašnjeg potpredsjednika Vlade i vladajuće partije, Svetozara Marovića.
Slobode je lišeno desetak njihovih saradnika među kojima odbornik i republički poslanik DPS-a, Đorđije Pinjatić.
Činilo se, početkom 2011. da će malverzacije sa državnom zemljom i nelegalnom gradnjom biti zaustavljene i procesuirane, da će se pokrenuti odgovornost za propale projekte i loše upravljenje Opštinom koja je zapala u dužničku krizu tešku na desetine miliona eura.
Pokazalo se da je akcija državnog tužilaštva bila prilično obojena politikom i neslaganjima u vrhu DPS-a, zbog čega je, po riječima Svetozara Marovića, u aferi Zavala, on zapravo bio meta.
Korupcionaška afera najvišeg ranga kojom se u protekloj godini bavilo crnogorsko pravosuđe nije dobila epilog. Optuženi se brane sa slobode, a stambeno naselje od tridesetak vila na rtu Zavala u Budvi, uprkos najavama o nastavku radova, krasi ljepoticu Jadrana poput spomenika nelegalnih i propalih rusko-crnogorskih investicija.
Afera Zavala dobila je ubrzo dvojnika, novi proces pod radnim nazivom Zavala II. Državno tužilaštvo otvorilo je istragu u jednoj od najvećih investicija Opštine, tržnom centru TQ Plaza koju je realizovala srpsko-ruska kompanija Trejdjunik. Budvanska opozicija procjenjuje da je u ovom zajedničkom poslu gradska kasa oštećena za desetine miliona eura. Početkom mjeseca velelepni tržni centar svečano je otvoren. Umjesto obećane pozorišne sale, bioskopa, biblioteke i drugih javnih prostora, budvansko društvo postalo je bogatije za neke podrumske prostore, hodnike i garaže ali i stanove za odabrane partijske funkcionere.
Na rasplet čeka i afera Auto Moto u kojoj je pod istragom desetak službenika ove privatne firme zbog optužbe da su prisvojili preko 4.000 m2 opštinskog zemljišta.
Budva je protekle godine bila poprište teškog zločina u kome je ubijen Dragan Bećirović, jedan od suvlasnika poznate i moćne kompanije Bepler i Džejkobson, direktor hotela Avala i poslovni partner članova porodice bivšeg premijera Mila Đukanovića.
Istragu ovog ubistva obilježila je neobična akcija budvanske policije u kojoj je saslušano nekoliki hiljada građana koji su pozivani po raznim osnovama- zbog podudarnosti krvne grupe sa ubijenim ili zbog korišćenja mobilnih telefona u sitne sate tog jutra. Opsežna istraga, kao i u drugim slučajevima spektakularnih ubistava na pločnicima, plažama, kafićima i restoranima Budve, nije dala rezultate.
Po značaju i dalekosežnim posljedicama izdvaja se odluka o usvajanju izmjena i dopuna Detaljnog urbanističkog plana Budva-Centar, plana visokih interesa pripadnika jakog podgoričkog građevinskog lobija.
Ni serija hapšenja lokalnih funkcionera, ni otvorene istrage u brojnim aferama nisu omele lokalnu upravu da glasovima koalicije DPSDP krajem avgusta ozakoni dopune kontroverznog DUP-a Budva-Centar kojima su dodatno uvećani gabariti i spratnost već planiranih objekata. Izmjenama su urbanizovane i one, prethodno propuštene lokacije, zelene gradske oaze i parkovi i legalizovani nelegalno podignuti objekti. DUP-om Budva-Centar koji je izrađen po modelu grada kula po ugledu na daleki Vankuver, turistička je metropola trajno i bez otpora devastirana.
Budva je prepoznata po divljoj gradnji a odnedavno po divljem planiranju čiji je jedini cilj nasilno ucrtavanje objekata na očuvanim prirodnim resursima čime ovaj grad na dramatičan način mijenja izgled, mediteranski lik, prirodne karakteristike, pejzaže, gustinu naseljenosti i strukturu stanovništva.
Nizovi kula od 10 do 15 spratova planirani su, poput Kineskog zida, duž poznate Slovenske obale, u gradskoj luci, pa čak i na plaži Mogren a da nije zabilježen ni glasić otpora iz vladine Agencije za Morsko dobro, utvrđenja koalicionog partnera SDP, čija je zakonska obaveza da takvu gradnju spriječi.
Proteklu godinu obilježile su i tajne prodaje hotela i spomenika kulture.
Najintrigantnija je bila prodaja luksuzne Vile Montenegro na Svetom Stefanu, vlasništvo biznismena Stanka Subotića Caneta. Mali hotel sa pet zvjezdica i 12 soba poznat po okupljanju političke i poslovne elite iz zemlje i inostranstva uz burne zabave sa učešćem estradnih zvijezda, pazarila je kompanija Manola management Ltd registrovana na Britanskim Djevičanskim ostrvima.
Do promjene vlasničkih odnosa pod nerazjašnjenima okolnostima došlo je i u hotelskom kompleksu Avala u kome je iz uprave udaljen Zoran Bećirović Ćoćo, dosadašnji prvi čovjek poznatog hotela, suvlasnik firme Bepler i Džejkobson i lični prijatelj bivšeg premijera Mila Đukanovića.
Prodata je i budvanska tvrđava Citadela. Iz ruku biznismena Branka Čupića prešla je u vlasništvo nepoznatog srpskog kupca, skupa sa terasom na kojoj je nakon zemljotresa 1979. izgrađena pozorišna scena za potrebe festivala Grad teatar.
Uspostavljen je model trgovine nekretnina obavijen misterijom u kome se ne zna ni ko je kupac ni po kojoj cijeni, kao ni porijeklo kapitala koji je u opticaju.
Budva je u prošlosti bila inspiracija mnogim umjetnicima koji su je slavili u svojim djelima. I to se promijenilo.
U protekloj godini objavljena su dva književna djela inspirisana agresivnom urbanizacijom Budve, bespoštednim ubijanjem njenog mediteranskog duha, kulture i nasljeđa.
Dragan Radulović i mladi Puro Radosavović u svojim književnim djelima govore o tragičnom tranzicionom posrtanju Budve ne birajući riječi za one koji u svemu učestvuju.
Svoj prvi roman pod nazivom Budva, bagra i blud, Radosavović je posvetio moralnom i urbanom propadanju grada. Radulović u drami naslovljenoj Pejzaž do pakla koja je pravi lament nad Budvom, govori o patnji čovjeka kada shvati da se nasilju građevinske mafije nikako ne može suprotstaviti.
Branka PLAMENAC
Stav3 sedmice
FOKUS4 sedmice
INTERVJU4 sedmice
DANAS, SJUTRA4 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice
INTERVJU4 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
HORIZONTI4 sedmice