HORIZONTI
Švejkova sedmorka
Objavljeno prije
12 godinana
Objavio:
Monitor onlineProšlog smo mjeseca ovdje pisali o turbulencijama u bosanskohercegovačkoj vladajućoj koaliciji prognoziravši da plan Zlatka Lagumdžija i Fahrudina Radončića da ministarske pozicije Tihićeve SDA preuzme Radončićev SBB na višim nivoima vlasti neće biti tako lako ostvaren. U kantonalnim vladama to je već gotova stvar, no na nivou Federacije i države situacija je dovedena do klasičnog ćorsokaka. Nova SDP-SBB većina preuzela je vodeće funkcije u Parlamentu Federacije, a uspjeli su i izglasati i smjenu SDA-ovih kadrova iz Vijeća ministara u Predstavničkom domu državnog parlamenta. To, međutim, samo po sebi ne znači ništa. Federalnu vladu SDP nije uspio preuzeti ni uz pomoć SDA-ovog prebjega Desnice Radivojevića koji je iz SDA prešao u SDP. SDA se spasila kovertiranom ostavkom Radivojevića koju su aktivirali nakon što je (sada već bivši) ministar otkazao poslušnost. Radivojević i SDP pokušali su sudskim putem osporiti ovu ostavku, ali im to nije pošlo za rukom. Također, na državnom nivou, nužno je da smjenu SDA-ovih ministara potvrdi i Dom naroda, no tamo SDA-ovi poslanici imaju većinu u klubu bošnjačkih delegata i mogu blokirati svaku odluku što će prema najavama, ako dođe do inicijative za smjenu njihovih kadrova, i učiniti.
Dok se bh. vlast, dakle, i dalje bavi sama sobom, evropski vozovi prolaze. Nakon što je postalo izvjesno da Hrvatska sredinom iduće godine ulazi u EU, nakon što je Crna Gora počela pregovore, a Srbija dobila status kandidata, iz Evropske unije su pokušali navesti bh. političare da iskoriste momentum te da do kraja godine i BiH eventualno dobije famozni status kandidata. Tim povodom su krajem juna lideri sedam vodećih partija bili u Briselu gdje im je uručena svojevrsna mapa puta. U najkraćem, EU će se, čini se, zadovoljiti primjenom presude Sejdić-Finci, odnosno sitnim promjenama ustava koje će omogućiti da makar teoretski u Predsjedništvo BiH mogu ući i građani koji ne pripadaju konstitutivnom trouglu Bošnjaka, Srba i Hrvata.
Dvije hrvatske partije iz vladajuće koalicije (HDZ i HDZ 1990) žele iskoristiti presudu Sejdić-Finci da bi se osigurale da se više ne ponovi ,,slučaj Željko Komšić” odnosno mogućnost da hrvatskog člana Predsjedništa većinski zapravo izaberu – Bošnjaci. U tom smislu, u javnosti su kolala dva moguća rješenja: podjela Federacije na dvije izborne jedinice: jednu ,,bošnjačku” i jednu ,,hrvatsku” ili pak indirektni izbor članova Predsjedništva, što bi značilo da ih se bira u parlamentu, a ne na neposrednim izborima. Bošnjačke stranke odbacuju ideju o dvije izborne jedinice jer u njoj vide pretekst za stvaranje trećeg (hrvatskog) entiteta i konačnu podjelu BiH. Problem s indirektnim izborom jest u tome da tu ideju ne prihvataju u Republici Srpskoj gdje insistiraju da se član Predsjedništva iz RS-a bira direktno. Oni, istina, nemaju ništa protiv da se dva člana iz Federacije biraju indirektno, no takva forma asimetrije bila bi, barem simbolički, za državnost BiH jednako negativna kao i postojanje triju izbornih jedinica.
Pred Bosnom i Hercegovinom je, dakle, još jedan ćorsokak. Političare, barem neke od njih, to, međutim, ne brine. Oni pričaju loše viceve. Tako je Zlatko Lagumdžija u neukusnoj aluziji Sulejmana Tihića prozvao ,,sedmim putnikom” prizivajući valjda onovremeni lokalni prevod naslova filma Alien Ridlija Skota (Osmi putnik). Ako ostanemo u starinskom SF registru, prigodnije je sve njih, prisjećajući se TV serije Blejkova sedmorka, prozvati Švejkovom sedmorkom. Uostalom, čuveni Hašekov roman i počinje pominjanjem Sarajeva. Žalosno je samo to što se od ove sedmorke ne može očekivati čak ni ,,umjereni napredak u granicama zakona”.
Muharem BAZDULJ
Komentari
IZDVOJENO
HORIZONTI
DUPLI ARŠINI: Slava Amfilohiju, muk o Šahovićima
Objavljeno prije
7 danana
27 Septembra, 2024Amfilohijevi sljedbenici ne pomažu Crnoj Gori da se suoči sa sobom i okrene leđa dubokim podjelama. Oni koji su donijeli politikantsku rezoluciju o genocidu u Jasenovcu, sada ćute o potrebi obilježavanja 100. godišnjice mirnodopskog pokolja Bošnjaka u Šahovićima (danas Tomaševo) kod Bijelog Polja 9. i 10. novembra 1924. godine
Odluka crnogorske Vlade da dozvoli podizanje spomenika počivšem mitropolitu crnogorsko – primorskom Amfilohiju Radoviću je, za sada, prošla bez problema. Odlazak bošnjačkih i albanskih članova sa sjednice Vlade prije glasanja je bio simbolički protest. I Vladi suprotstavljeni tabor predsjednika Jakova Milatovića i URA-e je podržao podizanje spomenika koji je mitropolit „zaslužio“. Šef države je rekao da on ima „njegovo poštovanje“ i da je „važna ličnost naše skorije istorije“. Predsjednik svih građana nije htio hvaliti mitropolita u mjeri u kojoj je to uradio navodno građanski nastrojeni vicepremijer Aleksa Bečić koji je podsjetio Vladu i javnost na Amfilohijevu „ljubav prema Crnoj Gori i vjeri“.
Skoro svi se slažu da su nedavni performansi svih strana u službi podgoričkih i drugih nadolazećih izbora jer pokojni mitropolit i dalje uživa poštovanje kod velikog broja Crnogoraca, kako god se zvali ili pisali. Nesporno je da je Amfilohije „važna ličnost naše istorije“ i mudar, i na momente ostrašćen orator. Osim pohvala i kritika njegovih djela i riječi o čemu je već puno rečeno sa raznih strana, većina lako zaboravlja da je on ujedno i osoba koja je od 1997. godine bila pritajeni i najbliži partner Mila Đukanovića i njegovog režima ogrezlog u korupciji i kriminalu.
Dok se u normalnim zemljama crkve, osim propovijedanja Jevanđelja, bave pravima obespravljenih, siromašnih ili na drugi način ugroženih, to je u Crnoj Gori teško zamislivo. Mitropolit nije ni riječ rekao a kamoli protestvovao javno zbog uništavanja državnih preduzeća i ostavljanja desetina hiljada radnika na ulici dok su Đukanovićevi prijatelji, kumovi i porodica grabili vrijednu imovinu. Duhovno trovanje i zaglupljivanje naroda rijalitijima, tabloidima i kladionicama nikada nije izazvalo otpor niti cetinjske katedre niti Patrijaršije u Beogradu.
Mitropolit je,međutim, uvijek priskakao u pomoć svom partneru kad mu je trebalo skrenuti pažnju sa gorućih problema i pljačkaških privatizacija ka nacionalizmu, Kosovu, epskoj mitomaniji itd. Za uzvrat je Mitropolija izdašno nagrađivana državno-švercerskim novcem uz toleranciju na razne sumnjive građevinske poduhvate, devastaciju spomenika kulture i kontroverzna upisivanja u katastar.
Većina će se složiti da je dobro za Crnu Goru da je koristoljubni brak između dvoje najuticajnijih ljudi u zemlji pukao nakon što je Đukanović posegnuo prema crkvenoj imovini čije uvećavanje je on obilato pomogao. Naknadni protesti u formi crkvenih litija predvođenih mitropolitom su do srži uzdrmale režim Đukanovića “koji je istrulio kroz korupciju i postao sigurna luka narko dilerima i švercerima cigareta“, kako ga je nedavno u autorskom tekstu opisao uticajni Njujork Tajms.
Amfilohijevo udaljavanje od svetovnih gospodara u Beogradu i Moskvi i početak omeđavanja crnogorskog identiteta unutar srpske crkve (SPC) su bili najava nekih novih procesa koji su njegovom smrću naprasno prekinuti. Međutim, Amfilohijevi sljedbenici ne pomažu Crnoj Gori da se suoči sa sobom i okrene leđa dubokim podjelama. Oni koji su donijeli politikantsku rezoluciju o genocidu u Jasenovcu, sada ćute o potrebi obilježavanja 100. godišnjice mirnodopskog pokolja Bošnjaka u Šahovićima (danas Tomaševo) kod Bijelog Polja 9. i 10. novembra 1924. godine.
Tada se razularena crnogorska masa spustila u Vranešku dolinu i „popalila sve muslimanske kuće, popljačkali i pobili svakog koga su zatekli” – po kasnijem opisu jednog učesnika pogroma. Ubijeno je između stotinu i hiljadu ljudi. Državne vlasti Kraljevine SHS nikada nisu sprovele istragu, pa je pravi broj nemoguće utvrditi. Milovan Đilas, čiji otac je takođe učestvovao u pogromu, navodi preko 350 masakriranih Bošnjaka uz brojna silovanja i pljačke. Izgovor je bila osveta za ubijenog službenika MUP-a i lokalnog nasilnika Boška Boškovića čije ubistvo je lažno pripisano muslimanskim odmetnicima. Zločin je direktno podstaknut od državnih vlasti i kasnije zataškan. Prije pokolja je sprovedena akcija razoružavanje muslimanskog stanovništva od strane srpske žandarmerije i uzet je 31 talac koji je kasnije takođe predat rulji i masakriran. Lokalne vlasti su naredile i zaključavanje dvije žandarmerijske stanice u Šahovićima kako savjesni žandarmi ne bi probali spriječiti zločin.
Rezolucija o genocidu u Šahovićima je sada u skupštinskoj proceduri pošto su je, nakon priličnog odugovlačenja, potpisali poslanici Bošnjačke stranke (BS) i koji je inicirao odbor za obilježavanje koje predvode Reis Islamske zajednice u Crnoj Gori Rifat Fejzić i istoričar i akademik Šerbo Rastoder. Osovina vladajuće koalicije (PES-Demokrate) i dalje se ne izjašnjava o rezoluciji iako su ranije podržali rezoluciju o pokoljima propartizanskog stanovništva u Pivi i Velici koji su proglašeni za genocid. Patrijarh Porfirije je otišao još dalje – proglasio je nastradalo prokomunističko crnogorsko stanovništvo u Pivi i Velici stradalnicima za srpstvo i pravoslavlje.
O Šahovićima se jedino početkom godine glasnuo Milan Knežević iz Demokratske narodne partije (DNP) rekavši da rezolucija „u ovom trenutku ne doprinosi ni pomirenju, ni putu ka EU“. Dio pravoslavnog stanovništva od muslimana etnički očišćene Vraneške doline se žestoko protivi komemoraciji nastradalih Bošnjaka.
Prije osam dana je osvanulo upozorenje izvjesnog profesora Moma Radovića da „decenijama polako i podmuklo djeluje sa pozicija radikalnog islamizma“ islamska zajednica u Bijelom Polju. On tvrdi da su pravoslavci u gradu i okolini „izloženi uznemiravanju i nesigurnosti“ zbog inicijative o genocidu u Vraneškoj dolini. Za njega je masakr u Šahovićima „laž, podmetanje, ucjena“ i „nešto što nema istorijsko utemeljenje“. Neki mještani su takođe poručili preko vučićevskih medija da neće dozvoliti postavljanje obilježja genocida i pokušajima da se u selu Radulići obnovi stara džamija iz 17. stoljeća koju su u drugom svjetskom ratu uništili četnici. Gradske vlasti su dale dozvolu za obnovu. Izgovor je da u tom selu više ne žive muslimani i da ne žele čuti „urlik ostrašćenih islamskih fundamentalista.“ Forsira se i izmišljotina da je džamija izgrađena na mjestu nekadašnje crkve i pravoslavnog groblja te da mještani „po cijenu života neće dozvoliti“ obnovu. Zavod za zaštitu spomenika kulture i Polimski muzej u Beranama nisu našli nikakve ostatke crkve.
Skup u Vranešu od 18. februara ove godine je izrazio neslaganje sa komemoracijom i pozvao na alternativna tumačenja. Tribinu je blagoslovio iguman Manastira Zlateš, Nikolaj Stamatović. Poslata su i pisma nadležnom episkopu budimljansko-nikšičkom Metodiju Ostojiću u kome se traži da on zaštiti Vraneš koji „sav gori“ zbog pokušaja komemoracije nevino nastradalih žrtava svih uzrasta. Episkop Metodije nije pozvao „vjerni narod“ na toleranciju i pokajanje. Metodije je poznat kao podržavalac diktatora Vladimira Putina i četničke ideologije.
Islamska zajednica će u subotu u Bijelom Polju organizovati dženazu (simbolični sprovod i molitve za nastradale) koja „predstavlja čin sjećanja i odavanja počasti nevino stradalim Bošnjacima brutalno ubijenim prije jednog vijeka u stravičnom genocidu“. Time će „poslati jasnu poruku da žrtve nisu i neće biti zaboravljene“.
Lopta je u dvorištu Vlade, ali i pravoslavnih episkopa. Njihovo ponašanje će strateški opredijeliti put kojim će Crna Gora ići dalje.
Crkva nakon Amfilohija
Nasljeđe koje je Amfilohije ostavio unutar crkve, osim velikog broja obnovljenih crkvi i manastira, je prilično upitno. Građevinski bum nije pratilo i prosvjećivanje naroda koji i dalje jako malo zna o apostolskoj vjeri uz ljubav i toleranciju koja bi je trebala pratiti. Primat je data mitomanijama, Njegoševim spjevovima bez istorijskog utemeljenja i raznim teorijama zavjera protiv srpstva i Majke Rusije.
Episkopski savjet u Crnoj Gori više ne postoji. Teritorija Mitropolije svedena je na manje od 40 odsto crnogorske teritorije i tome je Amfilohije direktno kumovao. Tako je stvorena Eparhija budimljansko-nikšićka koja obuhvata 52 odsto teritorije države. Pljevlja i Sutorina sa Igalom su date eparhijama čije sjedište je van Crne Gore.
Sadašnji mitropolit Joanikije, koji se po smrti Amfilohija drznuo suprotstavati gospodaru Srbije, je sada potpuno u saglasju sa Andrićevim vencem i načelnikom operative BIA-e Markom Parezanovićem. Posebno je vidljiva njegova i episkopa nikšičko-budimljanskog Metodija sinergija sa Kremljom i ruskom državnom bezbjednošću. Prije pet dana je u Hramu Svetog Save u Beogradu srbijanski patrijarh hirotonisao igumana cetinjskog manastira Pajsija Đerkovića za episkopa dioklijskog i vikarnog (pomoćnog/zamjenskog) episkopa Mitropolije crnogorsko-primorske. U svojoj pristupnoj besjedi novi episkop je naglasio da „osjeća dug prema svojoj Crkvi i mom srpskom narodu“ za službu u koju je posvećen. Sa patrijarhom Porfirijem su osim sadašnjih dvojice episkopa iz Crne Gore sasluživale i druge putinovske vladike – ruski mitropoliti tverski i kašinski Amvrosije, krfski Nektarije, tetovsko-gostivarski Josif, bački Irinej, žički Justin, vranjski Pahomije…Ovim je poslana i jasna poruka kuda i kako se treba kretati pravoslavna crkva u Crnoj Gori.
Jovo MARTINOVIĆ
Komentari
HORIZONTI
DOK SE SLAVI SVESRPSKO JEDINSTVO I NAJAVLJUJE SPOMENIK DRAŽI NA TERAZIJAMA: Tiho povlačenje Srbije sa sjevera Kosova
Objavljeno prije
2 sedmicena
20 Septembra, 2024Vlada premijera Albina Kurtija zaokružuje suverenitet na kompletnoj teritoriji Kosova. U tome su im pomogle i srbijanske vlasti i lokalna Srpska lista, pozivom Srbima da napuste kosovsku policiju i druge kosovske institucije prošle jeseni. Srbija je predala i lokalne uprave u četiri sjeverne opštine (Mitrovica, Zvečan, Leposavić i Zubin Potok) jer većinsko stanovništvo, po direktivi, nije izašlo na izbore
Prošli vikend u Srbiji je imao nekoliko zanimljivih događaja u nizu. Prvo je predsjednik države Aleksandar Vučić, još u petak, najavio nove mjere njegovih vlasti za Kosovo nakon najnovijih tenzija u većinski srpskim sredinama na sjeveru zemlje. U dokumentu podijeljenom novinarima napisano je da se zahtijeva povratak na status Quo Ante (ranije stanje) „uklanjanjem ključnih posledica jednostranih i nekoordinisanih akcije Kurtijevog režima“. U danima prije donošenja mjera, režimski mediji su brujali o teroru „tzv. policije Kosova“ kako je nazivaju, nad nedužnim Srbima. Čime se, naglašavali su, provociraju sukobi.
Naime, kosovska policija je krenula u rasformiranje paralelnih srbijanskih insitucija koje na Kosovu funkcionišu mimo postojećih zakona. Srbiju i svijet su obišli snimci kosovskih vlasti kako skidaju srbijanske državne zastave i natpise Republika Srbija i postavljaju obilježja Republike Kosovo. Uhapšen je i jedan broj mlađih osoba koji su na tu akciju odgovorili mašući srpskim zastavama i pjevajući četničke pjesme.
U subotu je predsjednik Srbije obavijestio javnost da je „kao vrhovni komandant i predsednik …potpisao saglasnost za obavljanje obaveznog vojnog roka u trajanju od 75 dana“, jer vojska „mora da bude sve jača i snažnija i da odvrati one koji nam prete“. Uvođenje obaveznog vojnog roka je najavljivano već mjesecima a tenzije na sjeveru Kosova su došle kao dobar povod za obznanu te odluke. Tokom ranijih tenzija predsjednik Vučić je naređivao pokretanje vojnih jedinica i njihovo gomilanje u blizini „administativne linije“, kako se zvanično naziva granica sa Kosovom koju Srbija smatra svojom neotuđivom teritorijom.
Takođe su organizovani vojni manevri na Pešteru uz prisustvo i crnogorskih političara iz nekadašnjeg Demokratskog fronta (DF) koji su izražavali divljenje srpskom vođi i njegovoj vojnoj sili. Nedavno je i Hrvatska najavila vraćanje vojne obaveze od dva mjeseca sa početkom iduće godine.
U nedjelju je bio Dan srpskog jedinstva, slobode i nacionalne zastave koji je zvanični praznik od 2020. godine, kao uspomena na proboj Solunskog fronta u Prvom svjetskom ratu. Praznik se istovremeno slavi i u BiH entitetu Republika Srpska (RS). Mediji su objavili govor Vučića na, kako su naveli, „prijemu za učenike i nastavnike osnovnih škola i predsjednike opština iz RS-a i Crne Gore“. Predsjednik je učenicima i nastavnicima iz okruženja poručio: “Srbija je vaša kuća baš kao što je i moja i kuća svih nas.” Te da su oni tu „da zajedno proslave ono što nas čini jednim – našu ljubav prema našem narodu i našoj otadžbini“.
Nakon javnih prozivki, prije četiri dana, oglasilo se tim povodom crnogorsko Ministarstvo prosvjete, nauke i inovacija (MPNI). Saopšteno je da nijedna od 163 osnovne škole u našoj zemlji nije organizovala odlazak učenika i nastavnika na prijem kod Vučića. Na kraju je ispalo, kako je izvjestila TV Pljevlja, da su na prijemu na Andrićevom vencu bili samo „polaznici folklora Srpskog kulturnog centra Patrijarh Varnava iz Pljevalja sa učiteljiciom Bojanom Milić, koji su u petodnevnoj posjeti nekoliko opština u Srbiji“.
Osim toga, javljeno je da je i gradonačelnik Dario Vraneš na poziv Vučića prisustvovao prijemu. Nakon ceremonije, kako javlja TV Pljevlja, „Vraneš je upoznao presjednika Vučića sa stanjem u Pljevljima, nastojanjima lokalne uprave da stvore bolje uslove za život… Istakao je i istorijsku borbu srpskog naroda pljevaljskog kraja za slobodu i mir“. Na to je Vučić odgovorio da je detaljno upoznat sa naporima lokalne vlasti za Pljevlja i poručio: „Radite, podrška Srbije neće izostati, Srbija brine o njenim građanima ma gde oni živeli”.
Ovakva skandalozna izjava, makar ono što je preneseno na pljevaljskom portalu, je prošla neprimijećena od crnogorskih vlasti koje su zabavljene međusobnim svađama u susret podgoričkim izborima. Iz teksta na portalu TV Pljevlja neobaviješteni može lako zaključiti da se Pljevlja nalaze u Srbiji koja brine o „njenim građanima“, dok gradonačelnik Vraneš raportira svom predsjedniku o naporima lokalne uprave. Koja je proljetos zvanično organizovala proslavu Dana državnosti Srbije.
Vraneš vlada u Pljevljima zahvaljujući koalicionoj podršci Demokrata Alekse Bečića i Pokreta Evropa sad (PES) premijera Milojka Spajića koji je iz tog grada. Osim blage reakcije koalicionih partnera nakon proslave srbijanskog dana državnosti, nije bilo nikakvih posljedica po gradonačelnika Pljevalja. Vraneš je i veliki podržavalac fašističko-nacističkih kvislinga iz Drugog svjetskog rata koje on smatra borcima za slobodu srpstva. Folklorni centar u kome djeca nastupaju, i koji je proglašen za „srpski“ u ovoj nacionalno mješovitoj sredini, nosi ime patrijarha srpske crkve (SPC) Varnave Rosića, osvjedočenog antisemite i javnog simpatizera Adolfa Hitlera.
Kada je patrijarh Varnava umro 1937.godine, Adolf Hitler je lično preko njemačkog poslanika u Beogradu izjavio saučešće kraljevskoj vladi. Osim folklornog društva pljevaljska vlast namjerava da Varnavi na trgu koji će nositi njegovo ime podigne i spomenik. Iako crnogorski zakon izričito zabranjuje podizanje spomenika „licu koje je zastupalo fašističke, šovinističke ili nacističke ideje i ideologije“.
U Srbiji, četništvo je i zvanično rehabilitovano. Odmah u ponedjeljak, nakon praznika srpskog jedinstva, gradonačelnik Beograda Aleksandar Šapić je najavio podizanje spomenika na Terazijama ratnom zločincu Draži Mihailoviću. Najavljeno je i izmještanje grobnice Josipa Broza Tita iz Kuće cveća kao i izmještanje Grobnice narodnih heroja na Kalemegdanskoj tvrđavi koja je prethodnih godina više puta bila meta vandalizma desničarskih grupa.
Početkom mjeseca je javljeno i da se u RS-u mijenja nastavni plan i program za istoriju devetog razreda osnovnih škola. Biće uvedena nova nastavna tema Republika Srpska i Odbrambeno-otadžbinski rat u kome će se govoriti o osuđenim ratnim zločincima Ratku Mladiću i Radovanu Karadžiću kao herojima BiH Srba.
Dok se pljevaljski gradonačelnik hvali lojalnošću Srbiji i četničkoj ideologiji i dok se trubi o svesrpskom jedinstvu, Vlada premijera Albina Kurtija zaokružuje suverenitet na kompletnoj teritoriji Kosova. U tome su im puno pomogle i srbijanske vlasti i lokalna Srpska lista, pozivom Srbima da napuste kosovsku policiju i druge kosovske institucije prošle jeseni. Razlog je bila odluka prištinskih vlasti da sva vozila na sjeveru moraju imati kosovske tablice. Srbija je predala i lokalne uprave u četiri sjeverne opštine (Mitrovica, Zvečan, Leposavić i Zubin Potok) jer većinsko stanovništvo, po direktivi, nije izašlo na izbore. Tako su na vlast došli etnički Albanci iz tih opština sa svega nekoliko procenata glasova.
Sjevernu granicu sa Srbijom sada, uz KFOR, nadzire i kosovska policija. Kosovsko specijalno tužilaštvo je ove sedmice finalirizalo optužnicu protiv 42 osobe zbog terorističkog upada u selo Banjska koji je predvodio navodni narko bos i potpredsjednik Srpske liste Milan Radoičić prošle jeseni. Tada su ubijeni kosovski policajac i četiri napadača tokom razmjene vatre. Kosovska strana i nezavisni posmatrači tvrde da su srbijanske vlasti naoružale Radoičićevu grupu na osnovu serijskih brojeva zaplijenjenog oružja. Srbija je negirala da stoji iza napada.
Srbija je, nakon početnog protivljenja, uz posredovanje EU, dopustila Kosovarima da ulaze u Srbiju sa svojim dokumentima i registarskim tablicama, uz vidno postavljena obavještenja na graničnim prijelazima da to ne znači i priznanje Kosova kao nezavisne države. Mnogi posmatrači i opozicioni političari u Srbiji smatraju da se Vučić svjesno povlači sa Kosova kao de fakto i/ili makar na duže vrijeme izgubljenu teritoriju uz dogovor sa velikim silama. Za uzvrat očekuje se da će EU i Amerika zažmuriti na sve autokratskije ponašanje Vučićeve vlasti kod kuće a i prema Crnoj Gori i BiH.Kao dodatni garanti Vučićevog opstanka na vlasti navode se izvoz artiljerijske municije u Ukrajinu preko trećih zemalja i strateški ugovor sa EU oko snabdijevanje evropske industrije litijumom.
Ostaje da se vidi kako će se ovi strateški dogovori oko Kosova, litijuma, municije za Ukrajinu i svega ostalog odraziti na Crnu Goru koja je dovoljno mala i razjedinjena da bude moneta za potkusurivanje – po ko zna koji put. Sigurno je: Dario Vraneš se ni u snu na Kosovu ne bi mogao ponašati kao u Crnoj Gori.
Jovo MARTINOVIĆ
Komentari
HORIZONTI
VUČIĆEV REŽIM OTVORENO O PLANOVIMA ZA CRNU GORU: Srpski svet i narko biznis pod istom kapom
Objavljeno prije
3 sedmicena
13 Septembra, 2024Krajem avgusta je objavljena hagiografija (svetačko žitije) Marka Parezanovića, koji ima već četvrt stoljeća dug staž u Službi. Taj srpski Džejms Bond gradi i jača srpski identitet u regionu. Navodi se da je “njegov rad u Crnoj Gori od velikog značaja”, prije svega “rezultati popisa koji još uvijek nije objavljen…” Magazin Poredak, čiji tekst prenose Novosti Milorada Vučelića , objašnjava da su strategije Parezanovića uključivale “niz specijalnih operacija koje su obezbijedile trajan uticaj na političku i kulturnu scenu Crne Gore”
Krajem avgusta je objavljena hagiografija (svetačko žitije) Marka Parezanovića – Čoveka u vihoru legendi i kontroverzi kako ga je u naslovnici predstavio opskurni Magazin Poredak. Tekst je odmah prenesen u režimskim Novostima čiji glavni i odgovorni urednik je Milorad Vučelić, glavni ratni propagandista Slobodana Miloševića iz 90-tih. Novosti su ove godine dobile za “naročite zasluge za Republiku Srbiju i njene građane, a povodom 70 godina rada u oblasti novinarstva i izdavačke djelatosti” Sretenjski orden prvog stepena (za Dan državnosti) koji je Vučeliću direktno uručio sadašnji gospodar Srbije. Tekst o “jednom od najznačajnijih i najintrigantnijih figura u srpskom bezbednosnom aparatu” su prenijeli još neki velikosrpski mediji.
Parezanović koji ima već četvrt stoljeća dug staž u Službi (državna bezbjednost ili BIA) je stigao “u sam vrh operativnog sastava BIA… isključivo (zbog) izuzetne inteligencije, čelične volje, odvažnosti, neumornog rada i zasluga u oblasti kontraobaveštajnog i obaveštajnog rada”. Dobitnik je velikog broja odlikovanja, a navodno se posebno ponosi na ordenje dobijeno od predsjednika Srbije, Rusije i Republike Srpske (RS) koja se u tekstu naziva državom. Parezanović je, piše u tekstu, “mnogo više od običnog državnog službenika – on je i jedan od najbližih i najodanijih saradnika predsednika Srbije Aleksandra Vučića, ali i jedan od ključnih arhitekata novog srpskog sveta”. Dalje se opisuje prisni odnos između Parezanovića i gospodara Vučića, o čemu se “sada već ispredaju čitave legende”. On se žrtvuje za gospodara ali i gospodar brine o njemu i navodno mu je 2020. godine “bukvalno spasio život”. Parezanović je zbog svoje borbe za Srbiju, tj. njenog gospodara “meta stranih obavještajnih službi i njihovih saradnika”. On otkriva izdajnike srpstva u redovima opozicije, nevladinog sektora i nezavisnih medija.
Uprkos svemu, ovaj srpski Džejms Bond je “nastavio da gradi i jača srpski identitet u regionu”. Navodi se da je “njegov rad u Crnoj Gori od velikog značaja”, prije svega “rezultati popisa koji još uvijek nije objavljen…i sve veći broj onih koji se opet izjašnjavaju kao Srbi je dokaz obnovljenog srpstva u toj zemlji”. Vučićevo glasilo naglašava da taj “proces nije slučajan, već je posledica dobro organizovanih aktivnosti koje su vodile ka kulturnom i nacionalnom preporodu Srba u Crnoj Gori”. Objašnjava da su “strategije (Parezanovića) bile dugoročne i uključivale su niz specijalnih operacija koje su obezbedile trajan uticaj na političku i kulturnu scenu Crne Gore”.
Dovoljno je podsjetiti se “pastirske posete” srpskog patrijarha Porfirija Perića Crnoj Gori u predvečerje popisa kada je pozivao “vjerni narod” da se izjasne kao Srbi. Sada je sasvim očito da je Porfirije došao u saglasju sa BIA-e koja je rukovodila i svim drugim aktivnostima u Crnoj Gori. Krajnji cilj ovog manifesta srpskog sveta je jasan – nestanak Crne Gore i brisanje njenog identiteta. Isto je najavio u predizbornom spotu Srpske napredne stranke (SNS) njen formalni predsjednik a sada i formalni premijer Miloš Vučević rekavši da je cilj Beograda da “srpski rod bude pod jednom kućom” pokazavši na RS i Crnu Goru.
Na ovakve jasno izrečene velikosrpske namjere Beograda nije bilo ni zvanične ni nezvanične reakcije u Crnoj Gori već skoro dvije sedmice. Vlada koja po Ustavu vodi unutrašnju i vanjsku politiku ćuti dok njeni pojedini ministri i potpredsjednici iz partija Vučićevskog bloka (NSD-DNP-SNP) obavljaju poklonička putovanja u Beograd i raportiraju Vučeviću i Goranu Vesiću, akterima brojnih korupcionaških afera.
Premijer Milojko Spajić koji za sebe kaže da je etnički Crnogorac nema šta da kaže na ovu temu, vjerovatno jer je i on obuhvaćen “nizom specijalnih operacija” BIA-e i njenog načelnika operative. Valja se podsjetiti blamiranja Spajića objavom njegovog srpskog prebivališta i državljanstva pri pokušaju predsjedničke kandidature i kasnije dovođenje Do Kvona. Do Kvonu je Srbija pružila utočište i omogućila nastavak “biznisa” (kao i ranije Svetozaru Maroviću) uprkos potjernici iz Južne Koreje i posjete korejskih tužilaca Beogradu. Kada su se Amerikanci pridružili gonjenju, Kvon je organizovano prebačen u Crnu Goru kod “brata Abaza” da bi se koristio protiv Spajića u kampanji za parlamentarne izbore. Spajić je tada prestižnom američkom listu Vol Strit Žurnal (Wall Street Journal) rekao da iza kampanje protiv njega stoji srpska tajna služba.
Parezanović je mnogo više od operativca BIA-e. Po riječima Željka Ivanovića u Vijestima, on je Vučiću ono što je (Zoran) Lazović bio Đukanoviću. Ipak, Zapad je zahvaljujući dekodiranju SKY aplikacije rasvijetlio uloge i Lazovića i Parezanovića. Lazović je u zatvoru nakon silaska Đukanovića sa vlasti tokom koje je “Crna Gora istrulila kroz korupciju i postala utočište za trgovce drogom i švercere cigareta” – kako je nedavno opisao Njujork Tajms (New York Times). Vučić i dalje drži svu vlast i štiti Parezanovića, iako po Ustavu ima samo ceremonijalna ovlašćenja. Po riječima beogradskog advokata Ivana Ninića, ako bi Parezanović potonuo potopio bi i Vučića.
Mreža za istraživanje kriminala i korupcije KRIK je početkom marta ove godine objavila detalje iz procurjelog policijskog dokumenta iz predmeta o Darku Šariću. U dokumentu su bivši ministar unutrašnjih poslova Nebojša Stefanović i BIA načelnik Marko Parezanović označeni kao pomagači Šarićevog narko biznisa. Tužilac za organizovani kriminal Mladen Nenadić ih je zaobišao. Iz SKY prepiske se vidi da su pripadnici Šarićevog klana tražili način da se utiče na sudiju Milimira Lukića, predsjedavajućeg vijeća Apelacionog suda da bi se ishodovala što povoljnija presuda i izlazak iz zatvora. Stefanović (Edo na SKY aplikaciji) i Parezanović (Markus) su organizovali sastanak u sjedištu BIA-a kako bi se pomoglo Šariću. Bio je prisutan i predsjednik Apelacionog suda Duško Milenković koji je izjavio da je Lukić „težak za bilo koju vrstu pritiska, osim institucionalnog“ -tj. od strane države, te da problem može riješiti “samo jedan čovek” – koga su članovi klana zvali Oskar. Jedan policajac je na kraju objasnio preko telefona Šariću da “misli da Oskar hoće da bude taj koji će na kraju rešiti“ stvar. Prljavi policajac je označio Markusa da “jedino on može da ode kod Oskara” i “da hoće to da uradi” jer je “Markus od poverenja Oskaru”. Parezanović je nakon sastanka sa Oskarom javio “da je sve ok”. Na kraju se desilo da je Vrhovni sud uklonio sudiju Lukića iz vijeća koje je odlučivalo o presudi. Presuda je umanjena za godinu dana i Šarić je izašao iz CZ-a nakon osam godina i vratio se u vilu na Dedinju.
Osim što je izdejstvovao oslobađanje Šarića, prema dokumentima u koje je KRIK imao uvid, vidi se da je Markus davao podršku Šarićevoj grupi. Pohvalio ih je nakon što su, preko svojih novinara, u medije plasirali negativne tekstove o svjedoku Joksoviću. SKY poruke otkrivaju i da je Parezanović Šarićevoj grupi prenosio povjerljive podatke i sređivao puštanje iz pritvora huligana bliskih narko klanu. Kasnije će se utvrditi i da je Šarić dok je bio u Centralnom zatvoru (CZ) u Beogradu koristio čak četiri kripto telefona i upravljao narko poslovima iz zatvora i dogovarao likvidacije suparnika u Grčkoj i Ekvadoru.
Krivičnom prijavom koju je policija podnijela 15. aprila 2022. godine Tužilaštvu za organizovani kriminal protiv Šarićeve grupe nisu obuhvaćeni Stefanović i Parezanović iako se u njoj jasno navodi da se oni kriju iza nadimaka Edo i Markus i da su usluživali narko klan. U tekstu optužnice protiv Šarića se ova dvojica uopšte ne pominju. Policija u prijavi nije otkrila ko je Oskar. Opozicija i nezavisni analitičari su prepoznali Vučića u opisima svemoćnog Oskara dok je režim negirao da se radi o Vučiću. Apelacioni sud je prošle godine čak odbacio SKY kao dokaz na sudu. Stefanović nije odgovarao na prozivke dok je Parezanović izjavio da nema SKY telefon i da nije kontaktirao sa Šarićevim klanom.
Parezanović je zajedno sa još jednim promoterom Srpskog sveta i narko biznisa Aleksandrom Vulinom (sadašnjim potpredsjednikom Vlade i bivšim šefom BIA-e i MUP-a) predstavljao Srbiju u Sankt Petersburgu na Međunarodnom forumu bezbjednosti od 23. do 25. aprila ove godine. Vulin, osim što je pod američkim sankcijama zbog veza sa Rusijom i poslovima sa drogom, označen je i od strane dvojice inspektora srpske policije kao jedan od pokrovitelja farme Jovanjica na kojoj je zaplijenjeno 1.6 tona marihuane.
Bivši direktor Vojno-bezbednosne agencije (VBA) Momir Stojanović izjavio je polovinom juna Beti da je od 2012. godine osnovna djelatnost BIA-e da štiti političku vlast i organizovani kriminal i “sve instrukcije i zadatke o radu BIA-e daje Vučić”. Srpski i narko svet su očito “pod istom kućom” kako Vučević predizborno najavi.
Jovo MARTINOVIĆ
Komentari
Kolumne
Novi broj
PREDIZBORNE BAJKE I DOSIJEI GRJEHOVA: Još kad bi im vjerovali
DUPLI ARŠINI: Slava Amfilohiju, muk o Šahovićima
CANU NAJAVIO PRVU ENCIKLOPEDIJU CRNE GORE DO KRAJA 2028.: Pola vijeka čekanja
Izdvajamo
-
HORIZONTI3 sedmice
VUČIĆEV REŽIM OTVORENO O PLANOVIMA ZA CRNU GORU: Srpski svet i narko biznis pod istom kapom
-
DANAS, SJUTRA4 sedmice
Strategija neuspjeha
-
FOKUS3 sedmice
POTVRĐENA OPTUŽNICA PROTIV BIVŠIH ČELNIKA PLANTAŽA: U nebranom grožđu
-
INTERVJU4 sedmice
DRAGOLJUB VUKOVIĆ, NOVINAR: Sjaši Kurta, da uzjaše Murta
-
FOKUS4 sedmice
NOSIOCI IZBORNIH LISTA ZA PODGORIČKE IZBORE: Dva lica kampanje
-
Izdvojeno4 sedmice
IZMJENE ZAKONA O UNUTRAŠNJIM POSLOVIMA: MUP će viriti u džepove policajaca
-
DANAS, SJUTRA3 sedmice
Predizborna groznica
-
INTERVJU4 sedmice
DR ERIK GORDI, PROFESOR POLITIČKE I KULTURNE SOCIOLOGIJE, LONDONSKI UNIVERZITETSKI KOLEDŽ: UK pokazuje da može odbiti da slijedi američku politiku kada su osnovni principi u pitanju