I u ovoj sezoni neki gradovi na Crnogorskom primorju imaju problema sa vodosnadbjevanjem. To se prije svega odnosi na Herceg-Novi u kojem je stanje bilo nepodnošljivo gotovo tokom cijelog juna. Iz Javnog preduzeća “Regionalni vodovod” (RV) poručuju da će vodosnadbjevanje te bokeške opštine biti bolje – od juna naredne godine, kada će i Herceg-Novi biti priključen na taj sistem.
Ako je suditi po primjeru Ulcinja, tako nešto je realno. Ovaj grad je uvijek u špicu sezone, iako leži na vodi, imao problema sa vodom, posebno u visokim zonama. Razloga je bilo mnigi: dotrajalost vodovodne mreže, veliki gubici, nelegalni priključci na cijeloj trasi od lokalnih izvorišta do krajnjih potrošača. Samo 13 odsto vode je, kako je pokazala jedna analiza njemačkih eksperata, bilo fakturisano!?
Prvi put, prošle godine, vode je bilo dovoljno u svim dijelovima Ulcinja. Iz lokalne uprave tvrde da će tako biti i ove godine, jer su opština Ulcinj i lokalni vodovod, kao i ostalih pet opštinskih vodovoda sa Primorja, sklopili poslovni dogovor sa RV o isporuci vode.
Iako nevoljno, čini se da su lokalni vodovodi bili na to primorani zbog ovogodišnjih malih padavina, što je uzrokovalo nestabilnost njihovih izvora. „S druge strane, izdašnost vodoizvorišta ‘Bolje sestre’, iz Skadarskog jezera, je konstantna i u ovakvim vremenskim uslovima”, kažu u RV i navode da je prošlog mjeseca isporučena rekordna količina vode od preko 1,1 milion kubika, ili čak dva puta više nego u istom periodu lani.
No, ako se rijetko đe na Primorju sada mogu vidjeti table sa natpisima „Ima vode”, ako se to izuzetno značajno pitanje dosta kvalitetno riješilo i rješava, najizraženiji problem sada predstavlja plaćanje. Naime, RV se duguje oko dva miliona eura, od čega polovina otpada na opštinu Budva.
„A tu vodu u vrijednosti duga od milion eura, budvanski vodovod je fakturisao građanima i privrednim subjektima Budve za nekoliko miliona eura više, što se lako može provjeriti na osnovu zvaničnih cijena vode”, kaže direktor RV Goran Jevrić ističući da je trenutno cijena vode iz tog sistema 0,29 centi. „Kada bi iskorišćenost kapaciteta našeg vodoizvorišta bila 80, a ne kao sada 15 odsto, cijena bi bila 10 centi po kubiku”, tvrdi on.
Koristeći monopolsku poziciju i činjenicu da su gotovo sva lokalna vodovodna preduzeća postala bastioni stranaka na vlasti, cijena vode je u svim ovim opštinama izuzetno visoka, posebno u Budvi. Tek je nakon nedavne skupštinske odluke budvanski vodovod bio prinuđen da cijenu vode sa 2,2 eura po kubiku smanji na 1,6 eura, ali je i to, smatraju u Građanskom pokretu URA, i dalje pljačka građana i privrede.
„Cijena kubika vode ne bi smjela da bude veća od 50 centi za građane, odnosno euro za privredu”, rekao je na protesnom skupu održanom u srijedu predsjednik Opštinskog odbora URE u Budvi Radomir Glendža i pozvao sugrađane na neplaćanje računa za vodu zbog astronomskih cijena.
On je istovremeno optužio rukovodstvo Opštine i lokalnog vodovoda za višemilionsku krađu. “Potrebna je građanska neposlušnost da se ne dozvoli ovoj vlasti da pljačka narod, na način koji je krenula. Građani će zbog postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda i postrojenja za desalinizaciju u narednih 20 godina platiti ukupno 150 miliona eura. Ko nas je za to pitao? Niko. Zato pozivamo glavnog specijalnog tužioca da njegov USKOK konačno uskoči u Opštinu Budva i u preduzeće Vodovod i u druga javna preduzeća koja su opljačkala ovaj narod i zbog kojih iz ovog grada bježe turisti. Jer zbog njihove pljačke, po većim cijenama naplaćuju se usluge i vode i parking i struja i svega ostalog”, kazao je Glendža.
U budvanskom Vodovodu nema spremnosti za dalju korekciju cijena. „Nemamo mi Marezu. Oko 95 odsto Budve pokriveno je vodom sa 30 pimpi, a sve to košta. Niko ne pita koliko koštaju usluge, ali bi svi znatno niže cijene. Mislim da smo izašli u susret građanima i da je cijena od 1,6 eura po kubiku realna”, kaže direktor tog preduzeća Milenko Medigović.
“Zbog odnosa nekih ljudi prema regionalnom vodovodnom sistemu, čini mi se da smo zaboravili da smo prije nekoliko godina imali turističke reklame sa natpisima – ima vode, jer su bile ogromne nestašice vode”, navodi Goran Jevrić. On napominje da nije zato slučajno što je Vlada uložila preko 100 miliona eura u regionalni vodovodni sistem da bi omogućila uredno, kvalitetno i jeftinije vodosnadbijevanje Voda i njen kvalitet za piće jedan je od 12 parametara na kojima se, po standardima Svjetske zdravstvene organizacije, utvrđuje kvalitet života stanovništva u jednoj državi.
Bez te pretpostavke, bez dobre infrastrukture, turizam je nezamisliv. „Moramo energičnije da se krećemo ka Ulcinju, Luštici… Pitanje infrastrukture je ključno za naš razvoj”, poručeno je iz crnogorske Vlade.
Ministar zdravlja Budimir Šegrt je najavio da će u narednom periodu biti pod lupom kvalitet vode u lokalnim sistemima, jer mnoga od njihovih izvorišta dobijaju upotrebnu dozvolu samo tokom ljeta. „Obavezaćemo lokalne vodovode da obezbjede dokumentaciju kojom će potvrditi da se građanima distribuira kvalitetna voda”, dodao je on.
Glavni laborant RV Danijela Kosić – Žujović kaže da je voda sa izvorišta „Bolje sestre” odličnog kvaliteta, očuvanog po svim karakteristikama, i da predstavlja pravi biser koji treba iskoristiti, te da je potencijal ogroman. Toliki da, čak i kada bi se realizovali svi planirani turistički i drugi razvojni projekti od Herceg-Novog do Ulcinja, vode bi bilo dovoljno.
Pa i za izvoz, smatraju u tom preduzeću i ističu da planiraju da izgrade fabriku za flaširanje vode, jer je neprimjereno da Crna Gora, zvanično, godišnje uveze vode za oko sedam miliona eura.
Ne treba očekivati da će tzv. metropola crnogorskog turizma ove sezone ostati bez vode zbog neplaćanja računa RV, kao što se to desilo Ulcinju u sred avgusta 2013. godine. Ali, račune za utrošenu vodu neko će morati da plati.
Mustafa CANKA
HORIZONTI3 sedmice
FOKUS3 sedmice
DANAS, SJUTRA3 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice
INTERVJU3 sedmice
Izdvojeno3 sedmice
Izdvojeno3 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice