Povežite se sa nama

OKO NAS

MUKE KOLAŠINSKOG SREDNJOŠKOLSKOG OBRAZOVANJA: Malo đaka, još manje izbora

Objavljeno prije

na

Kolašinska SMŠ „Braća Selić“ nikad nije imala manje učenika. Oni koji žele da nastave srednjoškolsko obrazovanje u svojem gradu,  već odavno  se žale na siromaštvo mogućnosti koji im ta ustanova nudi. I pored jasnih pokazatelja iz analiza lokalnog tržišta rada, ponuda obrazovnih profila ostaje ista godinama.

 

Broj učenika za koje se pretpostavlja da će naredne školske godine upisati prvi razred kolašinske Srednje mještovite škole (SMŠ) Braća Selić je alarmantno nizak. Kao i ukupan broj učenika u Kolašinu.  Na to je odbornike lokalnog parlamenta upozorila i uprava kolašinske srednje škole.  Kako kaže direktorica SMŠ Ana Šćepanović Golubović,  na svim smjerovima  sada je ukupno 222 učenika. U odnosu na 80-e godine prošlog vijeka broj đaka je prepolovljen, a smanjuje se iz godine u godinu. Osnovno obrazovanje ove godine, na cijeloj teritoriji kolašinske opštine,  završiće svega 64 učenika, a od toga 53 u gradskoj školi.

Šćepanović Golubović je objasnila  i da će naredne školske godine biti upisano najviše tri odjeljenja, od čega dva kombinovana. Ove školske godine u prvi razred upisano je svega 58 učenika,  u tri odjeljenja. Za opštu gimnaziju opredijelilo se više od polovine.

,,Iz tog razloga, naredne  školske godine Ministarstvu prosvjete, nauke, kulture i sporta (MPNKS) predloženo je da upišemo dva kombinovana odjeljenja i to (ekonomski tehničari i hotelsko-turistički tehničari) i (konobar-kuvar III stepen).  Tako bi sačuvali što više učenika i smanjili njihov odliv u druge srednje škole van teritorije opštine Kolašin”, piše u dokumentu koji je škola dostavila lokalnoj skupštini.

Siromašna ponuda smjerova na koje mogu da se upišu kolašinska djeca u svom gradu, nakon što završe osnovnu  školu, odavno je predmet kritike roditelja. To je, uz  negativne demografske trendove, i razlog  za sve manji broj srednjoškolaca koji se školuje u rodnom gradu.   Ni ove godine, upozoravaju roditelji, ništa se   nije promijenilo.  Između ostalog, ostala je praksa da djeca koja se školuju za  konobare i kuvare neće moći da završe, osim vanredno, IV stepen tog obrazovnog profila. To znači, neće moći ni da nastave školovanje.

Roditelji tvrde da su  njihova djeca upisana na tim obrazovnim profilima  „ukoliko nemaju novca za vanredno polaganje, osuđena da budu jeftina radna snaga“. Nemaju  šansu da nastave da se usavršavaju u oblastima usluga u turizmu, ali ni da dobiju kvalitetna radna mjesta.  To je dugogodišnji problem i resorno ministarstvo, bez obzira ko je na vlasti, kažu u Savjetu roditelja, ne stavlja taj problem među svoje prioritete.

Iz Savjeta roditelja SMŠ ističu potrebu i za više „zanataskih“ smjerova. Da  postojeći, ali ni oni raniji obrazovni profili u toj ustanovi nijesu  prilagođeni potrebama lokalnog tržišta rada pokazuju i podaci sa evidencije Zavoda za zapošljavanje. Na   Birou  rada, u februaru ove godine, između ostalih, su i 52 maturanta gimnazije, 39 ekonomskih tehničara, osam turističkih tehničara, 28 kuvara i 31 konobar.  Za očekivati je da  broj bude uvećan sa novom generacijom onih koji ove godine okončaju školovanje na tim smjerovima.

U analizama ZZZ, koje se odnose na Kolašin, kontinuirano se spominje da su, pored onih  s visokim obrazovanjem, u tom gradu deficitarna zanimanja elektroenergetičari, autoelektričari i vozači drumskog saobraćaja… Nedostatak zanatlija u toj varoši više puta je pominjan u opštinskim strateškim dokumentima. No, s druge strane, osnovci, bar u  u anketama,  ne pokazuju zanimanje za te obrazovne profile.

U istraživanju koje je rađeno za potrebe Loklanog akcionog plana za mlade, njihovi nešto stariji sugrađani, većinom razmišljaju o „pokretanju sopstvenog biznisa nakon školovanja“. Glavne prepreke do statusa „sam svoj gazda“, smatraju ispitanici, su nedostatak novca, nedovoljna podrška lokalne uprave i države i malo praktičnih znanja i vještina. Istraživanje je pokazalo i da  mladima u Kolašinu  nedostaju informacije o mogućnostima stipendiranja, učešća u međunarodnim seminarima, treninzima, poslovnim prilikama…

SMŠ Braća Selić postoji skoro pola vijeka i kvalitet znanja stečenog u toj ustanovi, potvrđen je više puta.  Prvi put, svršeni osnovci, poslije Drugog svjetskog rata, dobili su priliku da nastave školovanje u svom gradu školske 1965/66. godine. Bilo je to područno odjeljenje podgoričke Gimanzije Slobodan Škerović. Status Više  gimnazije dobila je 1971. godine. Osam godina kasnije dovršena je školska zgrada i gimanzija je dobila ime Školski obrazovni centar Braća Selić.

Međutim, prema podacima lokalnih hroničara,  ideja o kolašinskoj gimnaziji potekla je još u burnim vremenima kraja XIX i početka XX vijeka.

U očekivanju otvaranja niže državne gimnazije školske 1909/10. godine otvorena je  u Kolašinu dvorazredna Produžena škola, jedina takva u ono vrijeme u Crnoj Gori. Prerasla je u  privatnu gimnaziju i nastavila je svoj rad odmah po oslobođenju,  počev od januara 1919.

Radom te  Privatne gimnazije rukovodio je njen osnivač Janko Tošković, učitelj i narodni poslanik,  a nastavu su izvodili student i učitelji iz Kolašina. Zahvaljujući zalaganjima  Toškovića grupa poslanika Narodne skupštine pokrenula je inicijativu za otvaranje niže gimnazije u Kolašinu. Međutim zbog rata koji je uslijedio, privatna gimnazija,  kako državna proklamovana je tek 1919-e, a godinu kasnije i u šestogodišnju državnu gimnaziju. Za njenog direktora postavljen je Nikola Kesler, profesor iz Dalmacije. Prve školske godine u kolašinskoj gimnaziji bilo je 11 nastavnika, formirana su četiri razreda i 10 odjeljenja. Ukupno je bilo 475 đaka.

Nakon Drugog svjetskog rata, to jest, poslije oslobođenja Kolašina, u Kolašinu je  postojala škola učenika u privredi, a nešto ranije i rezbarska škola. U njima su školovane zanatlije – stolari, obućari, frizeri, pekari… Do 1957. godine postojala je gimnazija, prema tadašnjim standardima. Ukinuta je Zakonom  o uvođenju osmogodišnjeg školovanja. Narednih deset godina  Kolašin je bio  bez srednje škole.

Dragana ŠĆEPANOVIĆ

Komentari

Izdvojeno

SMRT PORODILJE IZ ULCINJA U BARSKOJ BOLNICI: Dug put do istine

Objavljeno prije

na

Objavio:

Tužilaštvo je pokrenulo istragu o smrti mlade Ulcinjanke Drite Tafe koja je umrla u subotu od komplikacija izazvanih porođajem u Opštoj bolnici u Baru sredinom septembra. Govori se i o nizu drugih tragičnih slučajeva, ali još niko nije spreman da za to preuzme odgovornost iako su sada javnost, a posebno žene, glasnije nego ikada ranije

 

 

Ako smo ranije imali nadu da će se istina o slučaju brzo utvrditi,  nakon nalaza nekakve komisije i izjava direktora Opšte bolnice u Baru Igora Karišika svjesni smo da nas čeka dug i težak put da bi saznali istinu“, kaže za Monitor Hatidže Neljaj,.direktorka ulcinjskog SOS telefona za žene i djecu žrtve nasilja.

Ona ističe da u saradnji sa drugim ženskim organizacijama sa kojima su u Ulcinju u četvrtak organizovali protestno okupljanje pod nazivom Želimo istinu za Dritu,  neće stati. “Dugujemo to Driti, Asmiri, Ajli, Naidi i svim drugim ženama, njihovoj djeci i sebi samima“, poručila je Neljaj.

Iz barske bolnice su kazali, da se tri dana nakon smrti porodilje nijesu oglašavali, “kako bi se provjerile sve činjenice uvidom u postojeću medicinsku dokumentaciju i uzele izjave od svih učesnika u liječenju pacijentkinja Drite Tafa i Asmire Aljošević“.

“Komisija za kontrolu kvaliteta u Opštoj bolnici Bar zaključila je da su u liječenju tih porodilja ispoštovana sva medicinska načela i sva pravila struke, u skladu sa trenutno važećim protokolima“, izjavio je Igor Karišik,  direktor te zdravstvene institucije.

Driti Tafi je 13. septembra urađen treći carski rez. No, tom prilikom je došlo do podvezivanja mokraćovoda. Tafa je hitno upućena u Klinički centar Crne Gore (KCCG), gdje joj je instalirana spoljašnja sonda, kako ne bi došlo do zastoja bubrega. Nakon novih analiza i snimanja, postavljena joj je sonda u organizam, ali je brzo došlo do sepse i u subotu, 2. novembra, Drita je preminula.

Dr Karišik tvrdi da je u barskoj bolnici komplikacija brzo prepoznata i da je pravovremeno reagovano. “Da nije bilo prepoznavanja komplikacije, radilo bi se o ljekarskoj grešci. Da nije pravovremeno reagovano, govorili bismo o krivici. Oba elementa greške i krivice u ovom slučaju nema”, istakao je.

Mustafa CANKA
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od petka 8. novembra ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

OKO NAS

ULCINJSKI PUT DO LUKE: Studija do nove godine, a onda…

Objavljeno prije

na

Objavio:

Ulcinj je jedini grad na Primorju koji nema luku ili marinu, za kojima je potreba očigledna.  Do kraja godine biće urađen dokument koji će pokazati kojom maršrutom treba dalje ići

 

 

„Ovo je san koji su generacije čekale, i od danas ćemo početi da ga ostvarujemo, vraćajući Ulcinju vjekovnu tradiciju pomorstva. Studija izvodljivosti je prvi korak koji radi Opština Ulcinj za izgradnju luke na svojoj teritoriji. Znamo kako, šta treba raditi da bi Ulcinj imao pomorsku luku i u budućnosti razvijenu djelatnost na moru“, kaže predsjednik Opštine Ulcinj Genci Nimanbegu.

On je prošle sedmice sa predstavnikom hrvatske firme Marecon, čije je sjedište u Rijeci, Ivanom Žigom, potpisao ugovor o izradi Studije izvodljivosti za izgradnju luke u Limanu.

Najavljeno je da će za tri mjeseca inženjeri te kompanije, koji su učestvovali u izgradnji pomorskih građevina duž cijele hrvatske obale, izraditi ovaj dokument koji će pokazati što je optimalno da se napravi ispod zapadnih zidina ulcinjskog Starog grada: marina ili luka.

Iz lokalne samouprave tvrde da će se nakon toga krenuti u izradu glavnog projekta, koji bi trebao biti gotov početkom 2026. godine, a da bi radove na budućem objektu morala da finansira Vlada Crne Gore.

Ideju o gradnji jednog takvog objekta u Limanu pozdravila je i opozicija u Ulcinju navodeći da ovaj grad sa svojim geografskim položajem, slavnom pomorskom tradicijom i turističkom budućnošću zaslužuje da ima luku.

Daleko je, dakle, još do prave luke ili marine u Ulcinju. Oni sa boljim pamćenjem sjetiće se da je u ljeto 2018. godine, upravo u zgradi lokalne uprave, predstavljen projekat izgradnje marine u Limanu koja je trebalo da ima oko 160 vezova, za plovila veličine od 5-15 metara. Navodilo se da bi “ta marina sa Pristanom, kao najfrekventnijim dijelom grada, bila povezana tunelom ispod Starog grada, a koji bi bio širok četiri metra, te isto toliko visok. Iz tunela bi lift vodio prema Starom gradu.”

Iz Opštine su optimistički poručivali da se do kraja godine mogu završiti sve administrativne procedure i nakon toga krenuti u traženje investitora. Ali, eto, poslije punih šest godina lako se može zaključiti da u akvatorijumu Limana nema ničega novog dok na tom prekrasnom dijelu ulcinjske obale niču nove zgrade i apartmani.

Prije dvije godine iz Vlade Crne Gore je objavljeno da bi, nakon ekološke rekonstrukcije, najbolje bilo da se marina nalazi u Port Mileni, koja je prirodna marina i koja je oduvijek bila mjesto gdje su u slučaju nevremena vlasnici čamaca sklanjali svoja plovila.

I Prostorno-urbanističkim planom Ulcinja je na Port Mileni predviđena izgradnja marine i privezišta sa 100 vezova. Prema procjenama eksperata iz osamdesetih godina 20. vijeka, marina u Port Mileni trebalo je da ima oko 400 vezova. Međutim, zbog ogromne nelegalne gradnje i uzurpacije opštinskog zemljišta u protekle četiri decenije moralo je doći do drastičnog umanjenja gabarita jednog takvog objekta.

Zato su se Ulcinjani, posebno ribari, morali zadovoljavati tek lučicom Kacema, koja se nalazi ispod istočnih zidina Starog grada, ali koja je u vrijeme jačeg nevremena nefunkcionalna, pa oni svoja plovila moraju izvlačiti na kopno ili ih sklanjati u Port Milena ili u Bojanu.

Već godinama se najavljuje i gradnja ribarske luke na početku Velike plaže, na prostoru od oko 81.000 metara kvadratnih, sa oko 80 vezova,. Sredstva za ovaj projekat obezbijeđena su iz programa MIDAS 2 sa Svjetskom bankom još 2018. godine.

Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede je saopštilo da očekuje da će građevinski radovi na rtu Đerane početi nakon ljetnje turističke sezone 2025. i da će izgradnja ribarske luke trajati dvije godine. Vrijednost radova procjenjuje se na 15 miliona eura.

“Ulcinj je dijete mora. Stoga je on uvijek napredovao postajući znamenito pomorsko, gusarsko ili trgovačko mjesto, kada su njegovi stanovnici bili okrenuti moru i Mediteranu. Posljednjih decenija smo, na svoju štetu, išli nekim drugim putevima. Sada je pravo vrijeme da se vratimo na staru maršrutu kako bi izgradnjom luke i/ili marine ovaj grad krenuo u novu razvojnu fazu”, kaže ulcinjska novinarka Arjona Resuljani.

Ona smatra da je realizacija projekta luke uz još nekoliko drugih infrastrukturnih objekata i izgradnju većih hotela preduslov da Ulcinj bude, kako to vole kazati naši zvaničnici, najveća razvojna šansa Crne Gore za 2030. godinu, odnosno veliki regionalni centar turizma.

 

Planovi za luku već gotovo pet stoljeća

Iako je Ulcinj imao prirodne luke (Valdanos, rijeka Bojana i Port Milena) koji su brodove štitili od južnih i sjevernih vjetrova, ipak je vazda postojala potreba da se bliže gradu sagradi veća luka. O tome je, na primjer, vladu u Veneciji izvjestio mletački sindik Đustiniani, koji je u Ulcinju boravio 1553. godine u studijskoj posjeti. On je predlagao da se od Starog grada u pravcu istoka napravi lukobran i da Mala plaža postane luka za ulcinjske brodove.

Ni ta se ideja nije realizovala, a Ulcinj je tri stoljeća kasnije imao oko 400 malih i velikih brodova, odnosno jednu od najvećih flota na čitavom Mediteranu.

Mustafa CANKA

Komentari

nastavi čitati

Izdvojeno

KAKO JE NOVINAR SAŠA RADOVIĆ POSTAO PERSONA  NON GRATA U OPŠTINI ZETA: Karleuša, priganice, mediji  i politika

Objavljeno prije

na

Objavio:

Na ovogodišnji Dan zetskih kolača i priganica koji  je predstavljen kako  najveći spektakl  u istoriji ove mlade opštine zbog nastupa Jelene Karleuše,  sjenku je svojim izvještavanjem, tvrde u Opštini Zeta, bacio novinar RTCG Saša Radović. Traže od rukovodstva Javnog servisa da ga oštro kazni, a oni su sa svoje strane novinara proglasili personom non grata

 

 

Pjevačica Jelena Karleuša je proteklog vikenda održala koncert u okviru festivala Dan zetskih kolača i priganica u kompleksu Plavnica u Zeti. Pred početak koncerta u Zeti saobraćajni haos, pa su mediji saopštili da je i muzička zvijezda od gužve jedva uspjela da dođe do bine.

Najveći muzički događaj od osnivanja ove opštine poklopio se sa praznovanjem Svete Petke. A pjevačicin  nastup je javno u televizijskoj emisiji ranije dogovorio poslanik Demokratske narodne partije Milan Knežević.

,,Zeta, čuvena po svojoj bogatoj istoriji i tradiciji, dočekala me je kao niko nikad. Hvala svima koji su bili u nepreglednim kilometarskim kolonama, hvala policiji Crne Gore, hvala Milanu Kneževiću i ministaru saobraćaja Maji Vukićević na divnom gostoprimstvu. Znam da mene Crnogorci vole kao i ja njih, ali je ovo prevazišlo sva moja očekivanja iako su mnogi govorili da ja u Podgorici neću zapevati”, izjavila je nakon koncerta Karleuša.

Njen koncert  bio je zakazan za 9. maj ove godine, ali ga je uprava Hotela Podgorica otkazala. Odluka je uslijedila nakon javnog Karleušionog oglašavanja povodom pitanja Rezolucije o Srebrnici. Ona je između ostalog navela da ,,Crna Gora po ko zna koji put glasa protiv Srbije, a da se pola Crnogoraca nalazi u toj istoj Srbiji i ne vidi neki moralni problem ili politički problem”. Onda je održala lekciju iz ,,istorije”, balkanskim narodima: ,,Jer svakom Crnogorcu je ded Srbin, svakom Hrvatu je ded ubijao Srbe, svakom Bošnjaku ded nije došao ni iz Turske, ni iz Saudijske Arabije jer smeta ono “ić” i razumevanje srpskog jezika, a svakom Albancu sa Kosova je ded bio u plemenskoj bandi koja je napadala srpsku vojsku koja se povlačila prema Grčkoj u Prvom svetskom ratu”.

Da se vratimo u sadašnjost. Dodatnu pozornost na ovaj spektakl, kako karakterišu iz Opštine Zeta, privukao je novinar RTCG Saša Radović svojim izvještavanjem o njemu. Radović poznat po svom opuštenom stilu izvještavanja, kao i po zabavno-humorističkom serijalu Zabjelo Republika, pitao je direktoricu Turističke organizacije Tatjanu Bojanić zašto je izbor baš pao na Karleušu, i da li (aludirajući na njen repertoar i stihove pjesme ,,Karli bič“)  „kokain ide s priganicama. Nakon uključenja tvrdi da ga je Bojanić upitala ,,Znači tako vi radite? A ostajete li duže da snimate?, pa dodala ,,U redu, snimite to što ste mislili, pa ćemo poslije toga razgovarati!”

,,Tu rečenicu sam, kao dugogodišnji novinar, koji je prošao mnogo toga, shvatio  kao direktnu prijetnju. Na šta je mislila tačno, mogu samo da pretpostavim, i kako bi ona ili neko drugi, ‘razgovarao’ sa mnom i ‘učio’ me poslu novinara”, saopštio je Radović. Dodao je da su odmah otišli sa manifestacije: ,,Sve ovo se dešavalo pred vozačem i snimateljem TVCG kao svjedocima. Danas sam cijeli dan pretrpan porukama. Ne samo iz Crne Gore, nego iz cijelog regiona, i 99 posto je pohvalno. Mene sada brine da će uticaj i pritisak politike i političara me po ko zna koji put kazniti u mojoj kući, TVCG i osjećam zabrinutost i stres. Nadam se da će oni koji rukovode kućom znati da se odupru tome”.

Da je bojazan novinara bila s razlogom, odmah su potvrdili iz Opštine Zeta koji su zatražili od RTCG da kazni Radovića zbog kako tvrde, ,,skandaloznog i nedopustivog” izvještavanja. ,,Manifestacija ,,Dani zetskih kolača i priganica” koju su posjetile hiljade i hiljada građana iz svih gradova Crne Gore i regiona od ranih jutarnih časova, prošla je bez ijednog incidenta, jedino se Saša Radović, porijeklom Zećanin, osjetio fizički ugrožen od Tatjane Bojanić. Iako televizijski snimak pokazuje da je jedino gospođa Bojanić trebalo da strahuje od fizičkog nasrtaja Radovića”, saopštili su iz Opštine Zeta.

Reagovali su i iz Sindikata medija koji su političare koji konstruišu i pozivaju na kažnjavanje, podsjetili na Zakon o nacionalnom javnom emiteru koji govori o nezavisnosti novinara: „Novinar i drugi zaposleni koji učestvuje u kreiranju programskog sadržaja Javnog medijskog servisa nezavisan je u svom radu i djeluje u interesu javnosti”. I upozorili da po istom zakonu ,,ne može prestati radni odnos, ne može mu biti umanjena zarada, promijenjen status u redakciji ili utvrđena odgovornost zbog stava ili mišljenja koje je izrazio u skladu sa profesionalnim standardima i programskim pravilima.“

Opština Zeta se žalila generalnom direktoru Borisu Raoniću i Savjetu RTCG. Traženo je da se pokrene hitna istraga u vezi sa postupanjem novinara Saše Radovića, kao i da se on disciplinski kazni.

,,Podsjećamo i da je pitanje etike nadležnost ombudsmana kojeg Javni servis uporno nema, da Savjet Javnog servisa ni na koji način ne može da preuzme ulogu ombudsmana ili kažnjava zbog načina na koji neko izvještava, a da Javni servis od aprila kada je donijet nezakonti Etički kodeks nije u stanju da formira etički odbor koji bi mogao da pokrene pitanje disciplinske odgovornosti”, upozorili su iz Sindikata medija.

Iz Opštine Zeta nijesu se zaustavili na ovome – zbog najave koncerta, kako tvrde u TO Zeta, svjetski poznate dive, Opština je najavila da će obavijestiti i Delegaciju EU u Crnoj Gori i sve relevantne adrese. Naveli su i da Radović,,u kontinuitetu sije mržnju i pokušava da diskredituje ljude koji imaju karijeru o kojoj on vjerovatno može samo da sanja“. Da je stvar otišla predaleko govori i to da je Opština Zeta proglasila novinara  personom non grata sa kojim neće imati više nikakvu saradnju, jer je, kako saopštiše,  on kao zetski potomak vrijeđao njih i njihove goste.

Predrag NIKOLIĆ

Komentari

nastavi čitati

Izdvajamo