Povežite se sa nama

DRUŠTVO

Dugovi kao sudbina

Objavljeno prije

na

Prema podacima Ministarstva finansija dug opštine Ulcinj krajem prošle godine iznosio je oko 2,5 miliona eura. To znači da ova lokalna samouprava spada u manje zadužene u zemlji. Međutim, čelni čovjek opštine Nazif Cungu kazao je da je dug sedam puta veći i da iznosi oko 21 milion eura! Istovremeno sekretar za finansije opštine Agron Ibrahimi kaže da su obaveze opštine gotovo pet puta manje nego što to tvrdi gradonačelnik, odnosno da iznose oko 4,5 miliona eura! Riječ je uglavnom o neizmirenim zaradama prema zapošljenima u organima lokalne samouprave ili preduzećima čiji je ona osnivač, neplaćenim porezima i doprinosima na zarade, te kreditnim obavezama ili pozajmicama opštine.

Iako se to rijetko navodi, dugovanja pravnih i fizičkih lica prema toj opštini iznose oko 2,5 miliona eura. Stoga se sasvim opravdanim čini pitanje: odakle toliko velika razlika u računici za opštinu čiji je budžet u prošloj godini realizovan tek 60 odsto od plana, ili 4,4 miliona eura?

Predsjednik opštine je u dug redovno računao i 4,5 miliona eura koje su krajem prošle decenije određena pravna i fizička lica platili avansno za komunalije za svoje nelegalno izgrađene objekte, a opština se obavezala da donese plansku dokumentaciju za te objekte. Dakle, situacija je prosta: tu svoju obavezu, odnosno donošenje detaljnih urbanističkih planova opština mora da ispoštuje i razloga za povraćaj sredstava neće biti. To je i on utvrdio u izjavi za Dan (23. novembra 2012.) ističući da ,,opština trenutno duguje 16,2 miliona eura”, ali samo mjesec dana kasnije dugovi su opet narasli na 21 milion eura! Polovina navodnog duga otpada na vrijednost sudskih sporova pokrenutih od strane većeg broja pravnih i fizičkih lica protiv opštine Ulcinj.

,,Takvo računanje duga je besmislica, tim prije što se mnogi sudski procesi vode godinama, neki i od 1988. godine”, kaže jedan poznati ulcinjski pravnik.

Ovu situaciju on je pokušao da objasni sljedećom analogijom: ,,To bi bilo kao da je protiv nekog čovjeka podignuta krivična prijava, a vi ga odmah proglasite za kriminalca”.

Ali, gorko iskustvo Ulcinjana sa sudskom aferom Komarac i indolentno reagovanje opštinskih struktura u tom i u nizu drugih procesa nalaže da se bude veoma oprezan. Naime, dug opštine prema jednom preduzeću koje je zaprašivalo komarce na teritoriji ove opštine početkom devedesetih je sa 20 hiljada maraka raznim sudskim marifetlucima narastao na gotovo pola miliona maraka! U jednom nedavnom sudskom procesu opštini je sa računa skinuto 270 hiljada eura za sudski proces od prije 30 godina koji realno vrijedi 30 puta manje nego što je dosuđeno.

Sve donedavno malo poznata firma Rekreaturs je od opštine Ulcinj potraživala gotovo šest miliona eura za štetu koju joj je ona navodno učinila porušivši početkom osamdesetih jedan objekat na Velikoj plaži. Apartmansko naselje K1 sa oko 300 kamp-kućica pripadalo je kosovskim radnicima koji su ga izgradili prije zemljotresa i služilo im je kao odmaralište,a Rekreaturs je odlukama srpskih organa postao njihov pravni sljedbenik. U antialbanskoj histeriji nakon 1981. g. K1 je temeljno srušen.

,,I to ne odlukama tadašnjih opštinskih već republičkih vlasti, jer se tada govorilo o perfidnim planovima ‘iredente’ o naseljavanju Ulcinja”, tvrdi lider Demokratske unije Albanaca Mehmet Zenka.

I Cungu navodi da su ,,ti objekti srušeni po rješenju tadašnjeg Republičkog komiteta za urbanizam i građevinarstvo”, pa je tim čudnije što u dug opštine trpa i te zahtjeve za obeštećenje Rekreatursa.

Pitanje je, međutim, da li je dug opštine samo u jednom danu, 1. februara 2013. godine, narastao za još četiri miliona, jer su mu tog dana većinski vlasnici Rekreatursa, Atlas grupa, saopštili da potraživanje po tom sudskom sporu iznosi preko 10 miliona eura, a ne kao ranije, tek šest miliona eura!

,,Sve nam se ovo dešava jer ni poslije 500 dana nove vlasti jedna nezavisna revizorska institucija nije provjerila njeno poslovanje i utvrdila precizno dug i njegovu strukturu”, kaže za Monitor predsjednik odborničkog kluba Bolji Ulcinj – Bolja Crna Gora u lokalnom parlamentu Andrija Ćetković.

On smatra da se tako otvara prostor za manipulaciju, pa se, kako ističe, događa da se obaveze prema nekim strankama plaćaju, a prema drugima ne. Obaveza utvrđivanja stvarnog duga opštine je, inače, postojala i prema koalicionom sporazumu nove vlasti koji su potpisale Nova demokratska snaga – FORCA, Demokratska partija Fatmira Đeke, Socijaldemokratska partija i Građanski pokret Perspektiva Amira Holaja.

U DUA smatraju da zbog svega toga mora hitno biti sazvana vanredna sjednica opštinske skupštine kako bi se donijele odgovarajuće odluke i zaključci. Navodi se, takođe, da je potrebno sastaviti dobar advokatski tim koji će zastupati opštinu u ovim sporovima, jer čitava odgovornost ne smije da padne na Sekretarijat za zaštitu opštinske imovine.

U svakom slučaju, odgovorno vođenje opštinske samouprave sa ovakvim računicama je više prosto nemoguće. Opštini sa tako malim prihodima i dugom od preko 20 miliona eura niko ne bi dao nikakav kredit. Ona bi u tom slučaju bila zaduženija od Grčke, a njeni stanovnici ne bi imali nikakvu perspektivu. Bili bi osuđeni da rasprodaju svoju imovinu kako bi podmirili potražioce. Da li je to scenario koji se priprema Ulcinju?

Mustafa CANKA

Komentari

DRUŠTVO

HAOTIČAN POČETAK ZIMSKE SEZONE: Kad se turizam dešava

Objavljeno prije

na

Objavio:

Početak zimske sezone sa brojnim problemima i stupanje na snagu dvostrukog povećanja PDV-a na smještaj siguran su znak da će crnogorski turizam sa olovnim nogama trčati narednu 2025. godinu. Vapaje turističkih radnika nema ko da čuje. Turističke radnike i sve one koji žive od turizma posebno brine to što je  gotovo izvjesno da će se, ukoliko se nešto brzo ne uradi, ovaj trend nastaviti i u 2025.

 

 

rošlogodišnja zimska sezona je u Crnoj Gori propala jer nije bilo snijega. Ove godine pao je već krajem novembra i iznenadio sve na sjeveru.  U Ski centru Kolašin 1600 mjesec dana nema struje, a tu  je i hronični problem sa vodosnabdijevanjem i nedostatak adekvatnih puteva i parkinga, da se ne govori o visokim cijenama. Pritom, za samo nekoliko sedmica kreću novogodišnji praznici i đački raspusti.

„Vremenski uslovi omogućili su skijanje već prije 15 dana, ali zbog nepostojanja sistema za osnježavanje staze su neiskorištene. To je apsurd u 21. vijeku“, kaže Dragana Bećirović iz Privredne komore Crne Gore.

U državi gdje se turizam u kontinuitetu dešava, logično je da prihodi padaju. I to ove godine zvanično – po pokazateljima Centralne banke Crne Gore za 50 miliona eura su manji nego 2023. godine ili za četiri odsto. Pad posjeta još veći – više od pet odsto. To je prvi put od obnove nezavisnosti, isključujući 2020. odnosno godinu korone, da je u turizmu žetva opala.

Finansijski rezultati bi bili još gori da ove godine nijesu značajno povećane cijene usluga, praktično u rangu sa svim evropskim mediteranskim zemljama. Baš kao i one u vanpansionu i u supermarketima. Crna Gora više nije jeftina destinacija, svakako ne za goste iz našeg regiona koji su najbrojniji. U situaciji kada se pogoršava ekonomsko stanje i u zapadnoevropskim zemljama, to onda vrijedi i za te goste. Istraživanja pokazuju da oko 80 posto Evropljana mijenjaju navike putovanja zbog klime, sigurnosti i cijena.

Turističke radnike i sve one koji žive od turizma posebno brine to što je  gotovo izvjesno da će se, ukoliko se nešto brzo ne uradi, ovaj trend nastaviti i u 2025.

Mustafa CANKA
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od petka 6. decembra ii na www.novinarnica.net

Komentari

nastavi čitati

DRUŠTVO

RATNI ZLOČINI: Crna Gora još bez optužnica protiv ,,vikend ratnika”

Objavljeno prije

na

Objavio:

Specijalno državno tužilaštvo je  do sada podiglo samo tri optužnice zbog učeća dobrovoljaca iz Crne Gore u ratnim zločinima u BiH i na Kosovu

 

 

Specijalno državno tužilaštvo (SDT) nije učinilo dovoljno u istragama o učešću tzv. vikend ratnika iz Crne Gore u ratnim zločinima i pljačkama počinjenim u Bosni i Hercegovini, Hrvatskoj i na Kosovu tokom ratova devedesetih, tvrde sagovornici BIRN-a.

Izraz ,,vikend ratnici” se često koristi da opiše dobrovoljce koji su iz Crne Gore i Srbije putovali u BiH i učestvovali u ratnim zločinima tokom devedesetih.

Pravna savjetnica u Akciji za ljudska prava (HRA), Bojana Malović, tvrdi da SDT još nije samoinicijativno istraživalo djelovanje tzv. vikend ratnika, iako indicije o učešću crnogorskih državljana u silovanjima u istočnoj Bosni postoje od 1996. kada je pred Međunarodnim krivičnim sudom za bivšu Jugoslaviju (ICTY) u Hagu podignuta prva optužnica zbog seksualnog zlostavljanja.

,,Specijalno državno tužilaštvo od novembra 2020. izviđa dokazni materijal koji se može odnositi na ‘vikend ratnike’, budući da obuhvata više od 15 crnogorskih državljana osumnjičenih za teške zločine − uključujući ubistvo, mučenje, seksualno ropstvo i silovanje na području Foče. Međutim, kako je taj postupak u fazi izviđaja njihovi identiteti nisu poznati javnosti”, kazala je Malović BIRN-u.

Crna Gora je, kao dio Jugoslavije, direktno učestvovala u ratovima devedesetih u Hrvatskoj i BiH, a cnogorski građani su, kao pripadnici Vojske Jugoslavije, učestvovali u ratu na Kosovu. U Crnoj Gori nije bilo ratnih dejstava, ali su na njenoj teritoriji zabilježeni ratni zločini.

U sudskim procesima u BiH, na Kosovu i Hrvatskoj pominju se crnogorski državljani koji su u tim državama kao dobrovoljci učestvovali u ratnim zločinima i pljačkama. U Crnoj Gori su do sada podignute tri optužnice protiv crnogorskih državljana zbog ratnih zločina u susjednim državama, od kojih se jedna završila osuđujućom presudom.

Apelacioni sud je u decembru 2019. potvrdio presudu kojom je bivši pripadnik Vojske Jugoslavije iz Nikšića, Vlado Zmajević, osuđen na 14 godina zatvora zbog ubistva 4 albanska civila u selu Žegra kod Gnjilana tokom rata na Kosovu 1999.

Predrag NIKOLIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od petka 6. decembra ii na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

DRUŠTVO

BUDVA POSLIJE IZBORA: Poslovi ne smiju da stanu

Objavljeno prije

na

Objavio:

Izbori u Budvi odavno ne služe izjašnjavanju građana za programe stranaka i ljude koji će na najbolji način voditi grad. Izbore vode interesne grupe, građevinski lobi uz moćne uticaje sa strane. Zbog bogatih koji žele biti još bogatiji, čija je jedina ideologija materijalni interes, trpe građani Budve. Njima se smiješe treći vanredni izbori u jednoj godini

 

 

Deset dana nakon lokalnih izbora u Budvi i proglašenja konačnih rezultata, nema naznaka da se uskoro može očekivati dogovor političkih grupacija koje su učestvovale na njima. Postupci dvije vodeće stranke, koalicija Demokratskog fronta koju predvodi kandidat za predsjednika Opštine, Mladen Mikielj i grupa građana Budva naš grad, Nikole Jovanovića, takođe pretendenta za fotelju gradonačelnika, istovjetni su onima koje su vodili nakon majskih izbora, na kojima je rezultat u broju mandata bio neriješen. Njihove liste osvojile su oba puta po devet odborničkih mjesta u Skupštini grada, nedovoljno da same formiraju izvršnu vlast.

Pregovore pokreće Jovanović, uz uslov da njemu pripada predsjednička fotelja. On  poziva  na dogovore pojedine partije iz DF  SNP i Demokratsku narodnu partiju.. Prošlog puta  iz DF-a mu je stavljeno do znanja da to neće proći. Sasvim izvjesno neće ni sada.

Upućeni tvrde da Jovanović ima podršku aktuelnog predsjednika Opštine Mila Božovića iz pritvorske jedinice u Spužu. To je i podrška moćnog građevinskog lobija, zainteresovanog da unosni poslovi ne presahnu.

Za eventualno  pravljenje postizborne koalicije sa DPS-om, Jovanović bi morao ubijediti odbornike sa svoje liste, Budva naš grad, nekadašnje sledbenike jedinstvenog DF-a. Tokom junskih pregovora to mu nije pošlo za rukom, nekoliko njih odbilo je takvu saradnju. Sada je dovoljno  da tri odbornika to učine,  da otpadne mogućnost  povratka DPS-a u izvršnu vlast u Budvi, poslije osam godina.

Upućeni navode da je uslov DPS-a koji donosi sedam mandata, da dobije opštinska preduzeća na upravljanje. Treći partner, Evropski savez, sa dva mandata, čiji je lider Petar Odžić traži funkciju predsjednika lokalnog parlamenta. Fotelja predsjednika Opštine Budva bila bi Jovanovićeva.

Iz te vruće stolice tri gradonačelnika turističke metropole završila su u Spužu. Prva dvojica, Rajko Kuljača i Lazar Rađenović kao pripadnici OKG Budva, pravosnažno su osuđeni. Milo Božović, uhapšen u aprilu 2023. godine i dalje je predsjednik Opštine i čeka ishod sprovedenog istražnog postupka u pritvoru.

Uprkos svemu, u gradu bez parlamenta i funkcionalne vlasti, unosni poslovi nimalo ne trpe. Ugovore o javnim nabavkama za izvođenje raznih građevinskih radova, po odobrenju Višeg suda u Podgorici, potpisivao je u Spužu, predsjednik Milo Božović, sve do imenovanja potpredsjednice Opštine Jasne Dokić.

Pregled podataka Službe javnih nabavki, pokazuje kako su pojedine građevinske firme postale stalni pretplatnici na opštinski budžet. Obećane ekskluzivne  kapitalne investicije u gradu svele su se na izgradnju lokalnih puteva i ostale saobraćajne infrasturkture. Na razne atmosferske kanale, podmorske ispuste, sanaciju ili modernizaciju postojećih trotoara i saobraćajnica. Samo u 2024. godini na pomenute radove utrošeno je oko šest miliona eura. Većinu ugovora parafirala je potrpedsjednica Dokić.

Privilegovane firme, odabrane na tenderima na kojima se po pravilu pojavljuju kao jedini i najpovoljniji ponuđači, jesu poznati Bemax sa podugovaračem BB Solar, u vlasništvu Blaža Đukanovića, sina bivšeg predsjednika Mila Đukanovića, zatim kompanija Carat vlasnika Dragana Perovića, kuma i poslovnog partnera Mila Božovića. Tu je i neizbježna firma Asfalt beton gradnja iz Podgorice, bliska bivšem predsjedniku Marku Batu Careviću, Hidromont inženjering iz Podgorice i druge.

Tokom 2024. godine firma Asfalt-Beton, koju zastupa izvjesni Vladimir Mirković, realizovala je osam ugovora o javnim nabavkama, vrijednim oko 3,5 miliona eura, bez obračunatog PDV. Ova firma debitovala je u Budvi u doba predsjednikovanja Bata Carevića. Asfalt beton gradnja u jednoj godini od Carevića je dobila poslove vrijedne preko 2 miliona eura. Kako bi se u posao, kao podizvođač, ugradila firma Carinvest. Asfalt beton gradnja od tada čvrsto drži monopol u izvođenju javnih radova na teritoriji Opštine.  Carević javno podržava  Jovanovića i njegov tim.

Pojedinačno najjači ugovor u tekućoj godini dodijeljen je kompaniji Hidromont za sanaciju ispusta u Bečićima i na Zavali, vrijedan 2,5 miliona eura.

Potpredsjednica Dokić potpisala je početkom novembra drugi ugovor sa Bemaxom o izradi atmosferskog kanala u centru Budve, kod gradske Pošte, vrijedan 720 hiljada eura. Podugovarač BB Solar dobija svojih 1,2 procenta za izvođenje elektrotehničkih radova.

Podsjećamo, u decembru 2023. godine, Božović je potpisao prvi ugovor sa Bemax-om  vrijedan 2.924.681 eura za rekonstrukciju ulice 22 Novembar i Mediteranske, u centru Budve. Podugovarač u ovom poslu bila je firma mladog Đukanovića BB Solar, koja je na ime procenta od 16,27 odsto inkasirala 488.000 eura. Nakon završenih radova koji su trajali tokom turističke sezone, glavni problem tog dijela grada, stvaranje velikih poplava tokom obilnih padavina, nije riješen. Poplave su i dalje tu, ulice su neprohodne nakon prvih kiša uprkos utrošenim milionima.

Bemax je ponovo angažovan, da napravi novi atmosferski kanal koji će vodu sa ulice odvesti dalje, u more. Za popravni rad, Bemax i BB Solar prihodovaće 600.000 eura.

Najvrjedniji ugovor u poslednje dvije godine parafirao je predsjednik Božović u julu 2023., tri mjeseca nakon hapšenja, sa konzorcijumom kojeg čine firme Carat doo, Asfalt-Beton doo, Geotim MNE doo,  za izvođenje radova na komunalnom opremanju za izgradnju tri saobraćajnice u naselju Dubovica. Vrijednost ovog posla je vrtoglavih 4,5 miliona eura.

Istog dana Perović i Božović potpisuju još jedan ugovor za igradnju saobraćajnice A 75-75 u Bečićima, na iznos od 347.000 eura. U jednom danu blizu 5 miliona eura iz gradske budžeta prelilo se u ruke budvanskog biznismena Dragana Perovića.

Izbori u Budvi odavno ne služe izjašnjavanju građana za programe stranaka i ljude koji će na najbolji način voditi grad. Izbore vode interesne grupe, građevinski lobi uz moćne uticaje sa strane. Zbog bogatih koji žele biti još bogatiji, čija je jedina ideologija materijalni interes, trpe građani Budve.

Njima se smiješe treći vanredni izbori u jednoj godini.

Branka PLAMENAC

Komentari

nastavi čitati

Izdvajamo